آیا آیفون ایر محصولی محکوم به شکست است یا اپل باید صبورتر باشد؟

روندهای اولیه پیش‌خرید جدیدترین آیفون‌های اپل برای مدل «ایر» چندان دلگرم‌کننده نیست و این پرسش را به ذهن می‌آورد: آیا این گوشی نیز سرنوشتی مشابه مدل‌های ناکام قبلی (مانند سری آیفون پلاس) پیدا کرده و به تاریخ خواهد پیوست؟  به نظر می‌رسد حتی خودِ تیم کوک نیز در خلال صحبت از سرمایه‌گذاری‌های کلان اخیر اپل در آمریکا، به طور غیرمستقیم بر برجسته کردن آیفون ایر تمرکز دارد. با این وجود، شواهد ظاهری حاکی از آن است که مدل‌های آیفون ۱۷، ۱۷ پرو و ۱۷ پرو مکس در سطح جهانی با استقبال و تقاضای به مراتب بیشتری مواجه شده‌اند.

آیا موفقیت آیفون ایر فراتر از پیش‌بینی‌ها خواهد بود؟

هر احتمالی قابل رخ دادن است حداقل تا زمانی که اپل آمار فروش رسمی آیفون‌های جدید را اعلام کند (امری که شاید هرگز رخ ندهد)، یا یک موسسه معتبر تحقیقات بازار، گزارشی جامع از عملکرد فروش تک‌تک اعضای این خانواده ارائه دهد. در حال حاضر، تنها منبع قابل استناد، تحلیل «مینگ-چی کو» از پیش‌خریدهای آخر هفته اول است که مبتنی بر اطلاعات داخلی و داده‌های در دسترس عموم در وب‌سایت اپل شکل گرفته است. امروز، پرتقاضاترین مدل‌های آیفون ایر با زمان تحویل «۲ تا ۳ هفته» در وب‌سایت اپل لیست شده‌اند، در حالی که تقریباً هیچ‌یک از نسخه‌های آیفون ۱۷ پرو مکس زودتر از «۳ تا ۴ هفته» دیگر قابل تحویل نیستند. نکته قابل تأمل‌تر اما اینجاست که تعداد قابل توجهی از مدل‌های ایر همچنان برای تحویل در همین جمعه در دسترس هستند؛ مزیتی که آیفون ۱۷ و ۱۷ پرو از آن بی‌بهره‌اند و خریدارانشان باید به طور میانگین «۲ تا ۳ هفته» در صف انتظار بمانند.

البته این فرضیه نیز مطرح است که اپل با پیش‌بینی دقیق تقاضا، خود را کاملاً برای عرضه اولیه آیفون ایر آماده کرده است. به هر حال، طبق ادعای «کو»، «برنامه تولید» این مدل در سه‌ماهه سوم سال، سه برابرِ برنامه تولید آیفون ۱۶ پلاس در مدت مشابه سال گذشته بوده است. اما آیا می‌توان پذیرفت که اپل توانسته آمار فروش اولیه یک دستگاه «نوآورانه» مانند آیفون ایر را بهتر از مدل‌های ۱۷، ۱۷ پرو و ۱۷ پرو مکس پیش‌بینی کند؟ مدل‌هایی که با داشتن پیشینه‌های متعدد، معیارهای بسیار بیشتری برای تخمین عملکردشان در اختیار شرکت قرار می‌دادند.

چنین فرضیه‌ای چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. حتی اگر اپل قادر به پیش‌بینی آینده بود، بعید است که تعداد تولید آیفون ایر را دقیقاً با تقاضای اولیه بازار منطبق می‌کرد. استراتژی «ایجاد توهم موفقیتِ فراتر از واقعیت» در اینجا مطرح می‌شود و به نظر می‌رسد این دقیقاً همان سیاستی است که اپل در قبال آیفون ۱۷، ۱۷ پرو و ۱۷ پرو مکس در پیش گرفته است.

زنگ خطر برای اپل چه زمانی به صدا در می‌آید؟

تاریخچه اخیر اپل نشان می‌دهد که این شرکت یا همین حالا از این نقطه بحرانی عبور کرده، یا به سرعت در حال نزدیک شدن به آن است. واقعیت این است که آیفون ۱۶ پلاس، هرچند یک موفقیت خیره‌کننده نبود، اما آن شکست تجاری عظیمی هم که برخی تحلیلگران ادعا می‌کردند، محسوب نمی‌شد. حتی اگر چنین فرضی را بپذیریم، نمی‌توان از نقش کلیدی بازاریابی ضعیف اپل در سرنوشت نه چندان درخشان آن چشم‌پوشی کرد. برای مدتی کوتاه در سال گذشته، این تصور وجود داشت که مدل‌های استاندارد آیفون ۱۶ و ۱۶ پلاس می‌توانند فروش نسخه‌های پرو را پشت سر بگذارند. اما با اوج گرفتن شایعات جهت‌دار در مورد آیفون ۱۷ پلاس، کم‌اقبال‌ترین عضو خانواده آیفون ۱۶ به سرعت به حاشیه رانده شد.

اما واقعیت آن است که در هر سبد محصول موفقی، همواره یک مدل عنوان «کم‌فروش‌ترین» را یدک می‌کشد و این به خودی خود یک نقطه ضعف محسوب نمی‌شود. اگر اپل بیاموزد که با این حقیقت کنار بیاید و از ایجاد تغییرات بنیادین صرفاً به بهانه «نوآوری» در بازه‌های زمانی کوتاه دست بردارد، سری آیفون ایر این شانس را خواهد داشت که در نهایت جایگاه خود را تثبیت کند، یا حداقل در این صنعت بی‌رحم، بقای خود را تضمین نماید. البته انتقاداتی به استراتژی کنونی اپل وارد است: نسل اول آیفون ایر شاید طراحی الهام‌بخشی نداشته باشد، آیفون ۱۷ استاندارد کماکان انتخابی منطقی‌تر به نظر می‌رسد، و غیبت مدل ۱۷ پلاس یک سؤال بی‌پاسخ است. این‌ها همگی یادآور تصمیم‌های بحث‌برانگیز گذشته، مانند توقف تولید ناگهانی سری محبوب «مینی» است.

با این همه، اکنون که کوپرتینو سرمایه‌گذاری سنگینی روی مفهوم پرچمدار «فوق‌باریک» کرده، این مدل باید مسیری متفاوت از آیفون ۱۴ پلاس یا آیفون ۱۲ مینی را طی کند. آیفون ایر نیازمند احترام و حمایت استراتژیک است، فارغ از اینکه تقاضای اولیه یا آمار فروش چند ماه نخست چه تصویری را ترسیم کنند. اپل شرکتی است که سه جایگاه نخست پرفروش‌ترین گوشی‌های هوشمند جهان را در اختیار دارد؛ بنابراین، تنها راه برای آنکه آیفون ایر شانسی برای ورود به این فهرست در یکی دو سال آینده داشته باشد، در پیش گرفتن استراتژی دوگانه صبر و ترویج پیوسته است.