۲۰۲۵ در دنیای گوشی‌ها چگونه گذشت؟ چه چیزهایی واقعا تغییر کردند؟

با نزدیک شدن به سال میلادی جدید، زمان آن رسیده که نگاهی رو به جلو به 12 ماه آینده دنیای گجت‌ها و ابزارهای هوشمندی بیندازیم که به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده‌اند. هر سال، پیش‌بینی آینده فناوری موبایل ترکیبی است از هیجان، آرزوها و انتظارات واقع‌بینانه؛ جایی که نوآوری، بازاریابی و واقعیت‌های فنی به هم گره می‌خورند.

اما معمولا یک نکته مهم نادیده گرفته می‌شود؛ کمتر کسی به عقب برمی‌گردد تا بررسی کند این پیش‌بینی‌ها تا چه اندازه درست از آب درآمده‌اند. دقیقا همین خلا است که این بررسی قصد دارد آن را پر کند؛ بازگشتی به پیش‌بینی‌ها، نه برای هیجان، بلکه برای سنجش واقعیت.

در دسامبر سال گذشته، چهار پیش‌بینی بزرگ درباره مسیر حرکت بازار موبایل در سال 2025 مطرح شد. این پیش‌بینی‌ها بر پایه ترکیبی از اطلاعات غیررسمی صنعت، منطق بازار و روندهای غالب آن زمان شکل گرفتند؛ از تغییر استراتژی شرکت‌های بزرگ گرفته تا تحول در طراحی، سخت‌افزار و نقش هوش مصنوعی.

اکنون که 2025 رو به پایان است، تصویر شفاف‌تری در اختیار قرار دارد. برخی از این پیش‌بینی‌ها با دقتی قابل توجه محقق شدند، برخی دیگر تنها بخشی از واقعیت را نشان دادند و تعدادی نیز با آنچه در عمل اتفاق افتاد فاصله داشتند. در ادامه، عملکرد این پیش‌بینی‌ها را بررسی می‌کنیم تا مشخص شود سال 2025 واقعا چه چیزی برای دنیای موبایل به همراه داشت و کدام روندها فراتر از حد انتظار ظاهر شدند.

سلطه گوشی‌های تاشو در 2025؛ هیجان واقعی، رشد محدود

در ابتدای سال گذشته، یکی از پیش‌بینی‌های مهم برای بازار موبایل رشد گوشی‌های تاشو در سال 2025 بود؛ پیش‌بینی‌ای که بر پایه روندهای طراحی، پیشرفت فناوری و حرکت برندهای بزرگ شکل گرفته بود.

در آن زمان گفته می‌شد که تولیدکنندگان گوشی هوشمند در حال جابه‌جا کردن مرزهای طراحی هستند و محصولاتی را عرضه می‌کنند که به‌صورت یکپارچه میان حالت گوشی و تبلت جابه‌جا می‌شوند. همچنین انتظار می‌رفت این دستگاه‌ها به‌تدریج مقرون‌به‌صرفه‌تر و قابل‌اعتمادتر شوند و به گزینه‌ای جذاب برای کاربرانی تبدیل شوند که به‌دنبال تجربه‌ای چندمنظوره در یک دستگاه همراه هستند.

تقریبا همین سناریو در سال 2025 به واقعیت تبدیل شد. نه‌تنها گوشی‌های تاشوی اقتصادی با مدل‌هایی از سامسونگ و موتورولا پیشرفت قابل توجهی داشتند، بلکه نسل جدیدی از دستگاه‌ها نیز وارد بازار شد؛ گوشی‌هایی با قابلیت تاشدن دوبل یا همان تری‌فولد که حالا دیگر صرفا یک ایده مفهومی نیستند و حضورشان در بازار تثبیت شده است.

با این حال، یک نکته مهم برخلاف انتظار پیش رفت؛ افزایش انفجاری محبوبیت اتفاق نیفتاد. بازار گوشی‌های تاشو به‌وضوح پایدار است؛ شرکت‌ها به اندازه‌ای فروش دارند که ادامه طراحی، توسعه و تولید این محصولات توجیه‌پذیر باشد. تعداد مدل‌ها افزایش یافته و طبیعتا دستگاه‌های بیشتری به دست کاربران رسیده‌اند، اما این رشد آن‌قدر بزرگ نبود که گوشی‌های تاشو به یک انتخاب کاملا فراگیر تبدیل شوند.

به‌عبارت دیگر، گوشی‌های تاشو در سال 2025 جایگاه خود را به‌عنوان یک دسته مهم و رو به بلوغ در بازار موبایل تثبیت کردند، اما هنوز به نقطه‌ای نرسیده‌اند که بتوان آن‌ها را انتخاب اصلی عموم کاربران دانست. هیجان وجود دارد، نوآوری ادامه دارد، اما انقلاب مصرفی آن‌طور که برخی انتظار داشتند، رخ نداد.

سال هوش مصنوعی؛ 2025 همه‌چیز را تغییر داد

در پیش‌بینی‌های سال قبل تاکید شده بود که هوش مصنوعی با سرعتی چشمگیر در حال نفوذ به جنبه‌های مختلف فناوری موبایل است؛ از بهبود تجربه کاربری گرفته تا خودکارسازی وظایف و هوشمندتر شدن نرم‌افزارها. انتظار می‌رفت این روند در طول 2025 ادامه پیدا کند و شرکت‌ها به‌دنبال راه‌های تازه‌ای برای استفاده از آن باشند؛ راه‌هایی که برخی از آن‌ها واقعا کاربردی خواهند بود و برخی دیگر صرفا جنبه نمایشی دارند. در هر صورت، هوش مصنوعی آینده نرم‌افزار تلقی می‌شد؛ دست‌کم تا زمانی که فناوری تحول‌آفرین‌تری از راه برسد.

نتیجه اما فراتر از انتظار بود. 2025 عملا به سال هوش مصنوعی تبدیل شد. هوش مصنوعی نه‌تنها یک قابلیت جانبی نبود، بلکه به هسته اصلی تجربه کار با دستگاه‌ها راه پیدا کرد. از بهینه‌سازی عملکرد سیستم و مدیریت مصرف انرژی گرفته تا تلاش برای تبدیل گوشی به یک دستیار شخصی واقعی که حتی پیش از مطرح شدن درخواست، نیاز کاربر را تشخیص می‌دهد.

هوش مصنوعی حالا تقریبا در همه‌چیز حضور دارد؛ چه در پردازش تصویر و ویدیو، چه در پیشنهادهای هوشمند، چه در امنیت، شخصی‌سازی، عکاسی، ترجمه و حتی مدیریت اعلان‌ها. البته در کنار این پیشرفت‌ها، قابلیت‌های نمایشی و اغراق‌شده نیز کم نبودند؛ ویژگی‌هایی که بیشتر برای جلب توجه طراحی شدند تا حل یک مشکل واقعی.

نکته مهم اینجاست که استفاده از هوش مصنوعی به یک اتفاق ناخودآگاه تبدیل شده است. کاربران هر روز از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، حتی اگر متوجه آن نباشند. دلیلش هم روشن است؛ طراحان و تصمیم‌گیرندگان صنعت موبایل، تقریبا تمام تمرکز خود را روی هوش مصنوعی گذاشته‌اند و آن را موتور محرک اصلی نوآوری می‌دانند.

در نهایت، 2025 نشان داد که هوش مصنوعی دیگر یک ترند زودگذر نیست. هوش مصنوعی به ستون فقرات نرم‌افزارهای مدرن تبدیل شده و مسیر آینده فناوری موبایل را تعیین می‌کند؛ مسیری که بازگشتی از آن متصور نیست، مگر با ظهور چیزی حتی بزرگ‌تر و بنیادین‌تر.

انفجار 5G آن‌طور که وعده داده شده بود رخ نداد

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن بود که فناوری شبکه 5G در سال 2025 با یک جهش بزرگ روبه‌رو شود و شیوه استفاده از دستگاه‌های فعلی و حتی محصولات آینده مانند AR را متحول کند؛ اما واقعیت مسیر متفاوتی را نشان داد.

البته 5G در این سال گسترش پیدا کرد، اما نه به شکلی که کاربران عادی بتوانند آن را به‌وضوح احساس کنند. فناوری‌هایی مانند RedCap به‌عنوان راهکاری برای ارتقای تجربه دستگاه‌هایی مثل ساعت‌های هوشمند معرفی شدند، اما اگر هم تاثیری داشتند، برای مصرف‌کنندگان چندان ملموس نبودند.

از دید کاربران عادی، تجربه استفاده از شبکه‌های موبایل تقریبا بدون تغییر اساسی باقی ماند. گوشی‌ها و گجت‌ها از نظر سخت‌افزاری کاملا برای 5G آماده‌اند و تقاضا برای سرعت بالاتر، تاخیر کمتر و قابلیت‌های جدید وجود دارد، اما مشکل اصلی جای دیگری است؛ زیرساخت‌ها هنوز به‌طور کامل آماده نشده‌اند.

به بیان ساده، فناوری در سمت دستگاه‌ها جلوتر از شبکه حرکت کرده است. تا زمانی که سرمایه‌گذاری جدی‌تر روی زیرساخت‌های ارتباطی انجام نشود، 5G همچنان بیشتر یک وعده بالقوه باقی می‌ماند تا یک تحول واقعی در تجربه روزمره کاربران.

پایداری فناورانه؛ سقوطی که کسی جلویش را نگرفت

در پایان سال گذشته، این انتظار وجود داشت که پایداری و مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی بالاخره از حد شعار فراتر برود و شرکت‌های بزرگ فناوری، اقداماتی واقعی و اثرگذار انجام دهند. پیش‌بینی‌ها بر این اساس بود که غول‌های تکنولوژی، تحت فشار افکار عمومی و قوانین سخت‌گیرانه‌تر، مسیر تازه‌ای را در پیش بگیرند. اما واقعیت سال 2025 کاملا خلاف این انتظار رقم خورد.

در ظاهر، برخی شرکت‌ها همچنان از مشارکت در طرح‌هایی مانند کاهش انتشار کربن یا برنامه‌های زیست‌محیطی سخن گفتند. برای مثال، گوگل به‌طور رسمی عضو پروژه‌های کنترل آلایندگی است؛ اما در عمل، همین شرکت میلیاردها گالن آب را برای تامین انرژی و خنک‌سازی دیتاسنترهای هوش مصنوعی مصرف می‌کند. وقتی نام‌هایی مانند مایکروسافت، آمازون، انویدیا، متا، اوراکل و IBM نیز به این فهرست اضافه می‌شوند، تصویر نهایی نگران‌کننده‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.

واقعیت این است که صنعت فناوری، به‌جای حرکت به سمت ترمیم زمین، در حال تسریع روند تخریب محیط‌زیست است. پروژه‌هایی مانند دفن دی‌اکسیدکربن در مخازن زیرزمینی، خرید اعتبارهای کربنی یا استفاده تبلیغاتی از بازیافت مواد خاص، راه‌حل‌های ریشه‌ای نیستند. این اقدامات بیشتر شبیه مسکن‌های موقتی‌اند تا درمانی واقعی برای بحرانی عمیق.

آنچه وضعیت را خطرناک‌تر می‌کند، عطش بی‌مهار برای توسعه هوش مصنوعی است. دیتاسنترهای عظیم، مصرف برق سرسام‌آور و استفاده بی‌سابقه از منابع آبی، نشان می‌دهند که رشد هوش مصنوعی بدون در نظر گرفتن پیامدهای زیست‌محیطی در حال پیشروی است. اگر این روند متوقف نشود، هزینه آن دیر یا زود به شکل بحران‌های جدی‌تر، گریبان‌گیر همه خواهد شد.

سال 2025 نشان داد که پایداری در دنیای فناوری نه‌تنها پیشرفت نکرد، بلکه در بسیاری موارد یک قدم به عقب رفت. اگر تغییری اساسی در اولویت‌ها ایجاد نشود، آینده‌ای که تکنولوژی وعده می‌دهد، می‌تواند بهایی بسیار سنگین‌تر از آنچه تصور می‌شود، به همراه داشته باشد.

اگر به دنیای فناوری علاقه‌مند باشید، 2025 سالی بسیار جالب و قابل‌توجه بود. این سال با خودش محصولات خلاقانه و هیجان‌انگیزی آورد؛ از گوشی‌های تاشوی سه‌گانه گرفته تا هوش مصنوعی‌ای که بیش از هر زمان دیگری به معنای واقعی «هوشمند» نزدیک شد.

شاید این سال دقیقا همان چیزی نبود که انتظارش می‌رفت یا آن تحول بزرگی که همه منتظرش بودند را به‌طور کامل محقق نکرد، اما در مجموع می‌توان گفت 2025 سال خوبی برای دنیای تکنولوژی بود؛ سالی پر از ایده‌های تازه، پیشرفت‌های ملموس و مسیرهای جدید.