مقایسه PS5 و ایکس باکس سری ایکس؛ کدام‌یک را بخریم؟

با توجه به این‌که زمان زیادی تا عرضه پلی استیشن 5 و ایکس باکس سری ایکس باقی نمانده، احتمالا بسیاری از شما با این سوال مواجه هستید که کدام کنسول برای خرید مناسب‌تر است. سونی و مایکروسافت تمامی اطلاعات لازم برای خرید کنسول‌های نسل بعدی خود را در اختیار ما قرار داده‌اند، و حالا زمان آن رسیده تا ارزش خرید این دو دستگاه را نسبت به یکدیگر بسنجیم. پس با جی‌اس‌ام همراه باشید.

پیش‌تر در مطلبی نسخه دیجیتالی PS5 و ایکس باکس سری S را برای شما مقایسه کرده بودیم. ولی حالا برای خرید PS5 و ایکس باکس سری ایکس باید فاکتورهای متفاوت و بیشتری را در نظر بگیرید. نسل بعدی کنسول‌ها پرقدرت، سریع و با توانایی‌های فوق‌العاده زیادی ارائه می‌شوند. PS5 و ایکس باکس سری ایکس از نظر قطعات سخت‌افزاری تفاوت چندان زیادی با یکدیگر ندارند، ولی رویکرد شرکت‌ها آن چیزی است که این دو کنسول را متفاوت می‌کند.

سونی و مایکروسافت تاکنون تلاش‌های زیادی داشته‌اند تا کنسول خود را از جنبه‌های مختلف شامل طراحی، بازی‌های انحصاری و خدمات نسبت به دیگری ارجح نشان دهند. مایکروسافت در نسل بعدی بازی‌های انحصاری خود را از همان ابتدا روی سرویس Xbox Game Pass عرضه می‌کند و آن‌ها را فرا-نسلی می‌سازد. در آن سو، سونی با نگاه به آینده قصد دارد قدرت عناوین اختصاصی خود را بیشتر کرده و از نهایت توانمندی‌های PS5 و کنترلر آن یعنی DualSense استفاده کند.

قیمت و زمان عرضه

سونی اعلام کرده که PS5 را در تاریخ ۱۲ نوامبر مصادف با ۲۲ آبان در آمریکا، ژاپن، کانادا، مکزیک، استرالیا، نیوزلند و کره جنوبی عرضه می‌کند. سایر بازارهای جهانی از تاریخ ۱۹ نوامبر مصادف با ۲۹ آبان می‌توانند به این کنسول دسترسی پیدا کنند. قیمت PS5 برابر ۴۹۹ دلار خواهد بود.

مایکروسافت رویکرد ساده‌تری را در عرضه ایکس باکس سری ایکس در پیش گرفته و قرار است از تاریخ ۱۰ نوامبر مصادف با ۲۰ آبان کنسول خود را در سراسر دنیا روانه بازار کند. این دستگاه درست مثل کنسول سونی با قیمت ۴۹۹ دلار راهی بازار می‌شود.

طراحی

مایکروسافت و سونی در زمینه طراحی استراتژی بسیار متفاوتی را برای کنسول‌های خود در نظر گرفته‌اند. PS5 ظاهری خلاقانه‌تر و مدرن‌تر دارد که به‌صورت پیش‌فرض ترکیبی از رنگ مشکی در مرکز و قاب‌های سفید در طرفین را ارائه می‌کند. در فاصله میان بدنه مشکی رنگ دستگاه و قاب‌ها دو نور آبی قرار گرفته که احتمالا وضعیت کارکرد کنسول را نشان می‌دهد. در پشت این بدنه شیارهایی برای تهویه هوا تعبیه شده تا مشکل گرما به وجود نیاید. PS5 با کمک پایه کوچکی که دارد می‌تواند به‌صورت افقی یا عمودی استفاده شود.

ایکس باکس سری ایکس طراحی ساده‌تر و جزئی‌تری دارد و تا حدی شبیه مینی کامپیوترهای رومیزی است. این دستگاه به رنگ سیاه مات طراحی شده و در بالای آن شبکه‌هایی دیده می‌شود که سبزرنگ هستند و وظیفه تهویه هوای کنسول را برعهده دارند. کنسول مایکروسافت هم می‌تواند در حالت افقی یا عمودی استفاده شود.

مشخصات فنی سخت‌افزار

همان‌طور که گفتیم، سونی و مایکروسافت در نسل بعدی کنسول‌های اصلی خود از سخت‌افزار تقریبا مشابهی استفاده می‌کنند و به همین خاطر تفاوت قدرتشان زیاد نیست، هرچند مایکروسافت روی کاغذ سخت‌افزار بهتری دارد.

پلی استیشن ۵ دارای نسخه‌ای سفارشی از نسل سوم چیپست AMD Ryzen است که ۸ هسته با معماری جدید Zen 2 و گرافیک Navi دارد. پردازنده مرکزی این دستگاه با سرعت کلاک ۳.۵ گیگاهرتز کار می‌کند. پردازنده گرافیکی هم ۳۶ واحد رایانشی دارد که سرعت کلاک آن‌ها ۲.۲۳ گیگاهرتز بوده و قدرت ۱۰.۲۸ ترافلاپسی را در اختیار کاربران و توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد. PS5 با ۱۶ گیگابایت حافظه رم GDDR6 با پهنای باند ۴۴۸ گیگابایت بر ثانیه‌ای عرضه می‌شود. این سیستم از رهگیری پرتو پشتیبانی می‌کند که پیش‌تر فقط در اختیار کامپیوترهای قدرتمند بود، ولی حالا در کارت گرافیک PS5 پیاده‌سازی شده است.

سونی می‌گوید کنسول آن‌ها استاندارد طلایی جدیدی را در زمینه تجربه صدای سه‌بعدیِ دربرگیرنده به وجود آورده که به طور خاص به درد طرفداران بازی با هدست می‌خورد. گفته می‌شود که این سیستم صوتی از طریق نوعی فناوری به‌نام Tempest Engine ارائه می‌شود که می‌تواند صدها منبع صوتی را برای فراهم‌سازی صدای محیطیِ واقعی‌تر مدیریت کند.

پلی استیشن ۵ از محتواهایی با رزولوشن 8K و بازی‌هایی با رزولوشن 4K و نرخ نوسازی ۱۲۰ هرتزی پشتیبانی می‌کند تا بهترین تجربه را داشته باشید. البته این قابلیت‌ها آن‌قدر پیشرفته‌اند که احتمالا بازی‌های محدودی حداقل تا چند سال آینده به سراغ استفاده از تمامی آن‌ها خواهند رفت.

در آن سو، ایکس باکس سری ایکس هم از همان پردازنده AMD Zen 2 با معماری RDNA 2 بهره می‌برد تا قدرتی دو برابر ایکس باکس وان ایکس داشته باشد. گفته شده که توان پردازنده گرافیکی این کنسول ۱۲ ترافلاپس است و ۵۲ واحد رایانشی دارد. سرعت گرافیک ایکس باکس سری ایکس ۱۸۲۵ گیگاهرتز است و برخلاف اکثر گرافیک‌های بازار نوسان پیدا نمی‌کند. پردازنده گرافیکی در ایکس باکس بعدی صرف‌نظر از دمای دستگاه یا بازی‌ها همواره با همین سرعت کلاک کار خواهد کرد.

پردازنده مرکزی ایکس باکس سری ایکس نسخه‌ای سفارشی از AMD Zen 2 است که ۸ هسته و ۱۶ رشته دارد. توسعه‌دهندگان می‌توانند قابلیت SMT یا استفاده از چند رشته‌ی همزمان را غیرفعال کرده و از نهایت سرعت ۳.۸ گیگاهرتزی این پردازنده استفاده کنند. همچنین، در صورتی که این قابلیت فعال باشد، سرعت پردازنده ۳.۶ گیگاهرتز خواهد بود.

کنسول بعدی مایکروسافت با محتواهای 8K و بازی‌های 4K با نرخ نوسازی ۱۲۰ هرتزی در حالت 4K سازگار است. این دستگاه از رهگیری پرتو با DirectX پشتیبانی می‌کند و حافظه‌ای پرسرعت از نوع NVMe SSD دارد (که با کارت NVMe قابل ارتقاست) و می‌تواند به‌عنوان رم مجازی استفاده شود تا سرعت بارگذاری را تا ۴۰ برابر افزایش دهد. حافظه رم استاندارد ایکس باکس سری ایکس ۱۶ گیگابایت GDDR6 است.

مایکروسافت امیدوار است که با ایکس باکس سری ایکس بتواند موضوع تاخیر (Latency) را به فراموشی بسپرد. این شرکت با ارائه قابلیت‌های آینده‌نگرانه‌ای نظیر حالت تاخیر پایین خودکار (ALLM)، بهینه‌سازی‌های ارتباطی در کنترلر ایکس باکس، نرخ نوسازی متغیر (VRR) و پشتیبانی از HDMI 2.1 گام‌های مهمی در این زمینه برداشته است. ایکس باکس سری ایکس همچنین با لوازم جانبی ایکس باکس وان سازگار خواهد بود، یعنی لازم نیست برای این دستگاه پد شارژر و هدست جداگانه بخرید.

کنترلر

کنترلر جدید PS5 که DualSense نام دارد تا حدی زیادی نسبت به نسل قبلی تغییر کرده و قابلیت‌های جدیدی را ارائه می‌کند. رنگ دوآل‌سنس سفید شده و شکل آن کمی بزرگ‌تر از قبل است و زاویه‌های بیشتری دارد. دکمه‌های R2 و L2 در این نسخه کاملا تغییر کرده‌اند و حالا از سیستمی موسوم به Adaptive Triggers استفاده می‌کنند. این سیستم به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا مقاومت دکمه‌ها را تغییر داده و بسته به بازی آن‌ها را طراحی کنند.

در نگاه اول تغییری در آنالوگ‌های دوآل‌سنس دیده نمی‌شود، اما اگر دقیق‌تر به آن‌ها نگاه کنید، می‌توانید در لبه‌های آن بافت جالب توجهی را ببینید. دکمه Share در این دسته جای خود را به دکمه Create داده و نور پشتی هم به دو نوار کوچک در اطراف صفحه لمسی دوآل‌سنس منتقل شده است. این کنترلر دارای جک هدفون، درگاه USB-C و رابط جدیدی برای شارژ روی داک شارژر است. متاسفانه سونی اعلام کرده که کنترلر PS4 روی بازی‌های انحصاری PS5 کار نخواهد کرد.

کنترلر ایکس باکس سری ایکس برخلاف ظاهر خود کنسول تغییر خاصی نداشته، با این حال دکمه موردانتظار اشتراک‌گذاری بالاخره به آن اضافه شده تا کار ضبط و اشتراک‌گذاری محتوا ساده‌تر شود. ایکس باکس سری ایکس با تمام کنترلرهای قبلی مایکروسافت سازگار خواهد بود و روی تمام بازی‌ها کار می‌کند.

سازگاری رو به عقب

سونی اعلام کرده که PS5 با تمام بازی‌های PS4 سازگار خواهد بود و این شرکت به مرور زمان عناوین میان نسلی را هم به PS5 می‌آورد. مشابه این اتفاق قبلا در سال ۲۰۱۳ نیز رخ داده بود. با این حال، مشخص نیست که PS5 مثل کاری که Boost Mode در PS4 پرو انجام می‌دهد بازی‌های قدیمی را تقویت می‌کند تا عملکرد آن‌ها بهتر شود یا نه.

خوش‌بختانه مایکروسافت اطلاعات بیشتری را درباره سازگاری رو به عقب منتشر کرده است. این شرکت می‌گوید شما می‌توانید همه بازی‌های قبلی ایکس باکس، از زمان نسل اول ایکس باکس، را روی ایکس باکس سری ایکس اجرا کنید. علاوه بر این، وعده داده شده که بازی‌های میان-نسلی هم در آینده در دسترس ایکس باکس سری ایکس قرار می‌گیرند. البته طبیعتا بازی‌هایی که توسط مایکروسافت تولید نشده‌اند از دست این شرکت خارج‌اند و وضعیت آن‌ها به استودیوی سازنده‌شان برمی‌گردد.

مایکروسافت همچنین سرویس جذابی به‌نام Smart Delivery را ارائه می‌کند که پیش‌تر در مقاله‌ای به تشریح آن پرداخته بودیم. این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا برخی از بازی‌های نسل قبلی خود را به صورت رایگان بر روی نسل جدید دریافت کنند. بازی‌هایی مثل سایبرپانک ۲۰۷۷، اساسینز کرید والهالا و یاکوزا ۷ از جمله عناوینی هستند که از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند.

بازی‌ها

سونی می‌خواهد دوباره با معرفی بازی‌های انحصاری نسل بعدی را در دست بگیرد. این شرکت تاکنون در رویدادهای خود از بازی‌های موردانتظاری مثل Horizon Forbidden West, Marvel’s Spider-Man: Miles Morales, Ratchet and Clank, Drift Apart, Demon’s Souls Remake و Gran Turismo 7 برای PS5 رونمایی کرده است.

مایکروسافت هم در تلاش است تا خودش را در این زمینه به پلی استیشن نزدیک‌تر کند. این شرکت اخیرا کمپانی ZeniMax Media را به مبلغی هنگفت خریداری کرد تا به عناوین استودیوهای مختلفی از جمله بتسدا دسترسی داشته باشد. با این حساب، بازی‌هایی مثل The Elder Scrolls 6 و Starfield عملا می‌توانند انحصاری ایکس باکس شوند هرچند عده‌ای از کارشناسان این اتفاق را محتمل نمی‌دانند.

در ادامه فهرست تقریبا کاملی از بازی‌های زمان عرضه PS5 را مشاهده می‌کنید:

• Assassin’s Creed Valhalla
• Astro’s Playroom
• Borderlands 3
• Bugsnax
• Call of Duty: Black Ops Cold War
• Demon’s Souls
• Destruction AllStars
• Devil May Cry 5: Special Edition
• Fortnite
• Godfall
• Just Dance 2021
• Maneater
• Marvel’s Spider-Man: Miles Morales
• Marvel’s Spider-Man: Remastered
• Mortal Kombat 11 Ultimate
• NBA 2K21
• Observer: System Redux
• Planet Coaster: Console Edition
• Sackboy: A Big Adventure
• The Pathless
• Watch Dogs Legion

فهرست بازی‌های زمان عرضه ایکس باکس سری ایکس نیز از قرار زیر است:

• Assassins Creed Valhalla (Smart Delivery)
• Borderlands 3 (Smart Delivery)
• Bright Memory 1.0
• Cuisine Royale (Smart Delivery)
• Dead by Daylight (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• Devil May Cry 5: Special Edition
• Dirt 5 (Smart Delivery)
• Enlisted
• Evergate
• The Falconeer (Smart Delivery)
• Fortnite
• Forza Horizon 4 (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• Gears 5 (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• Gears Tactics (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• Grounded (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• King Oddball
• Maneater (Smart Delivery)
• Manifold Garden (Smart Delivery)
• NBA 2K21
• Observer: System Redux
• Ori and the Will of the Wisps (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• Planet Coaster (Smart Delivery)
• Sea of Thieves (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• Tetris Effect: Connected (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• The Touryst (Xbox Game Pass + Smart Delivery)
• War Thunder (Smart Delivery)
• Warhammer: Chaosbane Slayer Edition
• Watch Dogs: Legion (Smart Delivery)
• WRC 9 FIA World Rally Championship (Smart Delivery)
• Yakuza: Like a Dragon (Smart Delivery)
• Yes, Your Grace (Smart Delivery)

همچنین بهتر است نگاهی به استودیوهای بازی‌سازی سونی هم داشته باشیم:

• Bend Studio
• Guerilla Games
• Insomniac Games
• Media Molecule
• Naughty Dog
• Pixelopus
• Polyphony Digital
• Sony Japan Studio
• Sony London Studio
• Sony San Diego Studio
• Sony San Mateo Studio
• Sony Santa Monica Studio
• Sony XDEV Europe
• Sucker Punch Productions

و در انتها می‌توانیم فهرست استودیوهای مایکروسافت را ببینیم:

• 343 Industries
• Alpha Dog Games
• Arkane Studios
• Bethesda Softworks
• Compulsion Games
• Double Fine Productions
• id Software
• inXile Entertainment
• MachineGames
• Mojang
• Ninja Theory
• Obsidian Entertainment
• Playground Games
• Rare
• Roundhouse Studios
• Tango Gameworks
• The Coalition
• The Initiative
• Turn 10 Studios
• Undead Labs
• World's Edge
• ZeniMax Online Studios

سرویس‌ها

عده زیادی معقدند که مایکروسافت با ایکس باکس گیم پس جایگاه بسیار بهتری نسبت به پلی استیشن دارد. همان‌طور که گفتیم، تمامی بازی‌های انحصاری مایکروساف در روز عرضه به‌صورت رایگان در این سرویس ارائه می‌شوند و بسیاری از بازی‌های شخص ثالث نیز پس از مدتی به گیم پس می‌آید. مایکروسافت همچنین دارای سرویسی به نام ایکس باکس گیم پس آلتیمیت است که ترکیبی از ایکس باکس لایو گلد، گیم پس، استریمینگ ابری و (به‌زودی) EA Play را در اختیار کاربر می‌گذارد. قیمت سرویس گیم پس ماهانه ۱۰ دلار و گیم پس آلتیمیت ماهانه ۱۵ دلار است.

در آن طرف، سونی سرویسی به نام پلی استیشن Now را ارائه می‌کند که دارای بازی‌های زیادی است، اما انحصاری‌های این شرکت برخلاف مایکروسافت در روز عرضه وارد این سرویس نمی‌شوند. به‌علاوه، ویترین محصولات این سرویس علی‌رغم شمار بیشتر بازی‌ها به باور بسیاری از طرفداران صنعت گیم قابل مقایسه با ویترین گیم پس نیست. پلی استیشن Now نیز ماهانه با قیمت ۱۰ دلار به فروش می‌رسد.

هر دو شرکت دارای سرویس‌های دسترسی به سرورهای مولتی‌پلیر آنلاین هستند که به‌صورت ماهانه به فروش می‌رسند. ایکس باکس لایو گلد و پلی استیشن پلاس ماهانه دو بازی را به‌شکل رایگان در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند و تخفیف‌هایی را برای سایر بازی‌ها ارائه کنند. کاربران برای دسترسی به قابلیت‌های آنلاین باید ماهانه ۱۰ دلار برای خرید این سرویس‌ها هزینه کنند.

سونی همچنین قرار است به‌زودی سرویسی به‌نام PlayStation Plus Collection را در اختیار کاربران بگذارد تا گیمرها در ازای پرداخت مبلغ اشتراک بتوانند به مجموعه‌ای از بازی‌های PS4 و PS5 دسترسی پیدا کنند.

جمع‌بندی

کنسول‌های نسل بعد شباهت‌های بالایی به یکدیگر دارند و در عین حال از هم متفاوت‌اند. سونی و مایکروسافت PS5 و ایکس باکس سری ایکس را با قیمت یکسانی می‌فروشند و قدرتی تقریبا مشابه را ارائه می‌کنند. هر دو دستگاه به لطف استفاده از حافظه SSD سرعت بسیار بالایی دارند و از این بابت نگرانی خاصی مطرح نیست.

این دو شرکت در سال‌های اخیر به پای صحبت طرفداران خود نشسته و سعی کرده‌اند شرایطی را فراهم کنند تا تجربه بازی‌ها در نسل بعدی بهترین تجربه ممکن باشد. با این حال، هر کدام رویکرد جداگانه‌ای را در پیش گرفته‌اند و به نظر می‌رسد که کاربران متفاوتی را جذب محصولات خود خواهند کرد.

هر کسی با توجه به اولویت‌بندی‌های شخصی خود در خصوص خرید کنسول تصمیم‌گیری می‌کند، ولی در مجموع به نظر می‌رسد که اگر طرفدار سرویس‌ها هستید باید نگاه جدی‌تری به ایکس باکس سری ایکس داشته باشید. مایکروسافت با گیم پس و گیم پس آلتیمیت مسیری را در پیش گرفته که موفقیت آن حتمی خواهد بود. از آن سو، اگر طرفدار بازی‌های جریان اصلی و بزرگ هستید و از ویترین عناوین سونی لذت می‌برید، می‌توانید با خیال راحت‌تر PS5 را انتخاب کنید و امیدوار باشید که پلی استیشن در نسل آینده هم نیاز شما را برطرف کند.

دعوای میان طرفداران پلی استیشن و ایکس باکس دعوایی سابقه‌دار و بلندمدت است که صرف‌نظر از هر اتفاقی احتمالا تا همیشه ادامه خواهد داشت. تا زمانی که این بحث و رقابت‌ها سالم و منطقی باشند، می‌توانند باعث پیشرفت صنعت بازی‌ها شوند. بنابراین شما هم می‌توانید فارغ از نگاه‌های متعصبانه به فکر خرید بهترین و مناسب‌ترین کنسولی باشد که بیشترین تطابق را با نیازهای خاص خودتان دارد.

حالا شما بگویید که کدام کنسول نسل بعدی را خریداری می‌کنید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید و از دلایل انتخابتان بنویسید.