بررسی تخصصی کتابخوان الکترونیک فیدیبوک

در دنیای امروز که گوشی‌های هوشمند و رسانه‌های دیجیتال سهم بزرگی از زندگی روزمره انسان‌ها را تصاحب کرده‌اند؛ کمتر کسی سراغ خواندن نشریات کاغذی می‌رود. امروزه بیشتر افراد ترجیح می‌دهند حتی کتاب را روی گوشی یا تبلت خود بخوانند و صفحات روزنامه‌ها را در دستگاه‌های هوشمندشان ورق بزنند؛ چون آنچه می‌خواهند همیشه در دسترس است و حمل آسان‌تری دارد.

اما خواندن کتاب روی گوشی و تبلت اصلا به راحتی خواندن کتاب کاغذی نیست؛ اول به این دلیل که صفحه گوشی‌های هوشمند کوچک است و مناسب خواندن نوشته‌های بلند نیست، دوم نور صفحه نمایشگر این دستگاه‌ها چشم را اذیت می‌کند و اجازه نگاه کردن طولانی مدت را نمی‌دهد. سوم اینکه باتری گوشی و تبلت‌ها خیلی زود تمام می‏شوند و طول عمر بالایی ندارند.

به همین دلیل دستگاه‌هایی به نام کتابخوان الکترونیک یا E-book Reader ساخته شده‌اند که به جای صفحه‌ نمایش LCD از نمایشگرهای E-ink استفاده می‌کنند و مزایایی به همراه دارند که موجب می‎شود خواندن کتاب روی آن تفاوتی با کاغذ نداشته باشد و چشم‌ها را اذیت نکند.

به تازگی فروشگاه کتاب الکترونیک فیدیبو، به همراه دیجی‌کالا، اولین کتابخوان الکترونیک فارسی را با نام فیدیبوک در بازار عرضه کرده است که امکانات خوبی در اختیار کاربران ایرانی می‌گذارد و ویژگی‌هایی دارد که آن را نسبت به کتاب‌خوان‌های Kindle آمازون متمایز می‌کند. در ادامه این مطلب به بررسی کتابخوان فیدیبوک مدل Hannah F1 می‌پردازیم تا بیشتر با این دستگاه جدید آشنا شوید.

طراحی

کتابخوان فیدیبوک در یک جعبه کوچک سفید رنگ با کاور آبی به دست شما می‌رسد که وقتی آن را باز می‌کنید احساس باز کردن یک کتاب به شما دست می‌دهد. درون این جعبه علاوه بر دستگاه کتابخوان، دفترچه راهنما، کارت گارانتی، کارت هدیه 100 هزار تومانی فیدیبو و کابل شارژ USB قرار دارد که البته از کیفیت بالایی برخوردار نیست.

فیدیبوک طراحی و ظاهر ساده‌ای دارد و بدنه آن تماما از پلاستیک ساخته شده است. ابعاد این دستگاه کوچک 159.5 در 118 در 8 میلی‌متر است و وزنی معادل 190 گرم دارد. به همین خاطر بخوبی می‌توان آن را در یک دست گرفت یا در کیف گذاشت و این ور و آن ور برد.

اندازه نمایشگر E-ink فیدیبوک 6 اینچ است که هم‌سطح بودن آن با بدنه دستگاه، به زیبایی بیشتر و افزایش راحتی کار با آن افزوده است. ضخامت حاشیه‌های نمایشگر کاملا مناسب است، آن‌طور که ضمن جا دادن دکمه‌های فیزیکی عقب و جلو و دکمه لمسی خانه، مشکلی برای لمس ناخواسته صفحه ایجاد نمی‌کند.

پشت دستگاه پوشش پلاستیکی مات دارد و لوگو رنگی Fidibo در میانه آن حک شده است. متاسفانه جنس این پوشش به گونه‌ای است که اثر انگشت و چربی دست را سریعا به خود جذب می‌کند و لکه‌های روی آن توی ذوق می‌زند.

در طرفین دستگاه دکمه‌های فیزیکی عقب و جلو کردن صفحه قرار گرفته‌اند که فشار دادن آنها صدای نسبتا بلندی ایجاد می‌کند. در لبه بالایی دستگاه دکمه پاور، پورت USB و شکاف کارت حافظه microSD تعبیه شده است و در لبه پایینی آن چیزی وجود ندارد.

صفحه نمایش

فیدیبوک مجهز به نمایشگر لمسی 6 اینچی با فناوری E-ink است که تراکم پیکسل‌های آن در هر اینچ به عدد 221 می‌رسد. با اینکه این میزان رزولوشن خیلی بالا نیست ولی برای مطالعه متن کاملا مناسب است و نوشته‌ها در آن خوانا و شفاف هستند.

صفحات نمایشگر E-ink از خود نور ساطع نمی‎کنند و روشنایی خود را از نور محیط می‌گیرند. دقیقا به همین دلیل است که کارکرد آنها همچون کاغذ است و باعث ناراحتی چشم کاربر نمی‎شوند.

در فضا‌های روشن داخلی و خارجی به راحتی می‌توان با فیدیبوک کار کرد و کتاب خواند. حتی زیر نور آفتاب نیز مشکلی برای دیدن نوشته‌ها پیش نمی‌آید. زاویه دید صفحه نیز بسیار خوب است و عملکرد آن از بهترین صفحات نمایشگر موبایل یک سر و گردن بالاتر است.

برای مطالعه در نور کم و فضاهای تاریک نیز مشکلی با فیدیبوک نخواهید داشت. این دستگاه مجهز به ویژگی Front light است که صفحه را در تاریکی برای شما روشن می‌کند و می‌توان شدت آن را تغییر داد. ویژگی Front light برخلاف Back light در تاریکی چشم‌ها را اذیت نمی‌کند بنابراین می‌توان در شب ساعت‌ها به صفحه نگاه کرد و بی‌خواب نشد.

باتوجه به اینکه فناوری ساخت صفحات E-ink با صفحات نمایشگر استفاده شده در تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند کاملا متفاوت است، نباید عملکرد این دو را با هم مقایسه کرد. اگرچه ممکن است در ابتدا رفتار صفحه فیدیبوک برای شما عجیب به نظر برسد؛ پس از مدتی به آن عادت خواهید کرد و تاخیرها و چشمک‌ زدن‌هایش برای شما عادی می‎شود.

البته حساسیت پایین نمایشگر دستگاه را نباید به حساب خصوصیات E-ink گذاشت. صفحه نمایش فیدیبوک در بسیاری از مواقع لمس نوک انگشتان شما را نمی‌فهمد و به آن واکنشی نشان نمی‌دهد؛ همین امر باعث می‎شود کاربر زمان کار با منوها یا تایپ کردن صبر و حوصله خود را از دست بدهد.

سخت افزار و عملکرد

شرکت‌های عرضه کننده این کتابخوان رسما اعلام کرده‌اند که سخت‌افزار فیدیبوک از روی یک نمونه آمده در کشور چین سفارش داده شده است. با توجه به اینکه وظایف فیدیبوک با وظایف یک تبلت کاملا فرق دارد؛ قابل توجیه است که سخت‌افزارهای قدرتمندی در آن به خدمت گرفته نشده باشد.

این دستگاه از یک پردازنده دو هسته‌ای 1 گیگاهرتزی به همراه 512 مگابایت حافظه رم بهره می‌برد. حافظه داخلی فیدیبوک 8 گیگابایت است ولی می‌توان با اضافه کردن یک کارت حافظه 32 گیگابایتی، فضای کافی برای ذخیره هزاران کتاب الکترونیک ایجاد کرد.

پیش‌تر نیز اشاره شد که فناوری صفحات E-ink متفاوت از صفحات نمایشگر معمولی است؛ به همین خاطر عملکرد و رفتار متفاوتی دارند. یکی از خصوصیات جوهر الکترونیک واکنش کندتر آنها به دستورات و تغییر تصاویر است. فیدیبوک نیز از این قاعده مستثنا نیست. زمانی که صفحه نمایشگر را لمس کنید کمی طول می‎کشد تا صفحه به دستور شما واکنش نشان دهد. با این حال عملکرد دستگاه در ورق زدن صفحات بسیار خوب است و به وسیله دکمه‌های فیزیکی یا با سوایپ کردن صفحه، صفحات کتاب را سریعا عقب و جلو می‌برد.

فیدیبوک تنها در مدل Wi-Fi در بازار عرضه شده است. با اتصال دستگاه به اینترنت می‌توانید میان هزاران کتاب موجود در فروشگاه فیدیبو جستجو کنید و کتاب‌های مورد علاقه‌تان را بخرید. با توجه به اینکه کار با منوها به کندی انجام می‎گیرد، پیشنهاد می‎شود برای راحتی بیشتر، خریدهای خود را به وسیله کامپیوتر انجام دهید و سپس اطلاعات آن را در فیدیبوک سینک کنید.

سیستم عامل و رابط کاربری

اصلی‌ترین مزیت فیدیبوک نسبت به رقبای خارجی، سیستم عامل و نرم‌افزار بومی‌سازی شده‌ای است که با زبان و خط فارسی هماهنگ شده، تا بتواند به بهترین نحو ممکن کتاب‌های فارسی را نمایش دهد.

اگرچه فیدیبوک از هسته اندروید استفاده می‌کند، ولی به گفته مدیران فیدیبو، بیش از 70 درصد در سیستم عامل آن تغییر ایجاد شده است تا با زبان فارسی کاملا سازگار شود.

با روشن کردن دستگاه، ابتدا منوهای فیدیبوک به صورت مختصر به شما معرفی می‎شوند. سپس می‌تواند دستگاه را به اینترنت وای‌فای وصل کنید و وارد حساب فیدیبو خود شوید تا اطلاعات آن با دستگاه سینک شود.

• در صفحه «خانه» شماری از کتاب‌های خریداری شده و چند کتاب پیشنهادی نمایش داده می‏‌شود.
• در صفحه «فروشگاه» هزاران عنوان کتاب در موضوعات مختلف پیش روی شما قرار می‌گیرد.
• در صفحه «کتابخانه» تمامی کتاب‌های دانلود شده و کتاب‌هایی که روی دستگاه ریخته‌اید فهرست می‌‏شوند.

با لمس تصویر جلد هر یک از کتاب‌های موجود در فروشگاه می‌توانید اطلاعات آن، خلاصه کتاب و قیمتش را مشاهده کنید و نظرات نوشته شده دیگر کاربران را ببینید. همچنین این امکان وجود دارد که پیش از خرید کتاب، چند صفحه از آن را به عنوان نمونه مطالعه کنید و در صورت تمایل کتاب را بخرید.

فیدیبوک امکان نمایش کتاب‌های فارسی و انگلیسی با فرمت‌های EPUB، PDF، MOBI و TXT را دارد و می‌توان فایل کتاب‌هایی که به صورت جداگانه دانلود کرده‌اید را از طریق کامپیوتر به فیدیبوک انتقال دهید و بدون هیج مشکلی روی آن مطالعه کنید.

امکان خوب دیگری که نرم‌افزار دستگاه به کاربران می‌دهد امکان تغییر فونت فارسی و انگلیسی، اندازه فوت و فاصله بین خطوط است. علاوه بر این کاربر می‌تواند متن را به صورت افقی یا عمودی در دستگاه مطالعه کند.

در فیدیبوک می‌توانید صفحات را بوکمارک کنید، قسمتی از متن کتاب‌ها را هایلایت کنید یا برای آن یادداشتی بنویسید و به همه آنها در یک جا دسترسی داشته باشید. ضمنا فیدیبوک مجهز به دیکشنری فارسی به انگلیسی و انگلیسی به فارسی خوبی است که در زمان مطالعه به کمک‌تان می‌آید.

یکی دیگر از امکانات نرم‌افزاری فیدیبوک، مرورگر اینترنت است که از طریق آن می‌توانیدد صفحات اینترنتی را مرور کنید. البته امکانات این مرورگر بسیار ابتدایی است و توان دستگاه نیز کم است بنابراین نباید خیلی از این مرورگر انتظار داشته باشید.

نرم‌افزار فیدیبوک فعلا باگ‌ها و اشکالات متعددی دارد که کار با دستگاه را برای کاربر مشکل می‌کند. با این حال فیدیبو نشان داده که در تلاش برای بهبود نرم‌افزار دستگاه است و در همین مدت کمی که از عرضه آن می‌گذرد، 2 آپدیت نرم‌افزاری را برای رفع این اشکالات منتشر کرده است.

باتری

فیدیبوک از یک باتری 2800 میلی‌آمپرساعتی بهره می‌برد که به ادعای سازنده با روزی 30 دقیقه مطالعه و وای‌فای خاموش تا 1 ماه دوام می‌آورد. طبیعتا این حالت عادی کار با دستگاه نیست بسیاری از کاربران در زمان استفاده هم از وای‌فای استفاده می‌کنند و هم در میان منوهای دستگاه گشتی می‌زنند.

تجربه ما از طول عمر باتری فیدیبوک با وای‌فای خاموش و مطالعه 30 دقیقه در روز چیزی حدود دو هفته بود؛ که البته اگر وای‌فای نیز روشن باشد، نتیجه باز هم کمتر می‌شود.

در تنظیمات دستگاه گزینه‌ای برای تنظیم رفتن به حالت استندبای و خاموش شدن دستگاه وجود دارد که به افزایش طول عمر باتری کمک شایانی می‌کند.

در جعبه فیدیبوک فقط کابل شارژ وجود دارد و خبری از شارژر نیست. چیزی حدود 3 ساعت طول می‎کشد تا فیدیبوک از 0 تا 100 درصد شارژ شود که رکوردی قابل قبول است.

بخریم؟

فیدیبوک با قیمت 550 هزار تومان ارزان‌ترین کتابخوان الکترونیکی است که در حال حاضر در بازار ایران پیدا می‌شود. سایر کتاب‌خوان‌های موجود در بازار قیمت به مراتب بیشتری دارند و چندان با زبان و فونت فارسی سازگار نیستند.

مزیت رقابتی فیدیبوک نسبت به سایر رقبا، علاوه بر قیمت، نرم‌افزار بهینه شده و دسترسی به هزاران کتاب فارسی است که به صورت قانونی می‌توان خرید و روی کتابخوان مطالعه کرد. پس اگر به دنبال کتابخوانی می‌گردید که امکان مطالعه بی‌دردسر کتاب‌های فارسی را به شما بدهد و قیمت تقریبا مناسبی هم داشته باشد، فیدیبوک می‌تواند انتخاب خوبی برای شما باشد.

فیدیبوک نیز مثل هر دستگاه دیگری که برای اولین بار به بازار می‌آید خالی از اشکال نیست. با توجه به اینکه عمده اشکالات موجود در فیدیبوک به نرم‌افزار آن برمی‌گردد، امید است به زودی باگ‌های نرم‌افزاری فیدیبوک برطرف شود و کاربران با راحتی بیشتری از این کتابخوان فارسی استفاده کنند.