با ۹ اپلیکیشن سامسونگ که معمولا در پس‌زمینه فعالند آشنا شوید
برخی از اپلیکیشن‌های پیش‌فرض گوشی‌های سامسونگ بدون اطلاع کاربر در پس‌زمینه فعال هستند. این برنامه‌ها، از جمله سامسونگ فری، سامسونگ مکس و دیگر سرویس‌های سیستمی، گاهی مزاحم، گاهی کاربردی و گاهی ناقض حریم خصوصی‌اند. شناخت عملکرد و راه‌های کنترل آن‌ها برای مدیریت بهتر گوشی ضروری است.
تبلیغات
در میان کاربران گوشی‌های سامسونگ، وجود تعداد قابل توجهی از اپلیکیشن‌های اضافی و غیرضروری، موضوعی آشناست. با این حال، مسئله‌ای که معمولاً از دید کاربران پنهان می‌ماند، فعالیت بی‌سروصدای برخی اپلیکیشن‌های سیستمی پنهان در پس‌زمینه گوشی است. این برنامه‌ها دقیقاً چه عملکردی دارند؟ آیا هدف آن‌ها جمع‌آوری داده‌های کاربران است؟ و اساساً ضرورت وجودشان در دستگاه چیست؟
چگونه می‌توان اپلیکیشن‌های سیستمی را در گوشی سامسونگ مشاهده کرد؟
بسیاری از اپلیکیشن‌های سیستمی به‌صورت پیش‌فرض در فهرست اصلی برنامه‌ها نمایش داده نمی‌شوند، چراکه برای استفاده مستقیم کاربران طراحی نشده‌اند. این برنامه‌ها معمولاً نقش‌هایی حیاتی در عملکرد نرم‌افزاری دستگاه ایفا می‌کنند و ایجاد تغییرات غیرکارشناسی در آن‌ها می‌تواند موجب بروز اختلالات جدی در سیستم شود. با این حال، برخی از این اپلیکیشن‌ها برای عملکرد پایه گوشی ضرورتی ندارند و در واقع فقط خدمات جانبی یا تبلیغاتی ارائه می‌دهند که ممکن است برای بسیاری از کاربران فاقد ارزش باشد.
برای مشاهده این برنامه‌ها، کافی‌ست وارد قسمت تنظیمات شده و به بخش اپلیکیشن‌ها مراجعه شود. در آن‌جا با لمس گزینه فیلتر و فعال‌سازی گزینه «نمایش اپلیکیشن‌های سیستمی» و تأیید آن، فهرستی از تمام برنامه‌هایی که به‌صورت سیستمی در دستگاه فعال هستند، در دسترس قرار خواهد گرفت.
لازم به ذکر است که برخی از این اپلیکیشن‌ها صرفاً توسط سامسونگ تولید نشده‌اند و در اکثر گوشی‌های اندرویدی مشترک هستند. اما تمرکز این بررسی صرفاً بر اپلیکیشن‌هایی است که به‌طور خاص توسط سامسونگ توسعه یافته‌اند تا مشخص شود کدام‌یک ارزش نگهداری دارند و کدام‌یک بهتر است غیرفعال شوند.
AppCloud: نرم‌افزاری در خدمت تبلیغات پنهان
AppCloud یکی از اپلیکیشن‌های از پیش نصب‌شده در برخی مدل‌های گوشی‌های سامسونگ است که به عنوان یک ابزار تبلیغاتی یا اصطلاحاً adware شناخته می‌شود. این برنامه با هدف ارائه پیشنهادهای شخصی‌سازی‌شده برای نصب اپلیکیشن‌های دیگر طراحی شده و این پیشنهادها احتمالاً بر اساس الگوهای رفتاری کاربر و موقعیت جغرافیایی وی تنظیم می‌شوند. لازم به ذکر است که این برنامه در سری‌های پرچمدار سامسونگ مانند خانواده گلکسی S حضور ندارد، اما تقریباً در تمامی مدل‌های میان‌رده و اقتصادی سامسونگ به‌طور پیش‌فرض وجود دارد.
بر اساس گزارش‌ها و شکایات ثبت‌شده در انجمن‌های رسمی کاربران سامسونگ، AppCloud در شرایطی مانند به‌روزرسانی نرم‌افزار، بازگشت به تنظیمات کارخانه یا در زمان راه‌اندازی اولیه دستگاه، به‌صورت خودکار اقدام به نصب برخی اپلیکیشن‌های ثالث می‌کند؛ آن هم بدون کسب اجازه از کاربر. به‌علاوه، پس از به‌روزرسانی سیستم، ممکن است اعلانی تبلیغاتی از سوی این برنامه ظاهر شود با عنوان‌هایی مانند «برنامه‌های جدید را کشف کنید» یا پیام‌هایی فریبنده نظیر «فقط یک مرحله دیگر باقی مانده». این نوع پیام‌ها به‌ویژه برای کاربرانی که آشنایی فنی کمتری دارند، می‌توانند گمراه‌کننده باشند و این تصور را ایجاد کنند که هنوز بخشی از فرآیند نصب یا به‌روزرسانی دستگاه ناقص باقی مانده است، در حالی که واقعیت امر تنها نمایش یک تبلیغ ساده است.
با وجود اینکه AppCloud تهدیدی امنیتی تلقی نمی‌شود، هدف اصلی آن به‌وضوح جمع‌آوری داده برای تحلیل رفتار کاربران و کسب درآمد از طریق همکاری با توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های شخص ثالث است. این اپلیکیشن برای عملکرد کلی گوشی ضروری نیست و می‌توان آن را از طریق تنظیمات دستگاه غیرفعال کرد. هرچند امکان حذف کامل آن از سیستم وجود ندارد، اما با غیرفعال‌سازی آن، اجرای خودکار برنامه و همچنین روند جمع‌آوری داده‌ها متوقف می‌شود.
در مجموع، AppCloud نمونه‌ای بارز از برنامه‌هایی است که بیشتر در خدمت منافع تجاری سازنده هستند تا منافع کاربر. بنابراین اگر نیازی به خدمات آن وجود نداشته باشد، توصیه می‌شود از طریق تنظیمات آن را غیرفعال کرده و از فعالیت آن در پس‌زمینه جلوگیری شود.
خدمات اصلی سامسونگ (Samsung Core Services)
اپلیکیشن "خدمات اصلی سامسونگ" یکی از اجزای بنیادین نرم‌افزاری در دستگاه‌های این شرکت به شمار می‌آید که نقش مهمی در مدیریت و به‌روزرسانی قابلیت‌های کاربردی ایفا می‌کند. هدف از طراحی این برنامه، فراهم‌سازی سریع و آسان امکانات اصلی مورد استفاده در اپلیکیشن‌های سامسونگ است. این فرآیند از طریق به‌روزرسانی مستقیم اپلیکیشن‌ها انجام می‌گیرد و نیاز به دریافت به‌روزرسانی‌های کلی و سنگین سیستم عامل را کاهش می‌دهد.
این برنامه در پشت‌صحنه فعالیت می‌کند و مسئول ارائه و به‌روزرسانی امکانات حیاتی برای مجموعه‌ای از برنامه‌های سیستمی است؛ از جمله برنامه دوربین، گالری، پیام‌رسان سامسونگ، مخاطبین و تنظیمات اصلی سیستم. حضور فعال این اپلیکیشن موجب می‌شود این برنامه‌ها بتوانند همگام با نسخه‌های جدید سیستم و نیازهای کاربران، به‌روزرسانی‌های جزئی اما مهم دریافت کنند.
نکته قابل توجه آن است که "خدمات اصلی سامسونگ" به‌دلیل نقش ساختاری خود قابل غیرفعال‌سازی نیست. همچنین، دسترسی‌هایی مانند تقویم، گزارش تماس‌ها، مخاطبین، گالری تصاویر و پیامک‌ها برای آن تعریف شده که همگی در راستای عملکرد دقیق و منسجم آن ضروری به نظر می‌رسند. این دسترسی‌ها به معنای نقض حریم خصوصی نیستند، بلکه برای یکپارچه‌سازی بهتر عملکرد سیستم طراحی شده‌اند. بنابراین، ایجاد تغییر یا مداخله در عملکرد این اپلیکیشن توصیه نمی‌شود، چرا که می‌تواند باعث بروز اختلال در کارکرد برخی بخش‌های اصلی گوشی شود.
محافظ خودکار (Auto Blocker)
ویژگی Auto Blocker یکی از ابزارهای امنیتی ارزشمند ارائه‌شده توسط سامسونگ است که برای مقابله با تهدیدات دیجیتال و افزایش ایمنی دستگاه طراحی شده است. این قابلیت می‌تواند به‌طور هوشمند اقدام به مسدودسازی فعالیت‌های بالقوه خطرناک کند، از جمله جلوگیری از نصب اپلیکیشن‌ها از منابع ناشناس، ممانعت از ارسال دستورات مخرب از طریق درگاه یو اس بی، و تشخیص و توقف نرم‌افزارهای جاسوسی.
در حالت پیش‌فرض، این قابلیت غیرفعال است و کاربران باید آن را به‌صورت دستی فعال کنند. برای فعال‌سازی، کافی است مسیر تنظیمات را دنبال کرده و از بخش "امنیت و حریم خصوصی" وارد قسمت "محافظ خودکار" شوند و گزینه مربوطه را روشن کنند.
از منظر کارکردی، Auto Blocker ابزاری مؤثر در راستای تقویت امنیت و صیانت از حریم خصوصی کاربران به حساب می‌آید. با این حال، این قابلیت برای کاربرانی که علاقه‌مند به نصب برنامه‌ها از منابع غیررسمی هستند یا اصطلاحاً کاربران حرفه‌ای به‌شمار می‌روند، ممکن است تا حدی محدودکننده باشد. با وجود این، اگر آگاهی کافی از عملکرد سیستم وجود نداشته باشد، غیرفعال کردن آن می‌تواند خطرآفرین باشد. در نتیجه، فعال نگه‌داشتن این قابلیت به‌طور جدی توصیه می‌شود، زیرا نه‌تنها سطح امنیت دستگاه را افزایش می‌دهد، بلکه هیچ‌گونه داده شخصی نیز از کاربر جمع‌آوری نمی‌کند. به بیان دیگر، این ابزار امنیتی مزایای قابل توجهی دارد بدون آنکه هزینه‌ای از نظر حفظ حریم خصوصی به کاربر تحمیل کند.
سرویس اعلان سامسونگ (Samsung Push Service)
اپلیکیشن "سرویس اعلان سامسونگ" مسئولیت ارسال و مدیریت اعلان‌ها را برای مجموعه‌ای از خدمات اختصاصی سامسونگ برعهده دارد. این سرویس زیرساخت اصلی نمایش اعلان‌ها برای برنامه‌هایی همچون حساب سامسونگ، پرداخت الکترونیکی Samsung Pay و فروشگاه Galaxy Store را فراهم می‌کند. در نبود این اپلیکیشن، احتمال دارد برخی از اطلاع‌رسانی‌های ضروری و به‌موقع از سوی سامسونگ به کاربر نرسد.
هرچند این سرویس به‌تنهایی خطری برای دستگاه یا اطلاعات شخصی ایجاد نمی‌کند، اما به‌عنوان یکی از فرایندهای دائماً فعال در پس‌زمینه سیستم، همواره در حال اجراست. علت آن نیز اتصال مستقیم این سرویس به مجموعه‌ای از برنامه‌های داخلی سامسونگ است. همچنین لازم است اشاره شود که این اپلیکیشن می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم موجب فعال شدن ردیابی تبلیغاتی شود یا به انتشار محتوای تبلیغاتی کمک کند.
این برنامه نیز همچون بسیاری از اپلیکیشن‌های سیستمی دیگر، نه قابل حذف است و نه امکان غیرفعال‌سازی آن وجود دارد. با این حال، پیشنهاد می‌شود از بخش تنظیمات دستگاه بررسی شود که آیا این سرویس دسترسی‌هایی فراتر از نمایش اعلان‌ها دارد یا خیر. اگر دسترسی‌های غیرضروری فعال شده باشند، می‌توان آن‌ها را برای حفظ بیشتر حریم خصوصی محدود ساخت.
پیشنهادات محتوایی (Content Suggestions)
اپلیکیشن "پیشنهادات محتوایی" یکی از قابلیت‌هایی است که در صورت استفاده از بخش "پوشه امن" در تلفن‌های همراه سامسونگ، ممکن است با آن مواجه شوید. این ویژگی، به‌صورت اختیاری فعال می‌شود و عملکرد اصلی آن بررسی تصاویر موجود در گالری برای شناسایی محتوای خصوصی است. در صورت شناسایی چنین فایل‌هایی، این سرویس پیشنهاد می‌دهد که آن‌ها برای حفاظت بهتر، به پوشه امن منتقل شوند.
در مرحله آغازین تنظیمات، از کاربر درخواست می‌شود که افراد خاص، کارت‌های پرداخت یا انواع مشخصی از اطلاعات را به‌عنوان محتوای خصوصی علامت‌گذاری کند تا سامانه بتواند آن‌ها را به‌صورت خودکار شناسایی کند. نکته قابل توجه آن است که تمامی پردازش‌های این سرویس، به‌طور کامل در خودِ دستگاه انجام می‌شود و هیچ داده‌ای به فضای ابری یا سرورهای خارجی ارسال نمی‌گردد. این موضوع، حریم خصوصی کاربران را به‌خوبی حفظ می‌کند.
با وجود مفید بودن این قابلیت برای افرادی که به‌طور مکرر از پوشه امن استفاده می‌کنند، استفاده از آن الزامی نیست. امکان حذف یا حتی غیرفعال‌سازی کامل این سرویس نیز وجود ندارد. با این حال، بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند محتوای مورد نظر خود را به‌صورت دستی به پوشه امن منتقل کنند که کنترل بیشتری نیز به آنان می‌دهد. در نتیجه، استفاده از این قابلیت صرفاً به نیاز و ترجیح شخصی وابسته است.
سرویس شخصی‌سازی (Customization Service)
سرویس شخصی‌سازی یکی از اجزای اصلی سامسونگ برای ارائه تجربه‌ای منطبق با رفتار کاربر است. این سرویس، با جمع‌آوری اطلاعاتی از قبیل موقعیت جغرافیایی، فهرست مخاطبین، تاریخچه مرور اینترنت، نوع استفاده از برنامه‌ها و سایر داده‌های رفتاری، اقدام به نمایش تبلیغات و پیشنهادهایی می‌کند که به‌صورت خاص برای هر کاربر طراحی شده‌اند. به‌بیان دیگر، این سرویس نسخه‌ای بومی‌شده از سامسونگ برای شخصی‌سازی محتوای تبلیغاتی، مشابه آنچه گوگل ارائه می‌دهد، به‌شمار می‌آید.
یکی از نکات قابل تأمل درباره این سرویس آن است که تقریباً به تمامی مجوزهای موجود در دستگاه، از جمله دسترسی به تماس‌ها، پیام‌ها، مکان، حافظه و سایر داده‌های حساس، به‌صورت پیش‌فرض دسترسی دارد. این سطح از دسترسی گسترده می‌تواند نگرانی‌هایی را در خصوص حفظ حریم خصوصی ایجاد کند. هرچند امکان حذف یا غیرفعال‌سازی کامل این برنامه وجود ندارد، اما می‌توان با مراجعه به تنظیمات، بسیاری از این مجوزها را از آن سلب کرد. چنین اقدامی برای کاربرانی که نسبت به امنیت اطلاعات شخصی خود حساس هستند، به‌شدت توصیه می‌شود.
سرویس پیوستگی (Continuity Service)
سرویس پیوستگی یکی از ویژگی‌های هوشمند سامسونگ است که به کاربران اجازه می‌دهد تعامل میان دستگاه‌های مختلف خود را به‌صورت یکپارچه ادامه دهند. این قابلیت به‌ویژه برای افرادی که هم‌زمان از چند دستگاه گلکسی استفاده می‌کنند، بسیار سودمند است. با فعال‌سازی این سرویس، می‌توان یک فعالیت را در برنامه‌هایی مانند مرورگر اینترنت سامسونگ یا برنامه یادداشت‌ها آغاز کرده و دقیقاً از همان نقطه، آن را بر روی دستگاه دیگر ادامه داد.
همچنین امکان انتقال سریع محتواهایی نظیر متن، تصویر، فایل و ویدیو از یک دستگاه به دستگاه دیگر فراهم شده است. برای بهره‌مندی از این ویژگی، دستگاه‌ها باید از طریق بلوتوث به یکدیگر متصل باشند، در یک شبکه وای‌فای مشترک قرار داشته باشند و به یک حساب کاربری واحد در سامسونگ وارد شده باشند. فعال‌سازی آن نیز از مسیر تنظیمات و بخش «دستگاه‌های متصل» قابل انجام است، و تنها کافی است گزینه مربوط به "ادامه برنامه‌ها در دستگاه‌های دیگر" فعال شود.
این سرویس با وجود عملکرد مفید خود، داده‌های خصوصی کاربران را ذخیره نمی‌کند. با این حال، برای حفظ همگام‌سازی دقیق و مداوم میان دستگاه‌ها، تعاملات میان آن‌ها و وضعیت اتصال به شبکه را زیر نظر دارد. استفاده از این قابلیت برای آن دسته از کاربران که در اکوسیستم سامسونگ حضور پررنگی دارند، می‌تواند تجربه‌ای بسیار روان‌تر و پیوسته‌تر رقم بزند. اما برای کاربران عادی، غیرفعال‌سازی این سرویس تأثیر محسوسی بر عملکرد کلی دستگاه نخواهد داشت.
سامسونگ فری: محتوایی رایگان با بهایی پنهان
سامسونگ فری یک سرویس گردآورنده و ارائه‌دهنده‌ی محتوای رایگان است که معمولاً در صفحه‌ی سمت چپ صفحه‌ی اصلی گوشی‌های گلکسی دیده می‌شود. این سرویس با هدف ارائه‌ی تجربه‌ای یکپارچه از اخبار روز، برنامه‌های تلویزیونی، پادکست‌ها و بازی‌های متنوع طراحی شده است. الگوریتم این برنامه بر اساس الگوهای رفتاری کاربر، موقعیت جغرافیایی و علایق ثبت‌شده، محتوای پیشنهادی را شخصی‌سازی می‌کند تا با سلیقه‌ی هر فرد هماهنگ باشد.
با وجود این، سامسونگ فری نقشی کلیدی یا حیاتی در عملکرد کلی دستگاه ایفا نمی‌کند. بسیاری از کاربران آن را بیش از آنکه مفید بدانند، مزاحم و غیرضروری تلقی می‌کنند؛ به‌ویژه وقتی بدون درخواست، بخشی از صفحه‌ی اصلی را اشغال می‌کند. این سرویس را نمی‌توان به‌صورت کامل غیرفعال یا حذف کرد، اما امکان جایگزینی آن با سرویس «گوگل دیسکاور» یا حتی غیرفعال‌سازی کامل صفحه‌ی رسانه وجود دارد. برای این کار کافی است وارد بخش تنظیمات شده، به قسمت «صفحه‌ی اصلی» مراجعه کرد و گزینه‌ی «افزودن صفحه‌ی رسانه به صفحه‌ی اصلی» را خاموش نمود.
سامسونگ مکس: صرفه‌جویی در داده با مصالحه‌ای در حریم خصوصی
سامسونگ مکس یکی دیگر از اپلیکیشن‌های از پیش نصب‌شده‌ی سامسونگ است که خدماتی نظیر فشرده‌سازی داده، کاهش مصرف اینترنت و اتصال وی‌پی‌ان را ارائه می‌دهد. این برنامه به‌صورت رایگان عرضه می‌شود، اما از طریق نمایش تبلیغات درآمدزایی می‌کند. عملکرد آن به این صورت است که تمام ترافیک ورودی اینترنت از مسیر سرورهای سامسونگ عبور داده می‌شود، جایی که داده‌ها ابتدا فشرده و سپس رمزگذاری می‌شوند. این فرایند، به‌ویژه هنگام استفاده از شبکه‌های وای‌فای عمومی، می‌تواند لایه‌ای پایه از امنیت اطلاعات را فراهم سازد و در عین حال به کاهش مصرف داده کمک کند.
با این حال، استفاده از سامسونگ مکس مستلزم نوعی معاوضه در حوزه‌ی حریم خصوصی است. این اپلیکیشن شناسه‌ی تبلیغاتی کاربر را ذخیره می‌کند و از آن برای ارائه‌ی محتوای تبلیغاتی هدفمند استفاده می‌شود. بنابراین، گرچه ظاهراً امنیت کاربر افزایش می‌یابد، بخشی از داده‌های شخصی در اختیار سامسونگ قرار می‌گیرد. برای افرادی که دغدغه‌ی بالایی در زمینه‌ی حریم خصوصی دارند، استفاده از وی‌پی‌ان‌های سنتی و معتبر گزینه‌ی بهتری به‌شمار می‌آید.
سامسونگ مکس را نمی‌توان به‌طور کامل از گوشی حذف کرد، اما امکان غیرفعال‌سازی آن از طریق تنظیمات وجود دارد؛ اقدامی که می‌تواند مانع از فعالیت پس‌زمینه‌ی آن و کاهش دسترسی‌اش به داده‌های حساس شود.
سامسونگ به‌عنوان شرکتی شناخته می‌شود که تمرکز اصلی آن بر تولید سخت‌افزارهای الکترونیکی است، نه بر مدل‌های درآمدی مبتنی بر تبلیغات هدفمند. با این حال، برخی از اپلیکیشن‌های سیستمی آن، به‌ویژه آن‌هایی که جنبه‌ی خدماتی و رسانه‌ای دارند، ممکن است داده‌های شخصی کاربران را جمع‌آوری کنند.
نکته‌ی مثبت آن است که بسیاری از این سرویس‌ها به‌صورت انتخابی طراحی شده‌اند، به این معنا که تنها در صورت فعال‌سازی دستی توسط کاربر شروع به کار می‌کنند. بنابراین، احتمال اینکه تمامی این اپ‌ها بدون اطلاع و رضایت کاربر در پس‌زمینه مشغول جمع‌آوری اطلاعات باشند، نسبتاً پایین است. با این حال، بررسی منظم تنظیمات و سطح دسترسی این برنامه‌ها توصیه می‌شود تا تعادلی مناسب میان بهره‌مندی از امکانات و حفظ حریم خصوصی برقرار گردد.
برچسب‌ها:
