آیفون ۲۰۳۵؛ انقلابی‌ترین تحول تاریخ گوشی‌های هوشمند
اپل در حال طراحی آیفونی است که فراتر از یک گوشی هوشمند عمل می‌کند؛ دستگاهی پوشیدنی با قدرت یک «مین‌فریم» کامل که می‌تواند سبک زندگی و تعامل انسان با تکنولوژی را متحول کند.
تبلیغات
هیچ فناوری به اندازه آیفون‌ها، جهان را در قرن بیست و یکم تغییر نداده است. کامپیوتر همیشه متصل اپل در جیب شما، همه چیز را از اقتصاد گرفته تا جامعه، به روش خوب و بد، دگرگون کرده است.
با این حال، همیشه می‌دانیم که هیچ چیز ابدی نبوده و برای همیشه دوام نمی‌آورد. اخیرا، ادی کیو، معاون ارشد اپل، در یک پرونده دادگاهی شهادت داده که ظهور هوش مصنوعی می‌تواند به این معنی باشد که «ممکن است 10 سال دیگر به آیفون نیازی نداشته باشید، هر چه‌قدر هم که این ایده دیوانه‌وار به نظر برسد».
بنابراین آیا آیفون‌ها در حال افول هستند یا می‌توانند به عنوان یک دستگاه مرتبط با دورانی مملو از فناوری‌های پوشیدنی و هوش مصنوعی، خود را بازطراحی کنند؟ وقتی سال 2035 از راه برسد و بازار به دنبال جدیدترین و بهترین آیفون باشد، چه انتظاری می‌توانیم از این غول تکنولوژی کوپرتینویی داشته باشیم؟
مسیر تجارت آیفون
بیست سال گذشته، جایگاه آیفون از نظر مالی تا حد زیادی ثابت به نظر می‌رسد. این خط تولید همچنان سهم عمده‌ای از درآمد اپل را تشکیل می‌دهد؛ به طور دقیق‌تر باید گفت که در آخرین سه ماهه منتهی به ماه مارس، تجارت گوشی‌های اپل حدود 46.8 میلیارد دلار فروش داشته که کمی کمتر از نیمی از درآمد کل شرکت است.
در واقع برای درک بهتر باید گفت که فروش آیفون به خودی خود از تولید ناخالص داخلی چندین کشور بیشتر است. اگرچه ممکن است پلتفرم غالب گوشی‌های هوشمند در جهان نباشد، اما نفوذ و موفقیت آیفون غیرقابل انکار است.
جیسون اسنل، سردبیر وب‌سایت Six Colors با محوریت اپل گفت: «من نمی‌توانم جهانی را تصور کنم که در ده سال آینده گوشی‌های هوشمند در آن بی‌اهمیت باشند. در واقع گوشی‌های هوشمند به قدری در دنیای فعلی عمیق شده‌اند که جدا شدن آن‌ها تقریبا غیرممکن است به نظر می‌رسد».
البته این بدین معنی نیست که موفقیت آیفون در طول دهه گذشته تغییر نکرده است. در سال 2015، این دستگاه دو سوم درآمد سالانه اپل را به خود اختصاص داد. در حالی که دو مورد از دیگر کسب‌وکارهای برجسته این شرکت، یعنی آیپد و مک تا حد زیادی در محدوده چند درصد از جایگاه خود در یک دهه پیش باقی مانده‌اند، سهم آیفون به آرامی با افزایش درآمد سرویس‌ها که در همان از 9 درصد به 28 درصد افزایش یافته بود، از بین رفته است.
با این حال از دیدگاه صرفا مالی، آیفون فروش ناخالصی بسیار بیشتری نسبت به یک دهه پیش ایجاد کرده است. در واقع در سال 2014، اپل توانست حدود 102 میلیارد دلار از فروش آیفون‌ها درآمد داشته باشد. البته تا زمانی که در نظر نگیرید این عدد در سال 2024 تقریبا دو برابر شده و به 201 میلیارد دلار رسیده، زیاد به نظر می‌رسد.
بنابراین آیفون به سختی در شرف محو شدن است. بیش از هر چیز دیگری، مانند یک ستاره سینما در حال پیر شدن بوده و در حالی که ارزش بیشتری نسبت به گذشته دارد، همچنان می‌تواند با مهارت خودنمایی کند.
بازار دنیای فناوری به طور شناخته‌شده‌ای بی‌ثبات است، اما سابقه‌ای برای محصولاتی که تا این حد پیشرفت می‌کنند، وجود دارد. دستگاه‌های مک، نمونه بسیار خوبی هستند که با رفتن اپل به سمت سیلیکون‌های اختصاصی، توانست مسیر چندین دهه را در عرض چند سال طی کند.
با این حال در طرف دیگر این موضوع، دستگاه آیپاد، پخش‌کننده موسیقی دیجیتالی اپل قرار دارد که زمانی همه‌جا وجود داشت، اما پس از یک افزایش ناگهانی، تحت تاثیر سیاست‌های اپل قرار گرفت و با آیفون‌ها جایگزین شد.
آیفون چه مسیری را طی خواهد کرد؟
جان گروبر، تحلیل‌گر فناوری که از سال 2002 در مورد اپل می‌نویسد، می‌گوید که «آیفون حتی در حال افول هم هنوز هم در ده سال آینده یک تجارت بزرگ به شمار می‌رود. همان‌طور که لپ‌تاپ‌ها هنوز یک تجارت بزرگ هستند».
حتی اگر این کاهش سهم درآمد آیفون با همان نرخی که از سال 2015 تاکنون ادامه داشت، پیش برود (که البته بعید به نظر می‌رسد)، اپل در سال 2035 به دنبال محصولی خواهد بود که هنوز یک سوم از فروش آن را تشکیل می‌دهد و باز هم از نظر فروش ناخالص، احتمالا در این مسیر هم درآمد هنگفتی به دست خواهد آورد.
همه این‌ها بدین معنی است که به جز یک فاجعه پیش‌بینی نشده یا یک انقلاب بزرگ فناوری مانند خود آیفون اصلی، اپل تقریبا مطمئن است که ده سال دیگر به نوعی در تجارت آیفون، حضور پررنگی در دنیای فناوری خواهد داشت.
نقش آیفون در هسته مرکزی زندگی کاربران
اما این که آیفون چه نقشی در زندگی ما ایفا می‌کند، بحث و سوال دیگری است. آیا این دستگاه همچنان جایگاه مرکزی خود را در اکوسیستم امروزی اپل حفظ خواهد کرد؟
این روزها مردم ممکن است اپل واچ، ایرپاد و حتی ایرتگ داشته باشند که همگی اساسا لوازم جانبی خود گوشی به شمار می‌روند. با این حال آیا خود آیفون می‌تواند به یک لوازم جانبی، چیزی که صرفا دستگاه دیگری مانند عینک هوشمند یا یک گجت مجهز به هوش مصنوعی را تکمیل می‌کند، افول کند؟
گروبر معتقد است که «هنوز به احتمال زیاد در 20 سال آینده، آیفون‌ها همچنان دست بالاتر را به عنوان یک محصول رده‌بالا خواهند داشت». البته این نویسنده در ادامه توضیح می‌دهد که علت این ایده‌اش، در این است که معتقد بوده انسان‌ها موجودات بصری هستند و علاقه دارند همه چیزها را روی صفحه‌نمایش ببینند.
چنین فرم فکتوری از چندین جهت مهم است. دستگاه‌های جانبی اپل که اغلب به عنوان همراه کنار آیفون به شمار می‌روند، مانند اپل واچ و ایرپاد، کوچک بوده و قرار دادن یک باتری یک یک پردازنده قدرتمند در چیزی که روی مچ دست یا صورت قرار می‌گیرد، باعث می‌شوند اندازه آیفون در مقایسه با آن، بیشتر به یک دستگاه خاص به نظر برسد. این ایده تنها از این فرضیه پشتیبانی می‌کند که آیفون، به قول استیو جابز، همچنان «قطب دیجیتال» زندگی ما باقی خواهد ماند.
همچنین از دیگر تحلیل‌گران در این زمینه ادعا می‌کنند که به نظر می‌رسد گوشی‌های هوشمند ممکن است به مرور زمان بیشتر شبیه به یک پردازنده مرکزی در بدن شما باشند. این یک روند بسیار مناسب از قدرت محاسباتی، اتصال و باتری است که می‌توانید در جیب خود قرار دهید، حتی اگر آن را بیرون نیاورید و به صفحه‌نمایش هم زیاد نگاه نکنید.
اینرسی نیز در این میان نقش دارد. ما هم‌اکنون همواره این دستگاه‌های کوچک اما فوق‌العاده قدرتمند را با خود حمل می‌کنیم. هرچند لوازم جانبی دیگر ممکن است برای کاربری‌های خاص و در برخی موارد خاص‌تر، مانند هدفون‌های بی‌سیم برای پخش صدا یا ساعت‌های هوشمند با قابلیت‌های ورزشی و اعلان‌ها طراحی شده باشند، اما آیفون همچنان تنوع کاربری شگفت‌انگیز و قدرت پردازشی یک رایانه کامل را حفظ کرده است.
در چنین شرایطی، چرا باید همه آن مهندسی پیچیده و هزینه‌بر را برای ساخت دستگاهی مانند عینک هوشمند یا حتی یک گردنبند مجهز به هوش مصنوعی که تنها بخش کوچکی از قابلیت‌های آیفون را ارائه می‌دهد، دوباره تکرار شود، وقتی می‌توان به‌سادگی از قدرت پردازشی آیفون به‌عنوان هسته اصلی استفاده کرد؟
فناوری آیفون در آینده
طبیعی است که اگر آیفون بخواهد دهه آینده را نیز پشت سر بگذارد، این مسیر با توقف در وضعیت فعلی امکان‌پذیر نخواهد بود. کافی است نگاهی به سال 2015 و آیفون 6s بیندازیم. آیفون‌های امروز بی‌شک از آن نسل الهام گرفته‌اند؛ درست مانند مسیری که می‌توان از مکینتاش 1984 تا iMac مدرن دنبال کرد. با این حال، این شباهت‌ها مانع از پیشرفت گسترده در بخش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نشده است.
آیفون 2035 به احتمال زیاد همچنان در نگاه اول به‌عنوان یک آیفون قابل تشخیص خواهد بود، اما با قابلیت‌ها و فناوری‌های پیشرفته‌تری عرضه می‌شود. ممکن است نمایشگر آن به‌طور کامل تا لبه‌ها امتداد یابد و دوربین سلفی به زیر صفحه‌نمایش منتقل شود.
احتمال دارد این نسل به‌طور کامل درگاه شارژ را کنار بگذارد و تنها از شارژ بی‌سیم یا مغناطیسی استفاده کند. پردازنده‌ها نیز همچنان قدرتمندتر خواهند شد. همچنین ممکن است اپل با پیروی از مسیر برخی رقبا، نسخه تاشوی آیفون با نام‌هایی مانند iPhone Flip یا iPhone Fold را معرفی کند.
با این حال، در این مقطع، آینده گوشی‌های هوشمند بیش از آن‌که انقلابی باشد، روندی تکاملی را طی می‌کند. همان‌طور که اسنل می‌افزاید: «تصور می‌کنم آینده آیفون در همان مسیری حرکت کند که تاکنون دیده‌ایم؛ یعنی نازک‌تر، سبک‌تر، کوچک‌تر، قدرتمندتر و کم‌مصرف‌تر از نظر باتری، و سپس ارتباط هوشمندانه‌تر با مجموعه دستگاه‌‌ها».
ارتقا سیستم دوربین در مرکز توجه
شاید بزرگ‌ترین عامل محدودکننده در تغییر اندازه و شکل آیفون، همان مهم‌ترین قابلیت آن باشد، سیستم دوربین.
جان گروبر، نویسنده وب‌سایت Daring Fireball، می‌گوید: «اگر همه نسل‌های آیفون را به ترتیب سال تولید روی یک میز کنار هم بچینید، اولین چیزی که جلب توجه می‌کند این است که در مجموع بزرگ‌تر شده‌اند. اما دومین نکته‌ای که متوجه می‌شوید، برجستگی دوربین است. ماژول دوربین گوشی هر سال از نظر ابعاد و امکانات رشد کرده و حالا بیشتر شبیه یک دوربین با صفحه‌نمایش شده تا یک تلفن با دوربین.»
اپل هر سال تلاش می‌کند در بخش دوربین مرزهای جدیدی را تجربه کند، اما قوانین فیزیک نقش مهمی دارند. گروبر توضیح می‌دهد: «محدودیت‌های تئوریکی وجود دارد که کیفیت تصویر را تعیین می‌کند؛ از جمله اندازه لنز، فاصله لنز تا سنسور و اندازه سنسور.»
با این حال، همین محدودیت‌های تئوریک می‌تواند بخشی از دلیل ماندگاری آیفون در زندگی ما باشد. هرچند دستگاه‌های دیگری مانند عینک هوش مصنوعی متا نیز دارای دوربین داخلی هستند، اما این دوربین‌ها معمولا کوچک‌تر بوده و در نتیجه کیفیت پایین‌تری دارند و از نظر ارگونومی هم به اندازه داشتن یک دوربین در جیب، راحت و کاربردی نیستند.
جیسون اسنل نیز با این نظر موافق است: «می‌توان گفت اگر قرار باشد چنین صفحه‌ای (آیفون) داشته باشید، این بهترین مکان برای قرار دادن یک دوربین با کیفیت بالا است.»
دکمه‌ها و نام‌‌گذاری‌ها؛ آینده آیفون چگونه خواهد بود؟
یکی از پرسش‌های مهم، به‌ویژه برای کسانی که فلسفه طراحی استیو جابز در اواخر دهه 2000 را دنبال کرده‌اند، این است که آیا آیفون سال 2035 هنوز دکمه فیزیکی خواهد داشت یا نه؟ اپل سال‌ها در تلاش بود تا از شر قطعات مکانیکی رها شود؛ نمونه‌هایی مانند آیپاد شافل بدون دکمه که بسیار مورد انتقاد قرار گرفت، یا Touch Bar در مک‌بوک پرو که جایگزین کلیدهای فیزیکی شد.
با این حال، در دو سال گذشته اپل دوباره دو دکمه جدید به آیفون‌های خود اضافه کرده است: در ابتدا دکمه قابل‌تنظیم Action Button که در آیفون 15 پرو معرفی شد و سپس دکمه کنترل دوربین که هم فیزیکی است و هم لمسی و در تمام مدل‌های آیفون 16 به‌کار رفت.
جیسون اسنل پیش‌بینی می‌کند: «احتمالا در آینده دکمه‌ها کمتر می‌شوند، چون به مرور زمان کارهای بیشتری را با صدا، ژست‌های حرکتی و حرکات بدن انجام خواهیم داد.»
اما جان گروبر نظر متفاوتی دارد: «فکر نمی‌کنم اپل به سمت کاهش تعداد دکمه‌ها برود. حتی نمی‌توانم تصور کنم چطور چنین کاری می‌تواند عملی باشد و خوشحالم که اپل دکمه اکشن را اضافه کرده است؛ به‌نظرم تصمیم بسیار خوبی بود.»
در نهایت، یک سوال دیگر هم ذهن من را مشغول کرده است؛ با توجه به اینکه اپل در طول این سال‌ها روش‌های مختلفی برای نام‌گذاری آیفون‌ها به کار برده و حالا نیز با تغییر شیوه نام‌گذاری سیستم‌عاملش، از iOS 18 به iOS 26 جهش کرده تا شماره نسخه‌ها به سال عرضه اشاره کنند نه نسخه نرم‌افزاری، آیفون ده سال بعد چه نامی خواهد داشت؟ آیا اپل مسیر فعلی را ادامه می‌دهد و به آیفون 27 می‌رسد؟ یا از سال عرضه پیروی می‌کند و محصول 2035 را آیفون 35 می‌نامد؟ یا شاید هم یک نام تجاری تازه و پرزرق‌وبرق انتخاب کند، مانند نام شایعه‌شده امسال، iPhone Air؟ پاسخ این پرسش را باید در آینده جست‌وجو کرد.
برچسب‌ها:
