شاید از زمانی که هر روز شاهد نزاع و دادگاهی میان شرکتهای بزرگ فناوری بر سر پتنتهای مختلف بودیم مدت زیادی گذشته باشد، اما پتنتها همچنان یکی از مهمترین معیارهایی هستند که شرکتها و کاربران عادی با آنها سطح پیشرفت و نوآوری کمپانیها را اندازهگیری میکنند. اکنون موسسهای به نام IFI که در زمینه بررسی فعالیتهای مرتبط در حوزه مالکیتهای فکری آمریکا فعالیت میکند، در گزارشی اعلام کرده که در سال ۲۰۱۹ تعداد ۳۳۳٫۵۳۰ پتنت در دفتر پتنت و نشان تجاری ایالات متحده (USPTO) ثبت شده است.
این آمار به چند دلیل حائز اهمیت است. اولا این رقم بیشترین تعداد پتنت ثبتشده در طول یک سال را نشان میدهد، ثانیا این رقم به معنای افزایش ۱۵ درصدی تعداد پتنتها نسبت به سال گذشته است. تعداد بالای پتنتها از گرایش فزاینده شرکتها به محافظت از مالکیتهای فکری آنها خبر میدهد. البته امسال سرعت تایید پتنتها کاهش قابل توجهی یافته و این موضوع بیانگر صرف زمان بیشتر توسط USPTO برای بررسی دقیق ایدههاست.
نکته مهمی که از آمارهای مربوط به ثبت پتنتها به دست میآید این است که همیشه ارزشمندترین و مطرحترین شرکتهای حوزه فناوری در ردههای بالای این فهرست قرار ندارند. برای مثال اگر گروه شرکتهای موسوم به FAANG یا همان فیسبوک، اپل، آمازون، نتفلیکس و گوگل را در نظر بگیرید، فیسبوک با ۹۸۹ پتنت در جایگاه ۳۶، اپل با ۲۴۹۰ پتنت در جایگاه ۷، آمازون با ۲۴۲۷ پتنت در جایگاه ۹ و گوگل با ۲۱۰۲ پتنت در جایگاه ۱۵ قرار دارد. در این میان، نتفلیکس حتی موفق به حضور در ردهبندی ۵۰ شرکت برتر ثبتکننده پتنت نشده است.
گفتنی است اگرچه این روزها حرف زیادی درباره IBM زده نمیشود، اما این غول بزرگ و کهنهکار دنیای فناوری همچنان در رده نخست بیشترین ثبتکنندگان پتنت قرار دارد. این شرکت سال گذشته ۹۲۶۲ پتنت ثبت کرده تا بالاتر از سامسونگِ رده دومی با ۶۴۶۹ پتنت جایگاه خود را حفظ کند.
با این حال، این اعداد بیانگر تمام ماجرا نیست. IFI مدعی است که اگر تمام پتنتهای فعال حوزههای مختلف را در نظر بگیرید، سامسونگ در مقام نخست قرار میگیرد؛ چون بسیاری از پتنتهای این شرکت به صورت جداگانه ثبت شده و مجموع کل آنها هم تا این لحظه بیشتر از هر کمپانی دیگری است. در مجموع، سامسونگ تاکنون ۷۶٫۶۳۸ پتنت و IBM تاکنون ۳۷٫۳۰۴ پتنت ثبت کرده است.
این موضوع با توجه به گستردگی فعالیتهای سامسونگ کاملا قابل درک است، زیرا این شرکت محصولات متنوعی میسازد و مصرفکنندگان مختلفی را هدف قرار میدهد. اما در آن سو، IBM عملا سالها پیش از بازار قطعات الکترونیک مصرفی خارج شده و این روزها بیشتر در بخش همکاریهای تجاری و شرکتی فعالیت میکند. به همین دلیل طبیعی است که سرمایهگذاری کمتری در بخش تحقیق و توسعه داشته باشد.
دو مسئله دیگری که از این آمارها به دست میآید، بیشترین رشد و نزول، و مهمترین ترندهای فناوری است. در مبحث اول، شایسته تقدیر است که میبینیم شرکتهای خودروسازی چنین رشدهای قابل توجهی داشتهاند. کیا با صعود ۵۸ پلهای حالا با ۹۲۱ پتنت در رده ۴۱ قرار گرفته و این اتفاق با توجه به ورود به عصر وسائل نقلیه متصل به اینترنت و خودران منطقی به نظر میرسد.
از دیگر شرکتهایی که رشد پرسرعتی را تجربه کردهاند میتوانیم به صعود ۲۸ پلهای هیولت پاکارد با ۷۹۴ پتنت به رده ۴۸، صعود ۲۲ پلهای فیسبوک با ۹۸۹ پتنت به رده ۳۶، صعود ۹ پلهای مایکرون تکنولوژی با ۱۲۶۸ پتنت به رده ۲۵، صعود ۶ پلهای هواوی با ۲۴۱۸ پتنت به رده ۱۰، صعود ۴ پلهای BOE با ۲۱۷۷ پتنت به رده ۱۳ و صعود ۳ پلهای مایکروسافت با ۳۰۸۱ پتنت به رده ۴ اشاره کنیم.
در مبحث دوم، IFI نتیجه یک بررسی پنج ساله را منتشر کرده که در آن جریان قدرتمندی از نوآوریهای پزشکی و زیستفناوری دیده میشود. در این فهرست کاشت هیبریدی در مقام نخست ترندهای فناوری قرار گرفته و به دنبال آن فناوری مهندسی ژنتیک CRISPR و بعد تمهیدات درمانی (با پیشتازی درمانهای مربوط به بیماری سرطان) قابل مشاهده است. فناوری از نقطه نظر پردازندههای کامپیوتری در مقام چهارم قرار دارد و در رتبههای بعدی میتوانیم ترندهای مربوط به داشبورد و فناوریهای حوزه خودرو، رایانش کوآنتومی، چاپ سهبعدی و وسایل نقلیه پرنده را ببینیم.
در انتها شایان ذکر است که از میان تمام پتنتهای ثبتشده در USPTO فقط ۴۹ درصد از این پتنتها توسط شرکتهای آمریکایی به ثبت رسیده که البته رشدی ۳ درصدی را نسبت به آمار ۴۶ درصدی سال قبل نشان میدهد. ژاپن با سهم ۱۶ درصدی در رده دوم و کره جنوبی با سهم ۷ درصدی در رده سوم قرار گرفته است. گفتنی است، چین با عبور از آلمان ۵ درصد از این پتنتها را به خود اختصاص داده و رده چهارم را در اختیار دارد.
در ادامه فهرست ۵۰ شرکت برتر ثبتکننده پتنت را میبینید: