آیا زمان کنار رفتن پوسته‌های شرکتی اندروید فرا رسیده است؟

بعید است کسی وجود داشته باشد که از بستنی وانیلی خوشش نیاید، با این وجود آیا دیگر به بستنی شکلاتی یا میوه‌ای نیاز نخواهیم داشت؟ بستنی‌های زیادی با طعم‌های گوناگون وجود دارد و همیشه می‌توانید خودتان طعم جدیدی را به این خوراکی خوشمزه اضافه کنید.

اندروید خام همان بستنی وانیلی دنیای تلفن‌های هوشمند است که شرکت‌های مختلف طعم‌های مدنظرشان را به آن اضافه می‌کنند. مثلا سامسونگ One UI را دارد، شیائومی MIUI و ال جی UX. از دیرباز بحث‌های زیادی پیرامون طعم‌های مختلف اندروید وجود داشته است، اما همیشه دلایل خوبی برای حفظ این پوسته‌های مختلف ارائه می‌شود.

اندروید خام چیست و چه تغییراتی کرده است؟

اندروید خام نسخه منبع باز سیستم عاملی است که توسط گوگل توسعه داده می‌شود. این نسخه ساده‌ترین و بی‌آلایش‌ترین نسخه اندروید است که در آن هیچ اپلیکیشن یا تنظیمات اضافه‌ای وجود ندارد. اندروید خام این قدر ساده است که گوگل برای تلفن‌های پیکسل خود کمی طعم و مزه به آن اضافه می‌کند.

بسیاری از کاربران فکر می‌کنند تلفن‌های پیکسل و خط تولید نکسوس که پیش از آن‌ها وجود داشت، همان اندروید خام است، ولی تصور گوگل از اندروید سال‌هاست که با پروژه منبع باز این سیستم عامل فرق می‌کند. گوگل برخی از اپلیکیشن‌های پیش‌فرض سیستم را تعویض می‌کند، لانچر خودش را دارد و بعضی چیزها مثل پشتیبانی از کارت microSD را نادیده می‌گیرد. البته از نظر ظاهری، تلفن‌های پیکسل هنوز شبیه‌ترین رابط کاربری به اندروید خالص هستند.

سیستم عامل اندروید به تازگی وارد دهه دوم حیات خود شده و در طول این مدت پیشرفت‌های زیادی داشته است. گوگل آن‌جا مسیر خودش را جدا کرد که تصمیم گرفت شماری از اپلیکیشن‌ها را از این سیستم عامل جدا کند تا بتواند آپدیت آن‌ها را در اختیار تمام تلفن‌های هوشمند موجود قرار دهد.

نسخه‌های ابتدایی اندروید خام سبک طراحی خاصی نداشتند و با کمبود ویژگی روبرو بودند. پیشگامان دنیای اندروید مثل HTC با رابط‌های کاربری خود به این سیستم عامل ارزش دادند. این رابط‌ها زیباتر بودند، قابلیت‌های شخصی‌سازی مفیدی داشتند و ویژگی‌هایی ارائه می‌کردند که کاربران خواستار آن‌ها بودند. اندروید خام در طول سال‌ها بهترین ایده‌ها را از شرکت‌های مختلف دریافت و آن‌ها را در هسته اصلی سیستم پیاده‌سازی کرده است.

گوگل ابایی برای الهام گرفتن از پوسته‌های مختلف ندارد. بسیاری از ایده‌ها در این پوسته‌ها آزمایش شده و بازخوردهای لازم را دریافت کرده‌اند. گاهی اوقات خود شرکت‌ها از اپلیکیشن‌های محبوب اندروید ایده می‌گیرند. این تعامل دوطرفه موجب شده تا این سیستم عامل دائما در حال پیشرفت و بهبود باشد.

مشکلات پوسته‌های شرکتی

اگرچه پوسته‌های شرکت‌های مختلف در طول این سال‌ها به بهبود اندروید کمک کرده اما مشکلاتی هم به دنبال داشته است. این پوسته‌ها سرعت دریافت آپدیت‌های نرم‌افزاری را کاهش می‌دهند، بخش زیادی از منابع و فضای خالی دستگاه را اشغال می‌کنند، و اغلب پر از اپلیکیشن‌ها و ابزارهای اضافه و زائد هستند که امکان حذف کردنشان وجود ندارد.

مشکل پراکندگی اندروید فراتر از فقدان ظاهر و حسی متحدالشکل و جهانی است. خیلی از شرکت‌ها آن قدر که باید از آپدیت‌های نرم‌افزاری استقبال نمی‌کنند، چون باید تغییرات را در پوسته خود وارد کرده، آن را تست نموده و بعد در اختیار کاربران قرار دهند. این پروسه گاها چند ماه طول می‌کشد و منجر به مشکلات امنیتی بسیاری می‌شود که تیم توسعه اندروید دائما مشغول تلاش برای حل آن‌هاست. از آن سو کاربران باید مدت‌ها منتظر جدیدترین قابلیت‌ها بمانند و در عین حال با عدم دریافت به موقعِ وصله‌های امنیتی در خطر باشند.

تلاش برای ترغیب شرکت‌های مختلف به انتشار سریع‌تر آپدیت‌های نرم‌افزاری موفقیت چندانی نداشته است، چون بسیاری از دستگاه‌ها در رده تلفن‌های میان‌رده و اقتصادی هستند و این دستگاه‌ها معمولا آپدیت خاصی دریافت نمی‌کنند. به همین دلیل گوگل آمد و آپدیت اپلیکیشن‌ها را از اندروید خام جدا کرد. حالا هم سعی دارد آپدیت‌های امنیتی را سوای از آپدیت خود سیستم عامل در اختیار کاربران قرار داد. اگر دستگاه‌ها بتوانند آخرین قابلیت‌ها و وصله‌های امنیتی را بدون نیاز به اقدام از سوی شرکت‌های سازنده دستگاه‌شان دریافت کنند، مشکل حل می‌شود. البته هنوز تا رسیدن به این مرحله فاصله داریم، اما اگر گوگل به خوبی بتواند این استراتژی را پیاده‌سازی کند، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مربوط به پوسته‌های شرکتی حل می‌شود.

مشکل دیگری که کاربران با این پوسته‌ها دارند وضعیت عملکردی آن‌هاست. رابط کاربری قدیمی سامسونگ با نام تاچ ویز همواره به دلیل کندی بیش از حد مورد انتقاد قرار می‌گرفت. خیلی از شرکت‌هایی که بودجه کافی در اختیار ندارند قادر به تولید نرم‌افزارهای مناسب نیستند، اما سوال این است که اگر نمی‌توانید چیزی که گوگل ارائه داده را بهبود دهید، چرا باید نرم‌افزارهای نامناسب خود را به آن اضافه کنید؟ البته این مشکل تا حد زیادی به لطف افزایش توان سخت‌افزار دستگاه‌ها برطرف شده است.

با این حال به نظر می‌رسد که بسیاری از شرکت‌ها به این مشکل پی برده و به همین خاطر به استفاده از اندروید خام متمایل شده‌اند. امروزه موتورولا، ZTE، ایسوس و نوکیا همگی از اندروید خام یا تقریبا خام استفاده می‌کنند. تلفن‌های وان پلاس با Oxygen OS در دسته دوم قرار می‌گیرند و حتی سونی هم با رابط کاربری جدید خود بیش از هر زمان دیگری به اندروید خام نزدیک شده است.

با این حال، دو شرکت بزرگ بازار یعنی سامسونگ و هوآوی رویکرد دیگری در پیش گرفته‌اند و همچنان به تولید پوسته‌های اختصاصی خودشان اصرار دارند.

تنوع چاشنی زندگی است

اندروید خام همیشه مورد تحسین بسیاری از کاربران دستگاه‌های اندرویدی بوده است. رابط کاربری پیکسل با ارتقای برخی از قابلیت‌های اندروید خام توجه خیلی‌ها را به خودش جلب کرد. عده زیادی از کاربران معتقدند که رابط کاربری EMUI خیلی شلوغ است، اما این مسئله بیشتر به سلیقه شخصی افراد بر می‌گردد. رابط کاربری سامسونگ امکاناتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که طرفداران زیادی دارد. HTC هم در دوران اوج خود پوسته‌ای داشت که به نظر خیلی‌ها بهترین پوسته اندروید بود.

طبیعی است که بسیاری از برندها به دنبال ایجاد هویتی ویژه برای محصولات خود باشند. سامسونگ و هوآوی همین رویکرد را در پیش گرفته‌اند و در این سال‌ها موفق به جذب و حفظ بسیاری از مشتریان خود شده‌اند. تنوع پوسته‌ها و امکان شخصی‌سازی این سیستم عامل یکی از ویژگی‌هایی است که به موفقیت این اکوسیستم کمک کرده است. این قابلیت امکان ایجاد ویژگی‌های جدید را فراهم می‌کند و آزادی انتخاب را در مقابل ما قرار می‌دهد. هیچ‌کس از جمله خود گوگل نمی‌خواهد سیستمی متحل‌الشکل مثل iOS داشته باشد. با این حال اگر ازدیاد پوسته‌ها ادامه داشته باشد، شاید محدودیت‌هایی در این زمینه تعیین شود.

زندگی در هارمونی

پوسته‌های شرکتی و اندروید خام به راحتی می‌توانند در کنار هم یک زندگی مسالمت‌آمیز داشته باشند. برای دستیابی به این هدف صرفا باید چند اصل اساسی برای حل مشکلات داشته باشیم.

ابزارهای زائد یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پوسته‌هاست که حل مشکل آن به راحتی امکان‌پذیر است. خیلی از شرکت‌ها تمایل دارند که از اپلیکیشن‌های موجود نسخه‌های اختصاصی خودشان را بسازند، ولی اندروید همیشه این انتخاب را به شما داده تا اپ پیش‌فرض خودتان را انتخاب کنید. مشکل اصلی ابزارهای زائد این نیست که همراه با دستگاه عرضه می‌شوند، بلکه این است که نمي‌توانید آن‌ها را حذف کنید. اگر شرکت‌ها نمی‌خواهند دست از ارائه برنامه‌ها و ابزارهای زائد بردارند، حداقل باید امکان حذف آن‌ها را در اختیار شما قرار دهند تا بتوانید فضای دستگاه را خالی کرده و منابع درگیر را آزاد کنید.

آپدیت‌های نرم‌افزاری باید خیلی سریع منتشر شوند. همان طور که بالاتر گفتیم، گوگل در این زمینه مشغول کار است، اما اگر خود شرکت‌ها در این حوزه سعی و تلاش بیشتری انجام دهند شرایط اکوسیستم اندروید مطلوب‌تر خواهد شد. سونی، وان پلاس و نوکیا نشان داده‌اند که چقدر سریع می‌توان آپدیت‌ها را منتشر کرد. بنابراین از سامسونگ، هوآوی و سایرین انتظار می‌رود که عملکرد بهتری در این زمینه داشته باشند.

دستگاه‌های میان‌رده و اقتصادی که سازندگان تمایلی به منظور انتشار آپدیت‌های جدید برای این محصولات ندارند، باید از اندروید وان استفاده کنند. این نسخه از اندروید تضمین می‌کند که آپدیت‌های جدید تا دو سال و آپدیت‌های امنیتی تا سه سال پس از عرضه دریافت شوند. کاربران نباید صرفا به خاطر این که قادر به خرید تلفن‌های پرچمدار نیستند در معرض خطر قرار بگیرند.

با وجود این که بستنی وانیلی خیلی خوشمزه است، اما خیلی‌ها طعم توت فرنگی یا شکلات را ترجیح می‌دهند. توانایی انتخاب یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های اندروید بوده است. اگرچه در بخش‌هایی از بازار تمایل شدیدی برای حرکت به سوی اندروید خام دیده می‌شود، اما بعید به نظر می‌رسد که به این زودی‌ها شاهد کنار رفتن پوسته‌های شرکتی باشیم. تلاش شرکت‌ها برای حفظ هویت برندشان قابل درک است و بعضی‌ها مثل سامسونگ با رابط کاربری جدید One UI عملکرد خوبی در این زمینه داشته‌اند. تنوع و نوآوری در کنار یکدیگر پیش می‌روند، و اگر مشکلاتی که در این مطلب به آن‌ها اشاره کردیم برطرف شود، پوسته‌های شرکتی همچنان می‌توانند به عنوان یکی از نقاط قوت اندروید در نظر گرفته شوند.