۸ عادت اشتباه گوشی که سریعا باید ترک کنید
تبلیغات

همه ما در طول سالها عادات عجیبی با گوشیهای خود پیدا کردهایم؛ عادتهایی کوچک که در زمان خود منطقی به نظر میرسیدند و مثل یک افسانه تکنولوژیک بین کاربران دست به دست میشدند. مثلا شنیدهایم: «برای صرفهجویی در باتری، اپلیکیشنها را ببندید.» یا «هرگز گوشی را شب تا صبح شارژ نکنید.» و حتی «صبر کنید باتری کاملا خالی شود و بعد آن را به شارژ بزنید.»
مسئله این است که بیشتر این توصیهها ده سال پیش درست بودند. با این حال گوشی شما دیگر یک اسمارتفون سال 2013 نیست. باتریها حالا هوشمندتر شدهاند، سیستمعاملها کارآمدتر شدهاند و برخی از این «نکات حرفهای» حالا دقیقا برعکس آن چیزی عمل میکنند که انتظار دارید.
در واقع، چیزی که در گذشته منطقی به نظر میرسید، امروز میتواند نه تنها بیفایده باشد، بلکه به عمر باتری و عملکرد گوشی آسیب برساند. بنابراین، بیایید نگاهی بیندازیم به آن عادتهایی که زمانی مفید بودند اما حالا در سال 2025 جایی در زندگی دیجیتال ما ندارند و بهتر است تغییرشان دهیم تا تجربه بهتری از گوشی خود داشته باشیم.
بستن اپلیکیشنها برای صرفهجویی در باتری

بسیاری از ما وقتی وارد بخش اپلیکیشنهای اخیر میشویم، همه برنامهها را یک به یک میبندیم و احساس میکنیم به گوشی خود استراحت دادهایم و از باتری محافظت کردهایم. این کار شبیه این است که تصور کنیم با بستن هر برنامه، انرژی ذخیره میکنیم و گوشی خسته نمیشود.
اما مشکل اینجاست که گوشیهای امروزی دیگر مثل گذشته عمل نمیکنند. وقتی اپلیکیشنها را به صورت دستی میبندید، در واقع انرژی باتری را ذخیره نمیکنید، بلکه آن را بیشتر هدر میدهید. سیستمهای عامل اندروید و iOS اکنون برنامهها را زمانی که استفاده نمیشوند، منجمد (freeze) میکنند. در این حالت، اپها به آرامی در حافظه باقی میمانند و تنها زمانی که دوباره واردشان شوید، فعال میشوند. این یعنی مصرف انرژی در حالت تعلیق تقریبا ناچیز است.
وقتی آنها را میکشید و میبندید، سیستم مجبور است همه چیز را دوباره از صفر بارگذاری کند؛ این بارگذاری مجدد باعث مصرف انرژی بیشتر و فشار روی پردازنده و حافظه گوشی میشود. میتوان این حالت را شبیه خاموش و روشن کردن مکرر موتور ماشین در هر چراغ قرمز تصور کرد. در نگاه اول به نظر میرسد سوخت ذخیره میکنیم، اما در واقع موتور بیش از حد تحت فشار قرار میگیرد و سوخت بیشتری مصرف میشود.
نکته مهم دیگر این است که این رفتار در اندروید و iOS متفاوت بوده، اما نتیجه تقریبا یکی است؛ هر دو سیستمعامل طوری طراحی شدهاند که مدیریت اپها در پسزمینه بهینه انجام شود. گوشی شما میداند کدام برنامهها را باید فعال نگه دارد و کدامها را موقتا متوقف کند تا مصرف باتری کم شود. بنابراین دخالت دستی شما معمولا نه تنها مفید نیست، بلکه ممکن است عمر باتری و عملکرد کلی گوشی را کاهش دهد.
تنها زمانی اپلیکیشنها را اجباری ببندید که برنامه قفل شده، پاسخ نمیدهد یا به درستی کار نمیکند. در غیر این صورت، اجازه دهید سیستمعامل خودش مدیریت را انجام دهد. به بیان دیگر، گوشیهای امروزی برای انجام همین کار طراحی شدهاند و نیاز به «مداخله انسانی» در مدیریت برنامهها تقریبا منسوخ شده است.
شارژ کردن گوشی تا 100 درصد هر شب

احتمالا شما قبل از خواب گوشی را به شارژ میزنید و صبح با باتری کاملا پر بیدار میشوید. با این حال عادت به نظر میرسد که در حال مراقبت از گوشی خود هستید، اما حقیقت کمی متفاوت است.
نگه داشتن گوشی در حالت 100 درصد تمام شب، فشار زیادی به باتری وارد میکند. باتریهای لیتیوم-یونی از ماندن طولانیمدت در شارژ کامل خوششان نمیآید. این کار باعث افزایش ولتاژ و دما میشود و به مرور زمان باتری را فرسوده میکند. به همین دلیل است که بیشتر گوشیهای مدرن اکنون ویژگیهایی مانند شارژ بهینه (Optimized Charging) یا باتری تطبیقی (Adaptive Battery) دارند. این قابلیتها معمولا شارژ را تا حدود 80 درصد متوقف میکنند و فقط درست قبل از بیدار شدن شما آن را به 100 درصد میرسانند. این یک روش ساده و موثر برای افزایش طول عمر باتری است.
اگر گوشی شما این قابلیت را ندارد، جای نگرانی نیست. لازم نیست هر چرخه شارژ را به شدت زیر نظر داشته باشید یا وسواس به خرج دهید. فقط سعی کنید هر شب گوشی را به مدت طولانی به برق وصل نکنید. حتی شارژ کامل یک شب در میان یا گاهی اوقات اشکالی ندارد، به شرطی که این کار تبدیل به یک عادت روزانه و دائمی نشود.
با این حال اگر روز طولانی در پیش دارید و واقعا به یک باتری کاملا پر نیاز زیادی خواهید داشت، مشکلی ندارد؛ هدف این نیست که همیشه کاملا ایدهآل عمل کنیم، بلکه مهم این است که باتری را بیش از حد تحت فشار قرار نداده و طول عمر آن را کاهش ندهیم.
به زبان ساده، شارژ کردن گوشی تا 100 درصد شبها مانند این است که شما یک ماشین را همیشه در دمای خیلی بالا روشن نگه دارید؛ گاهی لازم است، اما تبدیل شدن به یک عادت ثابت، طول عمر باتری را کاهش میدهد.
اجازه دادن به خالی شدن کامل باتری قبل از شارژ

در روزگارانی، این پیشنهاد حکم توصیه یک فرد متخصص را داشت: «باید باتری را کاملا تخلیه کنید تا یاد بگیرد چگونه درست شارژ شود.» بسیاری از کاربران آن زمان این کار را شبیه یک پاکسازی کامل باتری میدانستند. این توصیه زمانی منطقی بود که گوشیها و دستگاهها از باتریهای نیکل استفاده میکردند و شارژ و دشارژ دقیق برای حفظ ظرفیت باتری اهمیت زیادی داشت.
اما در حال حاضر، اکثر گوشیهای هوشمند از باتریهای لیتیوم-یونی (Li-ion) استفاده میکنند و این باتریها اصلا دوست ندارند که به صفر درصد برسند. وقتی یک سلول لیتیوم تا انتها تخلیه میشود، تحت فشار زیاد و تنش الکتریکی قرار میگیرد که اگر به صورت مکرر رخ دهد، باعث کاهش سریع ظرفیت باتری و کوتاه شدن طول عمر آن میشود.
به همین دلیل، بهترین روش برای مراقبت از باتری این است که اکثر اوقات آن را بین 20 درصد تا 80 درصد نگه دارید. این محدوده به باتری اجازه میدهد تا با کمترین فشار و بیشترین کارایی کار کند. البته، اگر میخواهید درصد واقعی باتری روی نمایشگر گوشی را کالیبره کنید، یک تخلیه کامل گاهبهگاه مشکلی ندارد و حتی توصیه میشود.،اما این کار فقط یک بار در ماه یا چند ماه یکبار کافی است.
تکرار روزانه این کار به این دلیل که فکر میکنید «برای باتری سالم است»، کاملا اشتباه است و در واقع عمر مفید باتری را کاهش میدهد. از نظر عملی، این رفتار شبیه رانندگی با خودروهای مدرن با مخزن سوخت خالی یا نزدیک به خالی است؛ ممکن است گاهی لازم باشد، اما اگر تبدیل به عادت شود، مشکلات جدی ایجاد میکند و عملکرد دستگاه کاهش مییابد.
به طور خلاصه، گوشیهای امروزی با مدیریت هوشمند باتری طراحی شدهاند و نیازی به تخلیه کامل روزانه نیست. رعایت این نکته ساده میتواند طول عمر باتری را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و تجربه کاربری شما را بهبود ببخشد.
شارژ سریع دشمن گوشی شما نیست

احتمالا شنیدهاید که فناوری شارژ سریع «باتری را خراب میکند» یا «گوشی را بیش از حد گرم میکند». این حرفها ممکن است در مورد تکنولوژی قدیمی درست بوده باشد، اما امروزه دیگر صدق نمیکند.
گوشیهای مدرن طوری طراحی شدهاند که توان بالای شارژ را به صورت ایمن مدیریت کنند. در داخل گوشی، حسگرهای دما، تنظیمکنندههای ولتاژ و تراشههای مدیریت انرژی بهطور مداوم وضعیت باتری را بررسی میکنند و در صورت بالا رفتن دما، سرعت شارژ را به صورت خودکار کاهش میدهند. به عبارت دیگر، گوشی شما به گونهای ساخته شده که شارژ سریع باعث آسیب مستقیم به باتری نمیشود.
مشکل واقعی گرما است، نه سرعت شارژ. شارژ کردن گوشی زیر بالش، بازی کردن هنگام اتصال به شارژر یا شارژ کردن در نور مستقیم خورشید همیشه به باتری فشار بیشتری وارد میکند و باعث فرسودگی سریعتر آن میشود، حتی اگر شارژر کند باشد.
قانون ساده این است؛ اگر وقت دارید، شارژ آهسته مناسب است و هیچ مشکلی ایجاد نمیکند، اما وقتی عجله دارید، از شارژ سریع استفاده کنید بدون اینکه احساس اضطراب از خراب شدن گوشی داشته باشید. این ویژگی به صورت داخلی روی گوشی شما تعبیه شده و به صورت متقابل هم گوشی با سیستمهایی که دارد، میتواند آن را به درستی مدیریت کند.
همچنین به یاد داشته باشید که باتریها به هر حال فرسوده میشوند. هیچ راهی برای متوقف کردن واکنشهای شیمیایی داخل باتری وجود ندارد. بهترین کاری که میتوانید انجام دهید، استفاده هوشمندانه از گوشی است؛ بدون اینکه از هر نکته کوچک نگران شوید. رعایت همین اصول ساده به شما کمک میکند عمر باتری را افزایش داده و تجربه کاربری بهتری داشته باشید.
خاموش کردن وایفای یا بلوتوث برای صرفهجویی در باتری

این توصیه به دوران اولیه گوشیهای هوشمند برمیگردد، زمانی که تراشههای وایفای و بلوتوث واقعا انرژی زیادی مصرف میکردند. در آن زمان، خاموش کردن وایفای یا بلوتوث واقعا به صرفهجویی در باتری کمک میکرد و منطقی به نظر میرسید.
اما امروزه شرایط فرق کرده است. تراشههای مدرن به شدت بهینه و کممصرف شدهاند. به طور مثال، بلوتوث با فناوری Low Energy تقریبا هیچ انرژی قابل توجهی مصرف نکرده و در بسیاری از موارد، استفاده از وایفای حتی کمتر از اینترنت موبایل باتری مصرف میکند، به ویژه اگر سیگنال شبکه تلفن همراه ضعیف باشد.
جالب است بدانید که خاموش و روشن کردن مداوم وایفای یا بلوتوث در واقع باعث مصرف بیشتر انرژی میشود، زیرا گوشی باید هر بار دوباره شبکهها را جستجو و اتصال برقرار کند. این یعنی هر بار که این قابلیتها را قطع و وصل میکنید، گوشی مجبور است سختتر کار کند و در نتیجه انرژی بیشتری مصرف میشود.
بنابراین، مگر اینکه واقعا بخواهید به صورت کامل آفلاین باشید، هیچ ایرادی ندارد که وایفای و بلوتوث را روشن بگذارید. گوشیهای امروزی طوری طراحی شدهاند که مدیریت این اتصالات را بهینه انجام دهند و نیازی به دخالت شما نیست. روشن نگه داشتن این قابلیتها، نه تنها ضرری ندارد، بلکه استفاده راحتتر و تجربه کاربری بهتری فراهم میکند.
استفاده از اپلیکیشنهای «پاککننده» یا «بوستر»
اگر هنوز یکی از آن اپلیکیشنهای معروف برای پاکسازی گوشی یا افزایش سرعت آن را روی گوشی خود دارید، وقت آن رسیده کمی درکمان از نحوه عملکرد گوشیهای مدرن را بهروز کنیم.

در سالهای ابتدایی ظهور اندروید، این برنامهها واقعا محبوب بودند. در آن زمان سیستمعامل اندروید امکانات محدودی برای مدیریت حافظه و پردازشهای پسزمینه داشت و کاربران احساس میکردند برای افزایش سرعت گوشی یا بهبود عمر باتری باید از ابزارهای خارجی کمک بگیرند. برنامههایی مختلف این امکان را فراهم میکردند که کاربران با پاک کردن کش، بستن اپها و آزاد کردن رم، عملکرد دستگاه را به شکل چشمگیری بهتر کنند.
اما امروزه داستان کاملا متفاوت است. سیستمعاملهای جدید مثل Android 14 و iOS 18 مجهز به الگوریتمهای پیشرفته مدیریت منابع خودکار هستند که دقیقتر و هوشمندتر از هر اپلیکیشن جانبی عمل میکنند. آنها بهطور خودکار تصمیم میگیرند چه برنامههایی باید در حافظه بمانند و چه برنامههایی را متوقف کنند تا عملکرد و مصرف باتری بهینه باشد.
در واقع، اپلیکیشنهای موسوم به «کلینر» یا «بوستر» حالا نه تنها بیفایده هستند، بلکه در بسیاری از موارد به ضرر دستگاه عمل میکنند. بیشتر این برنامهها دادههای کش (Cache) را حذف میکنند؛ دادههایی که گوشی برای اجرای سریعتر اپلیکیشنها به آنها نیاز دارد. وقتی این دادهها پاک میشوند، گوشی مجبور میشود در استفاده بعدی دوباره همه چیز را از ابتدا بسازد؛ این کار نهتنها باعث افزایش مصرف پردازنده و انرژی میشود، بلکه در طولانیمدت عمر باتری را هم کاهش میدهد.
از طرف دیگر، برخی از این اپها بهطور مداوم در پسزمینه فعال هستند و با اجرای فرآیندهای خودکار، مصرف باتری و اینترنت را افزایش میدهند. به زبان ساده، آنها بیشتر از اینکه کمک کنند، به گوشی آسیب میزنند.
در گوشیهای امروزی نیازی به این نوع اپلیکیشنها نیست. اگر میخواهید گوشی را سبکتر کنید یا فضا آزاد شود، کافی است از ابزارهای داخلی خود سیستمعامل استفاده کنید. در اندروید، بخش Storage Manager یا Device Care به شما امکان میدهد فایلهای غیرضروری را حذف و حافظه را مدیریت کنید. در iOS نیز میتوانید از قابلیت Offload Unused Apps استفاده کنید تا برنامههای بلااستفاده بهصورت خودکار حذف شوند، بدون آنکه اطلاعات شخصی شما از بین برود.
اگر هم اپلیکیشنی رفتار غیرعادی دارد ، مثلا کند باز میشود یا کرش میکند کافی است به تنظیمات بروید و کش آن را به صورت دستی پاک کنید. این تنها کاری است که واقعا لازم است انجام دهید. بنابراین نیازی نیست برنامههای ثالثی روی گوشی نصب کنید که خودش یک منبع مصرف اضافی انرژی و حریم خصوصی محسوب میشوند.
در نهایت، باید بدانید که اکثر این اپلیکیشنها در حال حاضر بیشتر ابزار تبلیغاتی یا جمعآوری دادههای کاربر هستند تا ابزاری مفید. حذف آنها نه تنها هیچ ضرری ندارد، بلکه باعث میشود گوشی شما سریعتر، امنتر و بهینهتر کار کند.
نادیده گرفتن بهروزرسانیها از ترس مشکلات احتمالی

تقریبا همه کاربران گوشی هوشمند این موقعیت را تجربه کردهاند؛ اعلان بهروزرسانی ظاهر میشود و اولین واکنش ذهنی این است که «نه، دفعه قبل گوشیم کند شد!» این ترس تا حدی قابل درک است، چون گاهی واقعا نسخههای اولیهی بهروزرسانیها، مخصوصاً نسخههای بزرگ مثل iOS 26 یا Android 15 Beta باگدار هستند. در واقع ممکن است برخی قابلیتها درست کار نکنند یا شارژدهی گوشی برای چند روز کاهش یابد.
اما واقعیت این است که نادیده گرفتن تمام بهروزرسانیها اشتباه بزرگی است. بیشتر آپدیتها نهتنها باگها را برطرف میکنند، بلکه شامل وصلههای امنیتی مهمی هستند که از نفوذ بدافزارها، باجافزارها و حملات سایبری جلوگیری میکنند. در دنیای امروز، که هر هفته گزارش آسیبپذیری جدیدی منتشر میشود، عقب ماندن از بهروزرسانیها به معنای باز گذاشتن درهای امنیتی گوشی است.
بهترین راه، یک تعادل هوشمندانه است. نیازی نیست همان روز اول که آپدیت منتشر شد آن را نصب کنید. چند روز صبر کنید تا نظرات کاربران و گزارشها مشخص شوند؛ اگر مشکلی جدی گزارش نشد، آنوقت با خیال راحت آن را نصب کنید. این روش باعث میشود هم از ریسک باگها دور بمانید و هم از قابلیتها و بهبودهای جدید جا نمانید.
در نهایت، بهروزرسانیها دشمن گوشی شما نیستند؛ بلکه سپر دفاعی آناند. هر بار که آپدیت را رد میکنید، در واقع یک فرصت برای افزایش عملکرد، امنیت و پایداری سیستم را از دست میدهید.
انتظار برای ماندگاری همیشگی باتری
هیچ تکنولوژیای در جهان همیشگی نیست؛ مخصوصا وقتی صحبت از باتریهای لیتیومی باشد. این نوع باتریها که در تمام گوشیهای هوشمند امروزی استفاده میشوند، از ترکیبات شیمیایی ساخته شدهاند که با هر بار شارژ و دشارژ، کمی از ظرفیت اولیه خود را از دست میدهند. به همین دلیل، حتی اگر بهترین روشهای نگهداری را رعایت کنید، باز هم بعد از حدود دو تا سه سال استفاده روزمره، ظرفیت باتری بهصورت طبیعی کاهش پیدا میکند.

اما اشتباه رایجی که خیلیها مرتکب میشوند، ترس افراطی از افت سلامت باتری است. کافی است درصد سلامت باتری در تنظیمات آیفون یا برنامههای مخصوص اندروید چند درصد پایین بیاید تا موجی از اضطراب شروع شود. در حالی که این کاهش کاملا طبیعی است. افت چند درصدی بهمعنای خرابی نیست، بلکه نشانه استفاده معمولی از یک قطعه مصرفی است. همانطور که لنت ترمز یا لاستیک خودرو بعد از مدتی نیاز به تعویض دارند، باتری هم دقیقا همین وضعیت را دارد.
باتریهای لیتیومی در حدود 300 تا 500 چرخه شارژ کامل (Cycle) عملکرد بهینه دارند. این یعنی اگر هر روز گوشی خود را یکبار از 20 تا 100 درصد شارژ کنید، پس از حدود یک تا دو سال، ظرفیت واقعی باتری شروع به افت محسوس میکند، اما این افت به معنای غیرقابل استفاده شدن گوشی نیست؛ بلکه فقط باعث میشود کمی زودتر از قبل به شارژ نیاز پیدا کنید.
تکنولوژیهای جدید هم البته کمک کرده تا این روند کندتر شود. مثلا قابلیتهایی مثل Optimized Battery Charging در اندروید یا Adaptive Battery در آیفون، شارژ را هوشمند کنترل میکنند تا از نگهداشتن گوشی در 100 درصد برای مدت طولانی جلوگیری شود. با این وجود حتی با این فناوریها، قانون اصلی هنوز همان است؛ هیچ باتریای همیشگی نیست.
مشکل اصلی وقتی پیش میآید که کاربران بهجای لذت بردن از تجربه گوشی، مدام درگیر «درصد سلامت باتری» میشوند. گوشی را کمتر شارژ میکنند، از ترس کاهش عمر، شبها آن را خاموش نگه میدارند یا حتی از استفاده کامل از امکاناتش پرهیز میکنند. این وسواس باعث میشود تجربه کاربری واقعی فدای عددی کوچک در تنظیمات شود.
در نهایت، نگران گذر زمان نباشید. حتی بهترین گوشیهای دنیا هم بالاخره نیاز به باتری جدید پیدا میکنند. تمرکز روی عدد سلامت باتری فقط اضطراب ایجاد میکند. مهمتر از هر چیز این است که از گوشیتان لذت ببرید، تا زمانی که کار میکند از آن استفاده کرده و وقتی زمانش رسید، بدون استرس باتری را تعویض کنید. تکنولوژیها برای راحتی کاربران ساخته شدهاند، نه برای ایجاد ترس و وسواس.
گوشیهای هوشمند نیازی به مراقبت افراطی ندارند
بخش زیادی از توصیههایی که درباره نگهداری گوشی در اینترنت دیده میشود، به دوران قدیمیتری تعلق دارد؛ زمانی که باتریها سادهتر، سیستمعاملها محدودتر و سختافزارها بسیار حساستر بودند. با این حال دنیای امروز فرق کرده است. گوشیهای امروزی، چه اندروید باشند و چه آیفون، مجهز به سیستمهای هوشمند مدیریت انرژی، کنترل دما، و بهینهسازی خودکار عملکرد هستند. یعنی بدون نیاز به دخالت مداوم کاربر، میتوانند از خودشان مراقبت کنند.
با این حال، بسیاری از کاربران هنوز با ذهنیتی از دههی قبل به گوشیشان نگاه میکنند؛ مدام برنامهها را میبندند، از شارژ شبانه میترسند، یا نگران افت جزئی باتریاند. در حالی که حقیقت سادهتر از اینهاست؛ هرچه کمتر در کار گوشی دخالت کنید، عملکرد بهتری خواهید گرفت.
به جای نگرانی از هر نکتهای که در فضای مجازی میخوانید، مثل اینکه «نباید تا 100 درصد شارژ کرد» یا «حتما باید هر هفته کش حافظه را پاک کنید» فقط کافی است چند اصل ساده را رعایت کنید:
- گوشی را از گرما و سرما دور نگه دارید
- از شارژرهای استاندارد استفاده کنید
- سیستم را همیشه بهروز نگه دارید
- از استفادهی طبیعی و روزمره دستگاه لذت ببرید
در واقع، تلفن همراه یک ابزار هوشمند است، نه یک موجود ضعیف که نیاز به مراقبت دائمی دارد. اگر مدام نگران عمر باتری یا مصرف رم باشید، از لذت واقعی استفاده از تکنولوژی دور میمانید. اجازه بدهید گوشی کار خودش را بکند؛ چون برای همین طراحی شده است.