آیا آپدیت‌های اپل واقعاً آیفون را کند می‌کند؟

هر ساله، اپل از یک به‌روزرسانی عمده برای سیستم‌عامل iOS رونمایی می‌کند که قابلیت‌های جدید و اصلاحیه‌های امنیتی را به همراه دارد. اما با هر عرضه، این پرسش قدیمی بار دیگر به میان می‌آید: آیا این آپدیت‌ها سرعت آیفون را کاهش می‌دهند؟ در یک کلام، پاسخ به این سؤال پیچیده است. اپل هر به‌روزرسانی را به گونه‌ای مهندسی می‌کند که از طیف وسیعی از آیفون‌ها، حتی مدل‌های پنج یا شش سال قبل، پشتیبانی کند. به همین دلیل است که دستگاهی مانند آیفون ۱۱ (محصول ۲۰۱۹) در سال ۲۰۲۴ قادر به اجرای iOS 18 بود و حتی برای اجرای iOS 26 در سال ۲۰۲۵ نیز سازگار باقی می‌ماند، هرچند پشتیبانی از مدل‌های قدیمی‌تر متوقف می‌شود. علت این است که قابلیت‌های مدرنی که برای تراشه‌های نسل جدید طراحی شده‌اند، همواره با سخت‌افزارهای قدیمی‌تر سازگاری بی‌نقصی ندارند.

در عمل، این وضعیت خود را به شکل زمان طولانی‌تر برای بارگذاری اپلیکیشن‌ها، کاهش پاسخ‌گویی دستگاه و افزایش مصرف باتری پس از آپدیت نشان می‌دهد. البته این افت سرعت گاهی موقتی است. فرایندهایی مانند ایندکس‌سازی داده‌ها در پس‌زمینه، بهینه‌سازی‌های سیستمی و رفع باگ‌ها، اغلب در چند روز نخست پس از نصب، باعث کندی موقت دستگاه می‌شوند. اپل معمولاً با عرضه به‌روزرسانی‌های تکمیلی، این مشکلات را برطرف می‌سازد. با این وجود، سخت‌افزارهای قدیمی‌تر محدودیت‌های ذاتی خود را دارند.

همین شکاف عملکردی، سال‌هاست که به سوءظن‌ها دامن زده است. اپل در گذشته به دلیل کاهش عمدی سرعت دستگاه‌ها بدون اطلاع‌رسانی به کاربران، جریمه شده است. این شرکت اکنون تأیید می‌کند که برای جلوگیری از خاموش شدن‌های ناگهانی، عملکرد دستگاه‌هایی با باتری‌های فرسوده‌تر را محدود می‌کند، اما این اختیار را به کاربران می‌دهد تا این ویژگی را غیرفعال کنند. فارغ از اینکه این کاهش سرعت، اقدامی عمدی باشد یا صرفاً پیامد طبیعی اجرای نرم‌افزاری جدید بر تراشه‌ای قدیمی، نتیجه برای بسیاری از کاربران یکسان است: حس می‌کنند گوشی‌شان پس از هر آپدیت کندتر از قبل می‌شود.

ادعای اپل در برابر آمار و ارقام

اپل تأکید دارد که هرگز به‌عمد سرعت آیفون‌ها را برای وادار کردن کاربران به ارتقاء و خرید مدل‌های جدیدتر، کاهش نمی‌دهد و داده‌های حاصل از تست‌های بنچمارک نیز این ادعا را تصدیق می‌کنند. مطالعاتی که بر روی مدل‌های آیفون 5S تا آیفون 7 انجام شده، نشان می‌دهد که عملکرد پردازنده اصلی و پردازنده گرافیکی از iOS 9 تا iOS 11 تقریباً ثابت مانده و تنها افت‌هایی جزئی و نامحسوس در استفاده روزمره را نشان داده‌اند.

هم‌زمان با افزوده شدن قابلیت‌های جدید به iOS، خود اپلیکیشن‌ها نیز حجیم‌تر و سنگین‌تر می‌شوند. اپلیکیشنی که در سال ۲۰۱۸ به نرمی اجرا می‌شد، امروزه حتی با وجود ثابت ماندن عملکرد خام تراشه، به مراتب نیازمند منابع بیشتری است. حال، این مسئله را در کنار یک باتری فرسوده که دیگر توانایی حفظ شارژ کامل را ندارد قرار دهید؛ نتیجه دستگاهی است که حتی بدون هیچ‌گونه محدودیت عمدی در عملکرد، کندتر به نظر می‌رسد. اپل با پذیرش این واقعیت، شفافیت بیشتری در این حوزه به خرج داده است. iOS اکنون وضعیت سلامت باتری را نمایش می‌دهد و به کاربران اجازه می‌دهد مدیریت عملکرد را غیرفعال کنند؛ هرچند این کار، ریسک خاموش شدن‌های ناگهانی دستگاه را به همراه دارد.

به‌روزرسانی: آری یا خیر؟

تصمیم برای به‌روزرسانی به آخرین نسخه iOS، به نیازهای هر کاربر بستگی دارد. برای دارندگان آیفون‌های جدید، تفاوت عملکرد ناچیز است و مزایای امنیتی و قابلیت‌های جدید، این تفاوت جزئی را کاملاً توجیه می‌کنند. اما برای دستگاه‌های قدیمی‌تر، این ریسک‌ها پررنگ‌تر می‌شوند. پس از نصب آپدیت، مشکلاتی نظیر تأخیر در جابجایی بین اپ‌ها، داغ شدن سیستم و تخلیه سریع باتری نمایان می‌شود که این تأثیرات معمولاً در هفته اول پس از نصب، شدیدتر هستند. افزون بر این، ممکن است برخی از جدیدترین ویژگی‌ها اساساً روی سخت‌افزارهای قدیمی در دسترس نباشند که این موضوع، جذابیت آپدیت را کاهش می‌دهد.

البته راه‌حل‌های جایگزین نیز وجود دارد. اپل گاهی در کنار نسخه اصلی، یک آپدیت امنیتی از نسل قبل (مانند iOS 18.7 در کنار iOS 26) ارائه می‌دهد. این راهکار برای کاربرانی ایده‌آل است که ثبات و پایداری سیستم را به قابلیت‌های جدید ترجیح می‌دهند. همچنین، تعویض باتری می‌تواند عمر مفید یک دستگاه قدیمی‌تر را احیا کرده و عملکرد آن را بدون نیاز به خرید یک گوشی نو، به سطح قابل قبولی بازگرداند.

در نهایت، پرهیز از به‌روزرسانی نیز چالش‌های خاص خود را به همراه دارد. نرم‌افزار منسوخ به معنای محرومیت از بهبودهای امنیتی و حریم خصوصی و همچنین مواجهه با مشکلات سازگاری اپلیکیشن‌ها است. به تعویق انداختن آپدیت شاید بتواند برای مدتی زمان بخرد، اما یک راه‌حل دائمی نیست. تصمیم نهایی به این برمی‌گردد که آیا حفظ عملکرد روان فعلی دستگاه در اولویت است، یا دسترسی به جدیدترین قابلیت‌های اپل، با پذیرش تمام تبعات احتمالی آن. در هر حال، پدیده کاهش سرعت یک افسانه نیست، اما لزوماً آن توطئه‌ای که برخی تصور می‌کنند نیز نمی‌باشد.