چرا خاموش کردن «موقعیت مکانی» همیشه از ردیابی شما جلوگیری نمی‌کند؟
اگر تصور می‌کنید که با خاموش کردن موقعیت مکانی خود از گوشی دیگر قابل ردیابی نیستید سخت در اشتباهید.
تبلیغات
در منوی تنظیمات سریع تلفن همراه شما، کلیدی برای فعال یا غیرفعال کردن «موقعیت مکانی» وجود دارد. شاید تصور کنید با خاموش کردن این گزینه، هرگونه ردیابی متوقف می‌شود، اما حقیقت این است که دستگاه شما همچنان قابل ردیابی است. در این مطلب، به این موضوع می‌پردازیم که چرا این اتفاق رخ می‌دهد و چگونه می‌توان حریم خصوصی خود را بهتر حفظ کرد.
کلید «موقعیت مکانی» دقیقاً چه عملکردی دارد؟
وظیفه اصلی کلید موقعیت مکانی، صرفاً کنترل سخت‌افزار GPS دستگاه است. با غیرفعال کردن آن، شما ارتباط مستقیم با ماهواره‌های GPS را قطع می‌کنید؛ روشی که دقتی در حد چند متر دارد. اما GPS، تنها ابزار برای مکان‌یابی دقیق گوشی شما نیست. شاید گمان کنید راهکار بعدی، اتکا به دکل‌های مخابراتی است. این روش با تخمین فاصله شما از دکل‌های اطراف کار می‌کند، اما قادر به تعیین موقعیت دقیق نیست و دقت آن در محیط‌های پرتراکم یا با وجود موانع فیزیکی به شدت کاهش می‌یابد. اما حقیقت تکان‌دهنده این است که حتی با غیرفعال کردن اینترنت سیم‌کارت یا خارج کردن آن، باز هم امکان ردیابی وجود دارد.
سازوکارها و روش‌های متعددی در اختیار شرکت‌ها و افراد است تا موقعیت مکانی شما و تاریخچه آن را با دقتی معادل GPS ردیابی کنند.
اپلیکیشن‌ها بدون GPS هم شما را ردیابی می‌کنند
آدرس IP، وای‌فای و بلوتوث: به محض اتصال به اینترنت، آدرس IP شما که توسط سرویس‌دهنده اینترنت اختصاص داده شده، موقعیت جغرافیایی کلی شما (حداقل شهر یا منطقه) را فاش می‌کند. علاوه بر این، گوشی شما به طور مداوم در حال جستجوی شبکه‌های Wi-Fi و دستگاه‌های بلوتوث اطراف است. پایگاه‌های داده عظیمی وجود دارند که موقعیت مکانی میلیون‌ها شبکه وای‌فای و دستگاه بلوتوث در سراسر جهان را ثبت کرده‌اند. اپلیکیشن‌ها با تحلیل قدرت سیگنال دریافتی از این منابع و مقایسه آن با این پایگاه‌های داده، موقعیت شما را با دقتی شگفت‌آور، حتی تا حد چند سانتی‌متر، تخمین می‌زنند. این کار با کمک الگوریتم‌های فوق‌پیشرفته یادگیری ماشین انجام می‌شود.
مجوزهای دسترسی و حسگرهای داخلی: حتماً با درخواست‌های دسترسی اپلیکیشن‌ها به موقعیت مکانی خود مواجه شده‌اید. اگر حتی یک بار این مجوز را صادر کنید، اپلیکیشن آخرین موقعیت مکانی ثبت‌شده را در حافظه پنهان خود نگه می‌دارد. سپس، حتی اگر دسترسی را لغو کرده یا GPS را خاموش کنید، اپلیکیشن با استفاده از داده‌های دیگر مانند حسگرهای حرکتی گوشی (شتاب‌سنج و ژیروسکوپ) که سرعت و جهت حرکت شما را تشخیص می‌دهند، مسیر و موقعیت فعلی شما را با دقت بالایی پیش‌بینی می‌کند.
مرورگرها؛ ردیاب‌هایی خاموش
مرورگر شما نیز می‌تواند به یک ابزار ردیابی قدرتمند تبدیل شود. وب‌سایت‌ها نه تنها از طریق آدرس IP، بلکه با درخواست مستقیم دسترسی به GPS (از طریق API) و همچنین تحلیل سیگنال‌های وای‌فای و مخابراتی، قادر به مکان‌یابی دقیق شما هستند (که البته نیازمند تایید دستی شماست). برتری وب‌سایت‌ها نسبت به اپلیکیشن‌ها در استفاده از کوکی‌ها و اسکریپت‌ها است. این فناوری‌ها به وب‌سایت‌های مختلف اجازه می‌دهند تا اطلاعات مکانی شما را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و یک پروفایل جامع از فعالیت‌های آنلاین و آفلاین شما بسازند؛ تنها به این دلیل که مرورگر شما اجازه اجرای جاوا اسکریپت و ذخیره کوکی‌ها را می‌دهد.
ردپای دیجیتال شما در دستان گوگل: هر کجا که بوده‌اید، ثبت شده است
برای مشاهده این تاریخچه شگفت‌انگیز (و شاید نگران‌کننده)، اپلیکیشن Google Maps را باز کرده و وارد حساب کاربری خود شوید. با لمس آیکون پروفایل، به بخش «تنظیمات» و سپس گزینه‌ی «گاه‌شمار شما» (Your Timeline) بروید.
در این صفحه، نقشه‌ای زنده از تمام زندگی خود را خواهید دید؛ گاه‌شماری دقیق که تک‌تک مکان‌هایی که تاکنون قدم در آن‌ها گذاشته‌اید را ترسیم می‌کند. این ابزار قدرتمند، تمام شهرها، ساختمان‌ها، مسیرهای روزمره و حتی سفرهای تفریحی شما را با جزئیات کامل و برچسب زمانی به نمایش می‌گذارد. می‌توانید این تاریخچه را بر اساس سال، ماه، روز و یا مکان‌هایی که بیشترین تردد را در آن‌ها داشته‌اید، فیلتر کنید. جزئیات به قدری دقیق هستند که حتی نحوه سفر شما (پیاده، با خودرو یا دوچرخه) نیز در آن ثبت شده است.
چگونه می‌توان افسار این ردیابی گسترده را کشید؟
باید پذیرفت که به جز اقدامات افراطی مانند جداسازی فیزیکی تراشه‌های ارتباطی یا حبس کردن تلفن در کیف‌های مسدودکننده سیگنال (موسوم به کیف فارادِی)، راهی برای توقف صددرصدی ردیابی موقعیت مکانی وجود ندارد. با این وجود، می‌توان با چند راهکار هوشمندانه، این نظارت را به حداقل رساند.
مدیریت مجوزها: به بخش «تنظیمات» و سپس «مجوزهای برنامه» بروید. در این قسمت، دسترسی به موقعیت مکانی را برای تمام اپلیکیشن‌هایی که به آن نیاز حیاتی ندارند، قاطعانه لغو کنید. حقیقت این است که اکثر برنامه‌ها برای عملکرد اصلی خود به موقعیت شما احتیاجی ندارند.
خاموش کردن اتصالات غیرضروری: وای‌فای و بلوتوث را تنها زمانی روشن کنید که واقعاً به آن‌ها نیاز دارید. این دو فناوری، ابزارهای قدرتمندی برای مکان‌یابی در فضاهای بسته هستند.
غیرفعال کردن تاریخچه موقعیت مکانی گوگل: در بسیاری از حساب‌های کاربری گوگل، به‌ویژه حساب‌های قدیمی‌تر، قابلیت «تاریخچه موقعیت مکانی» به‌صورت پیش‌فرض فعال است. برای غیرفعال کردن آن، کافی است به همان صفحه Timelineمراجعه کرده و این ویژگی را خاموش کنید.
واقعیت این است که تلفن‌های هوشمند امروزی، ابزارهای ردیابی بی‌وقفه‌ای هستند که در مقیاسی غیرقابل تصور فعالیت می‌کنند. غیرفعال کردن تراشه GPS، که تمام آن چیزی است که کلید «موقعیت مکانی» انجام می‌دهد، تنها یکی از لایه‌های سطحی این نظارت را از کار می‌اندازد. در لایه‌های عمیق‌تر، اپلیکیشن‌ها با تکیه بر سیگنال‌های وای‌فای و بلوتوث، می‌توانند موقعیت شما را با دقتی مشابه، و گاه حتی بیشتر از GPS، شناسایی کنند.
