تنسور G5؛ جادوی پشت پرده قدرت در سری پیکسل 10

با معرفی پیکسل 10 و تراشه تنسور G5، گوگل وارد مرحله‌ای تازه شده است. این نخستین تراشه کاملا سفارشی‌سازی‌شده گوگل به‌شمار می‌رود که با فرایند ساخت 3 نانومتری تولید شده است. این تغییر بهبودهای قابل‌توجهی در بهره‌وری انرژی، توان پردازشی خام و همچنین پردازش گرافیکی به همراه دارد. انتظار می‌رود مصرف انرژی کاهش یابد، گرمای تولیدی مدیریت بهتری شود و در نتیجه عمر باتری دستگاه افزایش پیدا کند.

از سوی دیگر، گوگل در تنسور G5 بیشترین سرمایه‌گذاری را روی موتورهای اختصاصی هوش مصنوعی انجام داده است. واحد پردازش عصبی (NPU) در این تراشه توانایی اجرای مدل‌های زبانی و تصویری بسیار پیچیده‌تر را دارد؛ به‌گونه‌ای که قابلیت‌های جدیدی مثل ویرایش ویدئو به‌صورت هوش‌محور یا مولدهای تصویر روی دستگاه بدون اتصال به سرورهای ابری در دسترس کاربران قرار خواهد گرفت. این موضوع نه‌تنها سرعت و امنیت را افزایش می‌دهد، بلکه باعث می‌شود پیکسل 10 بتواند تجربه‌ای فراتر از استانداردهای امروزی ارائه کند.

کارشناسان معتقدند که ورود تنسور G5 می‌تواند معادلات بازار را تغییر دهد. اگر گوگل بتواند همزمان با ارائه هوش مصنوعی پیشرفته، ضعف‌های پردازشی گذشته را نیز برطرف کند، گوشی‌های پیکسل به یکی از جدی‌ترین رقبا برای اپل و سامسونگ تبدیل خواهند شد. در واقع، تنسور G5 تنها یک تراشه جدید نیست، بلکه نشانه‌ای از جاه‌طلبی گوگل برای تبدیل شدن به یک بازیگر اصلی در عرصه سخت‌افزار محسوب می‌شود.

مهم‌ترین تغییر در تراشه تنسور G5

افزایش تعداد ترانزیستورها در این معماری، امکان پردازش‌های پیچیده‌تر را با سرعت بیشتر فراهم می‌کند. گوگل گزارش داده است که سرعت پردازنده مرکزی (CPU) به‌طور میانگین 34 درصد افزایش یافته و واحد پردازش تنسور (TPU) که وظیفه پردازش‌های مربوط به یادگیری ماشین و هوش مصنوعی را بر عهده دارد، جهشی 60 درصدی در عملکرد را تجربه کرده است. این میزان ارتقا نشان می‌دهد که گوشی‌های سری پیکسل 10 می‌توانند در اجرای قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مانند ویرایش هوشمند تصاویر، پردازش زنده ویدئو و دستیارهای هوش مصنوعی بسیار روان‌تر و سریع‌تر عمل کنند.

گوگل علاوه بر بهبود عملکرد، امنیت را نیز به شکل جدی‌تری مورد توجه قرار داده است. در تراشه جدید، چیپ امنیتی Titan 2 معرفی شده که به گفته شرکت، وظیفه دارد از کل چرخه عمر گوشی محافظت کند؛ از زمان اولین راه‌اندازی گرفته تا سال‌های پایانی استفاده. اهمیت این موضوع زمانی پررنگ‌تر می‌شود که بدانیم حجم داده‌های شخصی که توسط قابلیت‌های هوش مصنوعی پردازش می‌شوند به‌طور مداوم در حال افزایش بوده و تنها راه اطمینان از امنیت آنها، ارائه راهکارهای سخت‌افزاری در سطح تراشه است.

ترکیب این تغییرات، یعنی ارتقا عملکرد پردازنده، کاهش مصرف انرژی و تقویت لایه‌های امنیتی، نشان می‌دهد که گوگل با تنسور G5 نه‌تنها به دنبال رقابت با اپل و کوالکام است، بلکه قصد دارد یک استاندارد تازه برای تلفن‌های هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی تعریف کند.

پردازش هوش مصنوعی مبتنی‌بر دستگاه

یکی از مهم‌ترین تغییرات در تراشه تنسور G5 این است که مدل Google Gemini Nano به‌طور مستقیم روی گوشی اجرا می‌شود. نسل‌های قبلی تراشه‌های تنسور برای انجام وظایف سنگین هوش مصنوعی مولد (Generative AI) به سرورهای ابری نیاز داشتند؛ مسئله‌ای که علاوه بر مصرف اینترنت، سرعت پردازش را نیز تحت تاثیر قرار می‌داد. با این حال در نسل جدید، پردازش این وظایف مستقیما از طریق سیستم تراشه تنسور G5 در خود دستگاه انجام می‌شود و همین موضوع باعث جهش بزرگی در سرعت و روانی اجرای قابلیت‌های هوش مصنوعی در گوشی‌های پیکسل شده است.

بر اساس اعلام گوگل، مدل Gemini Nano روی تراشه G5 حدود 2.6 برابر سریع‌تر و دو برابر بهینه‌تر از نسل قبلی (G4) عمل می‌کند. این پیشرفت امکان ارائه قابلیت‌هایی مثل خلاصه‌سازی فوری تماس‌ها، پیشنهادهای هوشمند برای نوشتن متن در لحظه و ویرایش زنده تصاویر را فراهم کرده است.

قابلیت‌های آشنا مانند Pixel Screenshots و Recorder نیز اکنون با سرعت بیشتری عمل می‌کنند. در کنار آن، ویژگی‌های جدیدی مثل Magic Cue اضافه شده که هنگام تماس یا جلسات کاری، پیشنهادها و نکات هوشمند را به‌صورت لحظه‌ای نمایش می‌دهد. همچنین قابلیت Call Notes بلافاصله پس از پایان تماس، یک خلاصه متنی از مکالمه را تولید می‌کند؛ قابلیتی که می‌تواند برای کاربران تجاری یا افرادی که تماس‌های کاری متعددی دارند بسیار کارآمد باشد.

به زبان ساده، گوگل توانسته بخش بزرگی از عملکردهای هوش مصنوعی را به‌شکلی عمیق درون سیستم‌عامل ادغام کند، به‌طوری‌که کاربران دیگر نیازی به فعال‌سازی یا جستجوی جداگانه برای استفاده از این قابلیت‌ها ندارند. برای مثال، تولید خودکار خلاصه‌ها حالا بخشی طبیعی از سیستم است و به‌صورت یکپارچه در دسترس قرار دارد.

با این حال، هنوز همه چیز به‌طور کامل روی دستگاه انجام نمی‌شود. گوگل در برخی قابلیت‌ها همچنان به سرورهای ابری متکی است. نمونه بارز این مسئله ویژگی Video Boost بوده، قابلیتی که برای پردازش و ارتقای کیفیت ویدیو نیازمند ارسال داده‌ها به سرورهای گوگل است. بسیاری از کاربران این فرایند را یک مرحله اضافی و دست‌وپاگیر می‌دانند، زیرا برخلاف قابلیت‌های بومی و سریع، استفاده از Video Boost تجربه‌ای کندتر و پیچیده‌تر را به همراه دارد.

دوربین‌هایی که با قدرت تنسور G5 جان می‌گیرند

عکاسی همچنان یکی از اصلی‌ترین شاخصه‌های هویت سری پیکسل بوده و گوگل در Pixel 10 بار دیگر نشان داده که این بخش را در اولویت قرار داده است. تراشه تنسور G5 با برخورداری از یک پردازشگر سیگنال تصویر (ISP) کاملا جدید، بستر سخت‌افزاری لازم برای ارتقای جدی تجربه عکاسی و فیلم‌برداری را فراهم کرده است.

این واحد پردازشی تازه امکان اجرای قابلیت‌هایی چون Motion Deblur برای کاهش تاری در تصاویر متحرک، ضبط پیش‌فرض ویدیوها با کیفیت 10-bit و همچنین بهبود الگوریتم Real Tone را به ارمغان می‌آورد. به لطف این توان پردازشی، رنگ پوست و جزئیات چهره افراد با دقت بیشتری ثبت می‌شوند و در شرایط نوری پیچیده نیز طبیعی‌تر دیده خواهند شد.

یکی از نقاط قوت مهم تنسور G5 پشتیبانی از Pro Res Zoom تا 100 برابر است که عملا مرزهای زوم دیجیتال را جابه‌جا می‌کند. علاوه بر این، قابلیت Auto Best Take به‌روز شده که مشابه ویژگی "Add Me" است اما با قدرت بیشتر عمل می‌کند و امکان انتخاب بهترین فریم از میان چندین تصویر را فراهم می‌سازد.

اما شاید انقلابی‌ترین تغییر مربوط به ادغام C2PA Content Credentials در سطح سیستم باشد. این فناوری به‌صورت پیش‌فرض برای هر تصویر و ویدیویی که توسط پیکسل ثبت می‌شود، یک لایه متادیتای ایمن اضافه می‌کند. این متادیتا که شامل اطلاعاتی درباره اصالت فایل است، به کاربران و نهادهای رسانه‌ای کمک می‌کند تا در دنیایی که محتوای دستکاری‌شده به‌سرعت در حال گسترش است، بتوانند با شفافیت بیشتری صحت تصاویر و ویدیوها را بررسی کنند.

نکته کلیدی اینکه تمامی این فرآیندها به‌طور کامل روی دستگاه و توسط تنسور G5 و تراشه امنیتی Titan M2 انجام می‌شوند. همین امر نه‌تنها امنیت بیشتری به ارمغان می‌آورد، بلکه اعتماد به اصالت محتوا را نیز تقویت می‌کند. بدین ترتیب Pixel 10 را می‌توان نخستین گوشی هوشمندی دانست که به‌طور رسمی و عمیق به مسئله اصالت رسانه‌ها در عصر هوش مصنوعی و دستکاری دیجیتال ورود کرده است.

بهره‌وری و عمر باتری

یکی از نقاط ضعف سنتی سری پیکسل همواره به عمر باتری مربوط می‌شد. هرچند نسل‌های پیشین عملکرد بدی نداشتند، اما هیچ‌گاه در میان بهترین‌ها قرار نمی‌گرفتند. حالا گوگل با تنسور G5 و فناوری 3 نانومتری قدم بزرگی در این زمینه برداشته است. این فرآیند ساخت جدید به‌طور مستقیم باعث افزایش راندمان انرژی شده و مشکل مصرف بالای باتری در نسل‌های قبل را برطرف می‌سازد.

گوگل اعلام کرده که تمامی مدل‌های Pixel 10 قادر خواهند بود با یک‌بار شارژ بیش از 30 ساعت کار مداوم را ارائه دهند؛ وعده‌ای که اگر در عمل محقق شود، پیکسل‌ها را در میان گوشی‌های قدرتمند بازار به گزینه‌ای کاملا رقابتی بدل خواهد کرد.

اهمیت این ارتقا زمانی بیشتر روشن می‌شود که بدانیم گوشی‌هایی مانند پیکسل 9 پرو در آزمایش‌های عمر باتری عملکردی ناامیدکننده داشتند و حتی پایین‌تر از میانگین کلاس خود قرار می‌گرفتند. بنابراین بهبود بهره‌وری انرژی در نسل جدید نه تنها یک پیشرفت، بلکه یک ضرورت حیاتی برای جبران عقب‌ماندگی‌های گذشته به شمار می‌رود.

گوگل با تنسور G5 مسیر متفاوتی می‌سازد

در این میان رقبا همچنان رویکردهای متفاوتی را دنبال می‌کنند. به عنوان نمونه، گوشی s25 ultra با تکیه بر تراشه اسنپ‌دراگون 8 الیت کوالکام، مرزهای قدرت خام پردازشی را جابه‌جا می‌کند. با این حال، نتایج آزمون 3DMark Wildlife Extreme نشان داد که این قدرت دوام چندانی ندارد؛ دستگاه ابتدا امتیازی بیش از 6000 ثبت کرد، اما تنها پس از دو چرخه به حدود 4000 کاهش یافت و در چرخه هفتم به نزدیکی 3000 رسید. این افت محسوس نشان‌دهنده افت عملکرد شدید در پردازش‌های طولانی‌مدت یا همان throttling است.

در سوی دیگر، تراشه A18 Pro اپل همچنان بی‌رقیب‌ترین عملکرد تک‌هسته‌ای را ارائه می‌دهد، اما مشکل اصلی اپل در حوزه هوش مصنوعی نمایان شده است. این شرکت در توسعه قابلیت‌های هوش مصنوعی به‌وضوح از رقبا عقب مانده و می‌توان گفت که تا این لحظه در این رقابت جایگاهی نزدیک به آخر دارد.

در چنین شرایطی، گوگل مسیری متفاوت را برگزیده است. تراشه تنسور G5 نه برای درخشش در نمودارهای بنچمارک مصنوعی، بلکه با هدف توانمندسازی قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی طراحی شده است؛ همان ویژگی‌هایی که هویت برند پیکسل را می‌سازند. اکنون سطح سخت‌افزار به حدی ارتقا یافته که گوگل دیگر نیازی ندارد استراتژی خود را به‌عنوان یک «معامله ناگزیر میان قدرت خام و قابلیت‌های نرم‌افزاری» توجیه کند؛ بلکه می‌تواند آن را به‌عنوان یک مسیر آگاهانه و برتری‌بخش معرفی کند.

توان واقعی تنسور G5

تنسور G5 همان تراشه‌ای است که مدت‌ها انتظارش کشیده می‌شد و حالا گوگل با معرفی آن آغازگر مسیری تازه برای آینده گوشی‌های خود شده است. این تراشه نه تنها یک ارتقا ساده نسبت به نسل‌های پیشین نیست، بلکه نقطه شروعی است برای آنچه گوگل سال‌ها در سر داشته؛ آینده‌ای که در آن هوش مصنوعی هسته اصلی تجربه کاربری پیکسل خواهد بود.

در واقع می‌توان گفت تنسور G5 به نوعی اولین نسل واقعی از تراشه‌های کاملا اختصاصی گوگل است. تجربه دنیای فناوری نشان داده هرگاه یک شرکت بزرگ تولید تراشه اختصاصی خود را آغاز کند، سرعت پیشرفت به‌طور چشم‌گیری افزایش می‌یابد. بنابراین، آنچه امروز در قالب تنسور G5 دیده می‌شود، تنها شروعی است برای جهشی بزرگ‌تر در سال‌های آینده.

این تراشه نه‌تنها سریع‌تر و کارآمدتر از گذشته عمل می‌کند، بلکه امنیت بیشتری را هم ارائه می‌دهد. مهم‌تر از همه، قدرت پردازشی آن به گونه‌ای طراحی شده تا ویژگی‌های مبتنی بر هوش مصنوعی پیکسل بدون تاخیر و کاملا پایدار اجرا شوند؛ همان هدفی که گوگل سال‌ها دنبال کرده بود.

به همین دلیل است که تنسور G5 را باید یک نقطه عطف دانست. این تراشه دروازه‌ای تازه به روی گوگل گشوده و امکان تحقق چشم‌اندازی را فراهم کرده که مدت‌ها برای آن برنامه‌ریزی کرده بود.