غول‌های فناوری، آسیای جنوب شرقی را به عنوان هدف بعدی خود رصد می‌کنند

در تکاپوی فناوری، سران شرکت‌های اپل، مایکروسافت و انویدیا در ماه‌های گذشته از کشورهای جنوب شرق آسیا بازدید کرده و میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری را در این منطقه کلید زده‌اند. آن‌ها حتی با رهبران کشورهایی نظیر اندونزی و مالزی دیدار داشته‌اند. به تازگی نیز شرکت آمازون سالن عظیمی را در مرکز شهر سنگاپور اجاره کرد تا برنامه‌ی سرمایه‌گذاری ۹ میلیارد دلاری خود را در حضور هزاران نفر از تماشاچیان مشتاق که با چوب‌های درخشنده به وجد آمده بودند، رونمایی کند.

پس از دهه‌ها قرار گرفتن در سایه‌ی چین و ژاپن، منطقه‌ی جنوب شرق آسیا، با حدود ۶۷۵ میلیون نفر جمعیت، اکنون بیش از هر زمان دیگری شاهد سرازیر شدن سرمایه‌گذاری‌های فناوری است. تنها برای مراکز داده (دیتاسنترها)، بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان طی چند سال آینده تا سقف ۶۰ میلیارد دلار هزینه خواهند کرد. این حجم از سرمایه‌گذاری در حالی صورت می‌گیرد که جمعیت جوان کشورهای جنوب شرق آسیا به طور فزاینده‌ای به استقبال فناوری‌هایی مانند استریم ویدیو، خرید آنلاین و هوش مصنوعی تولیدکننده محتوا می‌روند.

با توجه به رویکرد سنتی کشورهای جنوب شرق آسیا درقبال سرمایه‌گذاری غرب، اکنون که چین رویکرد خصمانه‌تری نسبت به شرکت‌های آمریکایی در پیش گرفته است و هند از نظر سیاسی پیچیدگی‌های بیشتری به همراه دارد، زمان طلایی این منطقه فرا رسیده است. دره سیلیکون با در نظر گرفتن رژیم‌های حامی کسب‌وکار، استعدادهای در حال رشد و افزایش درآمد در این منطقه، چشم‌اندازی مثبت دارد. ظهور هوش مصنوعی، رهبران فناوری را به سمت یافتن منابع جدیدی از رشد سوق می‌دهد و زیرساخت‌های دیجیتال آینده‌ی این منطقه را بنا می‌سازد.«کشورهایی مانند سنگاپور و مالزی تا حد زیادی نسبت به تنش‌های ژئوپلیتیکی با چین، ایالات متحده، اوکراین و روسیه بی‌طرف هستند.» این صحبت‌های شان لیم، شریک مدیریتی شرکت NWD Holdings مستقر در سنگاپور است که روی پروژه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و سایر حوزه‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند. او در ادامه می‌گوید: «به ویژه با وقوع جنگ‌های کنونی، این منطقه برای سرمایه‌گذاری جذاب‌تر شده است.»

در همین راستا، ماه گذشته شاهد بزرگ‌ترین سفرهای کاری تیم کوک و ساتیا نادلا به سراسر آسیای جنوب شرقی در سال‌های اخیر بودیم. سرمایه‌گذاری‌هایی که آن‌ها قولش را داده‌اند، این منطقه را به میدان نبردی مهم بین غول‌هایی مانند آمازون، مایکروسافت و گوگل در عرصه‌های نوظهوری مثل هوش مصنوعی و فضای ابری تبدیل خواهد کرد. نیروی کار رو به رشد این منطقه، آن را به جایگزینی مناسب برای چین به عنوان قطب نیروی انسانی برای پشتیبانی از عملیات جهانی شرکت‌ها تبدیل می‌کند. با تلاش دولت‌ها برای بهبود آموزش و زیرساخت‌ها، این منطقه به پایگاهی جذاب برای همه‌چیز، از تولید و مراکز داده گرفته تا تحقیق و توسعه، مبدل شده است.

جنوب شرق آسیا همچنین به بازاری قابل توجه برای گجت‌ها و خدمات آنلاین تبدیل شده است. طبق برآوردهای دولت سنگاپور، حدود ۶۵ درصد از جمعیت این منطقه تا سال ۲۰۳۰ طبقه‌ی متوسط را تشکیل خواهند داد که به معنی افزایش قدرت خرید است. این امر، بر اساس تخمین‌های مشترک گوگل، Temasek Holdings و Bain & Co، باعث می‌شود تا ارزش بازار خدمات مبتنی بر اینترنت در این منطقه به بیش از دو برابر، یعنی ۶۰۰ میلیارد دلار، افزایش یابد.اپل، که گجت‌های گران‌قیمتش برای مدت‌ها دور از دسترس اکثر مردم منطقه بود، حالا در حال راه‌اندازی فروشگاه‌های جدید است. تیم کوک، مدیرعامل این شرکت، در اواخر آوریل از ویتنام، اندونزی و سنگاپور بازدید کرد، با نخست‌وزیران این کشورها دیدار داشت و سرمایه‌گذاری‌های جدیدی را اعلام کرد. اپل به دنبال یافتن بازارهای نوظهور برای رشد خود فراتر از چین است، جایی که فروش با مشکل مواجه شده است.

در جاکارتا، کوک علاوه بر دیدارهای رسمی با مقامات این کشور، با یک اینفلوئنسر محلی با حدود ۸۰۰ هزار دنبال‌کننده در اینستاگرام، در حین صرف ساته مرغ، دیدار کرد. او حتی توانست چند کلمه‌ای از زبان محلی یاد بگیرد و در ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد، به زبان اندونزیایی بگوید «حال شما چطور است؟». در حساب کاربری اندونزیایی او، مشتریان محلی از کوک درخواست راه‌اندازی فروشگاه اپل و بهبود خدمات پس از فروش محصولات اپل در این کشور را داشتند. پس از این سفر، اپل اعلام کرد که درآمدش در اندونزی حتی با وجود کاهش کل فروش جهانی، به رکوردی جدید دست یافته است.

مایکروسافت نیز از قافله عقب نمانده است. ساتیا نادلا، مدیرعامل این شرکت، پس از دیدار با رهبران مالزی، اندونزی و تایلند در اخیراً، با استقبال پرشور روبرو شد. نادلا در سالن رقص باشکوهی در بانکوک دیده شد که زیر لوسترهای درخشان، با مقامات دولتی عالی‌رتبه و نخبگان برتر تجارت این کشور دست می‌داد و گفتگو می‌کرد. جاذبه‌ی جنوب شرق آسیا زمانی آشکار می‌شود که کند شدن خطوط بالایی (درآمد) شرکت‌های سیلیکون ولی را در نظر بگیرید. این منطقه در حال حاضر برای ایجاد زیرساخت‌های هوش مصنوعی – که انتظار می‌رود به فناوری تعیین‌کننده‌ی صنعت تبدیل شود – با مشکل مواجه است. طی چند هفته‌ی آینده، دو رویداد مهم با موضوع هوش مصنوعی در سنگاپور برگزار می‌شود که قرار است رهبران ارشد OpenAI، Anthropic، مایکروسافت و سایر شرکت‌ها در آن شرکت کنند تا نویدهای این فناوری را برای جنوب شرق آسیا بیشتر تبلیغ کنند.

آسیا جرقه‌ای خاص برای شرکت‌های فناوری، هوش مصنوعی تولیدکننده محتوا (Generative AI) است، با خدماتی مانند ChatGPT که به سرعت در حال جذب کاربر هستند. بر اساس گزارش شرکت مشاوره‌ای Kearney، پذیرش فزاینده‌ی هوش مصنوعی در جنوب شرق آسیا این پتانسیل را دارد که تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱ تریلیون دلار به اقتصاد این منطقه اضافه کند.این حجم از پذیرش هوش مصنوعی به معنای نیاز به مراکز داده‌ی بیشتر برای ذخیره و پردازش حجم عظیمی از اطلاعاتی است که بین تولیدکنندگان محتوا، شرکت‌ها و مشتریان رد و بدل می‌شود. بر اساس داده‌های شرکت کوشمن اند ویکفیلد، تقاضا برای مراکز داده در جنوب شرق آسیا و شمال آسیا تا سال ۲۰۲۸ با سرعتی حدود ۲۵ درصد در سال افزایش خواهد یافت. این رقم در مقایسه با ایالات متحده که ۱۴ درصد در سال است، بسیار قابل توجه است. بر اساس همین پیش‌بینی‌ها، جنوب شرق آسیا تا سال ۲۰۲۸ به دومین منبع بزرگ درآمد مراکز داده‌ی دنیا (غیر از آمریکا) تبدیل خواهد شد.

نقاط بزرگ سرمایه‌گذاری در این منطقه شامل جنوب جوهور بهرو در مالزی است، جایی که انویدیا سال گذشته با یک شرکت خدمات شهری محلی برای ساختن یک پارک $۴.۳ میلیارد دلاری برای مرکز داده‌ی هوش مصنوعی همکاری کرد. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های محلی در زمان بازدید جِنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، از ویتنام در دسامبر، این شرکت ویتنام را نیز به عنوان خانه‌ی دوم بالقوه‌ی خود در نظر گرفته است. هوانگ در حالی که با تی‌شرت مشکی و شلوار جین با مخاطبان حوزه‌ی فناوری ویتنام دیدار می‌کرد، دیده شد که از غذاهای خیابانی و قهوه‌ی تخم‌مرغی، که از تخصص‌های ویتنام است، لذت می‌برد.

اما فعلا، غول‌های فناوری با آغوش باز از مزایای این منطقه، مانند نیروی کار ماهر با هزینه‌ی نسبتا پایین، استقبال می‌کنند. این نیروی کار برای ساخت فناوری‌های پرهزینه مانند مدل‌های زبان بزرگ که نه تنها به بودجه‌ی هنگفت بلکه به مهندسان ماهر نیز نیاز دارند، بسیار مفید است. اکثر شرکت‌های آمریکایی با همکاری دولت‌های محلی، برنامه‌های آموزشی را اعلام کرده‌اند. مایکروسافت تعهد داده است که تا سال ۲۰۲۵ در مجموع  ۲.۵ میلیون نفر را در زمینه مهارت‌های هوش مصنوعی در جنوب شرق آسیا آموزش دهد.

این موضوع برای کشور ما نیز تاثیر گذار است. نزدیکی جغرافیایی و سیاسی ما به کشورهای آسیای شرقی باعث می‌شود تا اگر زمانی اپل یا سایر شرکت‌ها تصمیم بگیرند که محصولات خود را با قیمت پایین‌تری در این بازار عرضه کنند ما هم از آن استفاده کنیم. باید دید چه زمان طول می‌کشد تا آسیا و خاورمیانه به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای تکنولوژی سرفراز شوند و توجه غول‌های فناوری را به خود جلب کنند.