چرا گذاشتن گوشی در خودرو در تابستان می‌تواند بسیار خطرناک باشد؟

با افزایش بی‌سابقه دما در تابستان امسال، تنها انسان‌ها نیستند که در معرض خطر قرار دارند؛ دستگاه‌های الکترونیکی حساس، به‌ویژه گوشی‌های هوشمند، نیز آسیب‌پذیر هستند. اگرچه دور نگه داشتن گوشی از نور مستقیم خورشید یک امر بدیهی است، اما یک تله گرمایی وجود دارد که بسیاری از افراد آن را نادیده می‌گیرند و آن چیزی جز فضای داخلی خودرو نیست.

قرار دادن گوشی در خودرو می‌تواند به باتری آن آسیب جدی وارد کند

گرمای فضای داخل خودرو در تابستان می‌تواند بسیار بیشتر از آن چیزی باشد که تصور می‌شود. طبق تحقیقی که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، زمانی که دمای بیرون تنها حدود ۲۹ درجه سانتی‌گراد باشد، دمای داخل خودرو پس از یک ساعت قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید می‌تواند به حدود ۴۶ درجه سانتی‌گراد برسد و سطح داشبورد حتی به ۶۹ درجه سانتی‌گراد افزایش یابد. اگر گوشی خود را در جعبه داشبورد یا هر بخش دیگری نزدیک به آن قرار دهید، به مرور زمان ممکن است به دماهایی مشابه برسد.

نکته نگران‌کننده این است که دمای ۲۹ درجه در برخی مناطق حتی دمایی نسبتاً خنک محسوب می‌شود؛ بنابراین خودرو شما می‌تواند بسیار داغ‌تر از این مقدار شود. پارک کردن در سایه ممکن است کمی کمک کند، اما معمولاً برای محافظت کامل از گوشی در برابر آسیب‌های گرمایی کافی نیست.

اما گرما چه تأثیری روی گوشی‌ها دارد؟

گرما به‌طور عمده باتری گوشی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بیشتر گوشی‌های امروزی از باتری‌های لیتیوم-یونی استفاده می‌کنند که بسیار حساس به دماهای بالا هستند. اگرچه احتمال احتراق خود به‌خود در خودروهای گرم نسبتاً کم است، اما نمی‌توان احتمالش را نادیده گرفت. این به‌دلیل پدیده‌ای به نام «فرار حرارتی» است؛ یک واکنش زنجیره‌ای که در آن گرما باعث تسریع واکنش‌های شیمیایی در باتری می‌شود و این واکنش‌ها به نوبه خود گرمای بیشتری تولید می‌کنند. این چرخه معیوب موجب افزایش دمای باتری و واکنش‌های شیمیایی می‌شود که می‌تواند به سرعت از کنترل خارج شود. علاوه بر ایجاد خطر آتش‌سوزی، گرمای زیاد فشار زیادی به باتری وارد می‌کند و موجب تخلیه سریع شارژ آن می‌شود. 

گفتنی است که این فشارهای داخلی ناشی از گرما روند پیری باتری را تسریع می‌کنند و حتی یک‌بار قرار گرفتن در شرایط دمای بالا می‌تواند ظرفیت کلی باتری را برای همیشه کاهش دهد. در گوشی‌های قدیمی‌تر ممکن است این کاهش به‌وضوح قابل تشخیص نباشد، اما برخی کاربران اعلام کرده‌اند که عمر باتری گوشی‌هایشان از آن روز به بعد کاهش یافته است.

نکته مهم این است که اگر گوشی شما از باتری‌های سیلیکون-کربنی (سیلیکون کربن) استفاده می‌کند که در مدل‌های جدیدی مانند OnePlus 13T یافت می‌شود، آن‌ها نیز در معرض خطر بالاتری برای فرار حرارتی هستند. این باتری‌ها به‌دلیل ظرفیت بالاتر خود، گرما را به‌راحتی جذب کرده و می‌توانند تا سه برابر اندازه اولیه خود متورم شوند که این امر فشار زیادی به ساختار داخلی گوشی وارد می‌آورد.

اگر گوشی شما بیش از حد داغ شد، چه باید کرد؟

همان‌طور که برای انسان‌ها، کاهش دما به‌طور ناگهانی در شرایط گرمای شدید توصیه نمی‌شود، برای گوشی‌های هوشمند نیز این کار می‌تواند به مشکلاتی مانند ترک خوردن صفحه نمایش یا تشکیل بخار در داخل دستگاه منجر شود. قرار دادن گوشی در فریزر بدترین گزینه است و در هر صورت کارایی چندانی ندارد، چرا که ممکن است گوشی شما مدت زیادی بدون اطلاع در معرض گرما قرار گرفته باشد. اگر باتری گوشی به طور کامل تخلیه شده و دستگاه روشن نمی‌شود، جای نگرانی نیست. در این شرایط، اتصال گوشی به شارژر می‌تواند باعث ایجاد گرمای بیشتر شود. بنابراین، بهترین کار این است که گوشی را شارژ نکنید.

به‌جای آن، گوشی را خاموش کرده، قاب آن را جدا کنید و اجازه دهید تا به‌طور طبیعی خنک شود. می‌توانید از هوای خنک کولر خودرو (نه هوای یخ‌زده) برای کمک به خنک شدن گوشی استفاده کنید. گوشی را حداقل برای ۱۰ دقیقه یا بیشتر به حال خود بگذارید؛ حتی اگر سطح آن دیگر داغ به نظر نرسد، ممکن است در داخل آن هنوز گرما باقی مانده باشد که باید تا رسیدن به دمای ایمن از بین برود.

اگر مجبور به گذاشتن گوشی در خودرو هستید، این نکات را رعایت کنید

ممکن است در برخی شرایط مجبور باشید گوشی خود را در خودرو بگذارید و این موضوع قابل درک است. با اینکه همه‌گیری مشکلات ناشی از این کار را تجربه کرده‌اند، برخی افراد همچنان گوشی خود را در جعبه داشبورد قفل می‌کنند تا از سرقت آن هنگام عدم توجه جلوگیری کنند. گاهی هم، دوری از تکنولوژی می‌تواند احساس آرامش بیشتری ایجاد کند.

با این حال، رعایت چند اقدام ساده می‌تواند از آسیب به گوشی جلوگیری کند. ابتدا گوشی را خاموش کنید تا میزان تولید گرما کاهش یابد. سپس گوشی را در یک پارچه یا حوله روشن بپیچید تا نور خورشید را بازتاب دهد و در نهایت آن را در یک محفظه عایق یا پوشش حرارتی مخصوص گوشی قرار دهید. در صورتی که امکانش وجود داشته باشد، گوشی را در جایی خنک‌تر از خودرو مانند زیر صندلی قرار دهید، زیرا این مناطق گرمای کمتری جذب می‌کنند.

برای محافظت بیشتر، می‌توانید گوشی را در یک کیسه زیپ‌دار قرار دهید و یک پک خنک‌کننده را زیر آن درون کیسه عایق قرار دهید. نیازی به استفاده از یخ نیست، زیرا سرمای شدید هم می‌تواند به باتری آسیب برساند. کیسه زیپ‌دار از ایجاد بخار روی گوشی جلوگیری کرده و پک خنک‌کننده دمای باتری را در محدوده‌ای ایمن نگه می‌دارد.

فراموش کردن گوشی در یک خودرو داغ برای مدت زمان کوتاه معمولاً مشکلی جدی ایجاد نمی‌کند و احتمالاً آسیبی به گوشی وارد نمی‌شود. اما اگر این کار به طور مداوم انجام شود، باید تمام اقدامات احتیاطی لازم را برای جلوگیری از کاهش عمر باتری یا خطرات احتمالی آتش‌سوزی در نظر بگیرید.