نگرانی واردکنندگان از ایجاد انحصار در واردات آیفون

هیئت دولت در آبان ماه لغو ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون را به تصویب رساند اما تقسیم‌بندی‌های جدید وزارت صمت برای واردات گوشی و  «قواعد کنترل واردات تلفن‌ همراه لوکس» باعث شده تا تعداد زیادی  از واردکنندگان موبایل نگران ایجاد انحصار در واردات گوشی‌های آیفون شوند.
تعدادی از واردکنندگان موبایل روز گذشته در مقابل سازمان توسعه تجارت تجمع کردند تا اعتراض خود را به تصمیمات جدید وزارت صمت  در خصوص واردات «گوشی‌های لوکس» از جمله گوشی‌های برند اپل اعلام کنند. 

سازمان توسعه و تجارت ایران روز شنبه ۶ بهمن با اشاره به تصویب‌نامه هیات وزیران در خصوص آزاد شدن واردات تلفن همراه اپل اعلام کرد که کنترل ضوابط و صدور سیستمی مجوز سابقه برای تلفن همراه، در قالب دو دسته «تلفن‌همراه لوکس» و «تلفن‌همراه غیرلوکس» انجام خواهد پذیرفت. طبق قواعد کنترل واردات تلفن‌ همراه لوکس که در سامانه جامع تجارت اعلام شده، سابقه واردات مجاز برای واردات تلفن‌ همراه لوکس، حداکثر ۳۰ درصد سابقه واردات کل تلفن‌ همراه هر شخص است.

علاوه بر این، در سامانه جامع تجارت تأکید شده است که معافیت کنترل سابقه برای پرونده‌های تامین‌شده در سال گذشته در صورت تبدیل کالای تلفن همراه غیرلوکس به لوکس (از محل صادرات خود)، برقرار نخواهد بود. همچنین، ثبت‌سفارش با حالت «بدون سابقه تا سقف ۵۰۰ هزار دلار» شامل کالای تلفن همراه لوکس، برای پرونده‌های جدید ممنوع است. در این حالت ثبت سفارش، امکان تبدیل تلفن همراه غیرلوکس به لوکس وجود نداشته و در صورت داشتن ردیف کالای لوکس، صرفا در صورت تامین ارز کامل، قابلیت ادامه فرآیند را خواهد داشت.

واردکنندگانی که در مقابل سازمان توسعه تجارت تجمع کرده بودند معتقدند که این موضوع به ایجاد نوعی «انحصار» برای تعداد محدودی از واردکنندگان منجر خواهد شد و تعداد کمی از واردکنندگان می‌توانند با این شرایط گوشی‌های آیفون را وارد کنند.

یکی از واردکنندگان معترض در مقابل سازمان توسعه تجارت ایران می‌گوید: «قوانین و تصمیمات به نحوی طراحی شده‌اند که محدودیت جدی برای واردات آیفون ایجاد شود، به نوعی که ۲۰ الی ۳۰ شرکت از مجموع ۷۰۰ تا ۸۰۰ شرکت واردکننده بتوانند گوشی‌های  آیفون را وارد کنند. این اسمش انحصار است.»

رضا عالیان، دبیر کنگره موبایل ایران معتقد است این روند اشتباه بوده و مانع از ارائه فرصت برابر به واردکنندگان می‌شود. او در این باره به «جی‌اس‌ام» گفت: «فرصت برابری که می‌توانست برای بازرگانان ایجاد شود تا همه بتوانند گوشی‌های آیفون را که بیش از دو سال واردات آن ممنوع بوده، وارد کنند، با این فرایندسازی اشتباه در حال از بین رفتن است.»

به گفته او، ضرر این مسئله در نهایت به ضرر مصرف‌کننده تمام خواهد شد چرا که اگر همه بازرگانان فرصت برابری برای واردات داشته باشند، رقابت در این زمینه ایجاد می‌شود و با ایجاد رقابت این مصرف کننده است که می‌تواند با قیمت بهتری به گوشی دسترسی داشته باشند.

عالیان تأکید دارد: «چنانچه تصمیمات مسئولان در گذشته در خصوص ممنوعیت واردات آیفون باعث شده بود که مردم و بازرگانان با مشکلات زیادی مواجه شوند، اکنون نیز این فرایندسازی‌ها ضررش به مردم و بازرگانان می‌رسد.»

مقام‌های سازمان توسعه تجارت حاضر به اظهارنظر در این خصوص نشدند اما شنیده‌ها نشان می‌دهد احتمال تجدیدنظر در خصوص تصمیم اخیر پیرامون واردات گوشی و محدودیت‌های در نظر گرفته شده برای آن وجود دارد.