مایکروسافت درایوی شیشه‌ای برای ذخیره‌سازی اطلاعات ساخته است

چه بخواهید چه نخواهید، ما همواره به راهکارهای تازه برای ذخیره‌سازی اطلاعات نیاز خواهیم داشت. نوآوری‌های جدید مثل افزایش سرعت انتقال اطلاعات (نظیر 5G و WiFi 6) به ما اجازه می‌دهند اطلاعات را با کیفیت‌های بالاتری دانلود کنیم. از آن سو، تلفن‌های هوشمند درون جیب‌مان حالا قادر به ضبط فیلم با کیفیت 4K هستند و روزبه‌روز به فضای بیشتری نیاز پیدا می‌کنند. افزون بر این، تمام این اطلاعات نیاز به پشتیبان‌گیری‌های متناوب دارند. درایوهای SSD قطعا پیشرفت خوبی در زمینه ذخیره‌سازی اطلاعات محسوب می‌شوند و اگرچه قیمت آن‌ها نسبت به گذشته کمتر شده اما هنوز از هاردهای مرسوم گران‌تر هستند. با این حال، این درایوها نمی‌توانند اطلاعات را تا ابد ذخیره کنند.

اکنون مایکروسافت می‌خواهد با استفاده از ماده کاملا جدید و تقریبا تخریب‌ناپذیری به نام شیشه کوآرتز دست به تولید محصولی بزند که می‌تواند مشکل ذخیره‌سازی اطلاعات حجیم حال حاضر دنیا را برطرف کرده و نسخه‌ای دائمی از آن‌ها بسازد.

این پروژه که در داخل مایکروسافت با نام پروژه سیلیکا شناخته می‌شود چند وقتی است که زیر دست مهندسان این شرکت قرار دارد. مایکروسافت اخیرا در پستی در وبلاگ خود نحوه کارکرد آن را توضیح داده و تشریح کرده است که چرا شرکت‌ها در آینده به این فناوری توجه بیشتری خواهند کرد.

پیش از آن که هیجان‌زده شوید و از همین حالا خودتان را در حالی تصور کنید که درایوی از جنس شیشه را در دست گرفته‌اید، بهتر است بدانید که این فناوری فعلا در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و به آن شکلی که فکرش را می‌کنید کار نمی‌کند.

این فناوری اجازه می‌دهد فقط یک بار و با کمک لیزرهای فمتوثانیه روی درایوهای کوآرتز اطلاعات بنویسید. این لیزرها واکسل‌ها، شمایل سه‌بعدی پیکسل‌ها، را روی کوآرتز حک می‌کنند و هر واکسل شکلی منحصر به فرد دارد. سپس الگوریتم‌های یادگیری ماشینی می‌توانند الگوهای مختلف آن را خوانده و اطلاعات را رمزگشایی کنند. مایکروسافت می‌گوید تکه‌ای ۲ میلی متری از ماده کوآرتز می‌تواند بیش از ۱۰۰ لایه واکسل را ذخیره کند، با این حال ما نمی‌دانیم که این ۱۰۰ لایه واکسل شامل چه مقدار اطلاعات خواهد بود. منتها با توجه به تصویری که از نمونه درایو جدید مایکروسافت منتشر شده می‌توانیم ببینیم که فیلم سوپرمن بر روی تکه کوچکی از شیشه کوآرتز – با ابعاد ۷۵ در ۷۵ در ۲ میلی متر – قابل ذخیره‌سازی است.

ولی چه کسانی به دنبال استفاده از این فناوری و ذخیره‌سازی دائمی اطلاعات خواهند بود؟ استودیوهای فیلم‌سازی و هر شرکت و سازمانی که می‌خواهد داده‌های عظیم خود را ذخیره‌سازی کرده و مطمئن شود که هیچ عامل محیطی، انسانی یا بلایای طبیعی نمی‌تواند به اطلاعاتش آسیب برساند.

مایکروسافت برای اطمینان از دوام درایوهای خود آن‌ها جوشانده، در فر و مایکروویو قرار داده، درون آب انداخته و تقریبا هر آزمایشی انجام داده تا ببیند واکسل‌ها دست‌نخورده باقی می‌مانند یا نه. نتیجه این بوده که هیچ آسیبی به اطلاعات وارد نشده است.

این شرکت در گزارش خود می‌گوید که استودیوهایی مثل وارنر براس چه مشقت‌هایی برای حفظ آرشیو عظیم خود می‌کشند. در این پست آمده است:

[وارنر براس] طرح‌هایی برای مقابله با بدترین شرایط ممکن دارد: زلزله، طوفان، آتش‌سوزی، سیل و سایر بلایای طبیعی از جمله مواردی هستند که می‌توانند به آرشیو این شرکت صدمه بزنند. هدف آن‌ها این است که از هر دارایی خود سه نسخه کپی در مناطق مختلف دنیا داشته باشند: دو کپی دیجیتالی مجزا و یک کپی فیزیکی اوریجینال که در همان فرمت تولیدی حفظ شده است.

علاوه بر این، نکته جالب توجه فرآیندی است که وارنر طی می‌کند تا محتواهای صرفا-دیجیتالی خود را به نسخه‌های فیزیکی تبدیل کند:

در حال حاضر برای آثار سینمایی که به صورت دیجیتالی فیلمبرداری می‌شوند، شرکت با تبدیل آن به فیلم آنالوگ نسخه‌ای آرشیوی می‌سازد. آن‌ها آخرین نسخه فیلم را به سه بخش رنگی تقسیم کرده و بعد هر بخش را به نگاتیوهای سیاه و سفید منتقل می‌کنند تا مثل فیلم‌های رنگی محو نشوند.

این فرآیند نه فقط زمان‌بر و گران است بلکه تضمین نمی‌کند که این نسخه‌ها تا ابد دوام بیاورند، چرا که نگاتیوها باید در مراکزی با کنترل شدید نگهداری شوند. به‌علاوه، تبدیل فرمت‌های دیجیتال به فیلم‌های سنتی امری سازگار با محیط‌زیست نیست و می‌تواند به کیفیت فیلم اصلی هم ضربه بزند.