5 قابلیت گوشی‌های هوشمند که بیش از حد بزرگ‌نمایی شده‌اند

گوشی‎‌های هوشمند پرچمدار، بهترین محصولاتی هستند که یک تولیدکننده ارائه می‌دهد و شامل سخت‌افزارهای ممتاز و ویژگی‌های نوآورانه‌ای هستند. در حالی که به‌ نظر می‌رسد برخی از برندها به افتخارات و تلاش‌های مداوم خود اکتفا کرده‌اند، برخی دیگر همچنان به‌روزرسانی‌های خلاقانه‌ای را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهند تا طرفداران بیشتری را به خود جذب کنند.

با این حال همه ویژگی‌ها در گوشی‌های هوشمند یکسان نیستند و برخی از برندها با استفاده از همین تفاوت‌ها، جنبه تبلیغاتی را نسبت به بهبود تجربه کاربری در اولویت قرار داده‌اند و نسبتا هم موفق هستند. به همین خاطر، در ادامه به ویژگی‌هایی از گوشی‌های هوشمند امروزی خواهیم پرداخت که به نظر می‌رسند بیشتر به جای تمرکز بر بهبود تجربه کاربری، اغلب جنبه تبلیغاتی داشته و برندها هم از این استفاده می‌کنند.

لنزهای بالای 100 مگاپیکسل

اگر امروزه دقت کرده باشید، اغلب گوشی‌های پرچمدار در مشخصات فنی مجهز به لنزهای 100 مگاپیکسلی یا حتی بالاتر هستند. با چنین مشخصاتی هم بسیاری از کاربران در ابتدا نسبت به آن هیجان‌زده شده و برندها با چنین ترفندهایی توانسته‌اند فروش‌های فوق‌العاده‌ای داشته باشند.

با این حال، نظرات کارشناسان در وضوح تصویر و تاثیر رقم مگاپیکسل لنز دوربین، چیز دیگری را نشان می‌دهد. در واقع با اطلاع از این که برخی از بهترین دوربین گوشی‌های هوشمند دارای چنین لنزهایی با وضوح بالا هستند، اما عوامل بسیار بیشتری نسبت به رقم مگاپیکسل در تعیین کیفیت تصویر نهایی تاثیر دارند. پشتیبانی از HDR، میزان حساسیت به نور، زوم اپتیکال و اندازه سنسور، همگی در کیفیت عکس نقش دارند. پس از سخت‌افزار، قدرت پردازش تصویر قرار دارد که در بخش نرم‌افزاری گوشی‌های هوشمند، یکی از مهم‌ترین تاثیرها را در کیفیت تصویر خروجی اعمال می‌کند.

با وجود پیشرفت لنزهای با وضوح بالا در سال‌های اخیر، بسیاری از شرکت‌ها همچنان این نوع لنزها را بیشتر با هدف بازاریابی روی گوشی‌های پرچمدار خود قرار می‌دهند. برای نمونه، گلکسی S23 اولترا به لنز ۲۰۰ مگاپیکسلی مجهز است، اما در عمل استفاده از این وضوح بالا چندان رایج نیست.

علت اصلی، محدودیت‌هایی است که این لنزها به همراه دارند. در هنگام استفاده از حالت ۲۰۰ مگاپیکسلی، امکان زوم روی سوژه از بین می‌رود. اگرچه می‌توان با بریدن تصویر، به نوعی زوم دیجیتال دست یافت، اما این کار معمولا موجب ایجاد آرتیفکت‌های عجیب در تصویر می‌شود. همچنین تصاویر ثبت‌شده با این لنزها، اغلب اشباع رنگ و کنتراست کمتری دارند و نتیجه نهایی، تصویری کم‌روح و بی‌طراوت خواهد بود.

بیشتر کاربران گوشی‌های هوشمند، از حالت پیش‌فرض دوربین استفاده می‌کنند. به همین دلیل، لنزهایی با وضوح متعادل‌تر مانند ۵۰ مگاپیکسلی، همراه با حسگر باکیفیت و قابلیت زوم اپتیکال، در عمل کارایی بیشتری نسبت به لنزهای فوق‌پر‌وضوح دارند. از همین رو، گلکسی S25 اج که تنها به دو لنز ۲۰۰ و ۱۲ مگاپیکسلی مجهز شده و فاقد دوربین تله‌فوتو است، از نظر قابلیت‌های عکاسی برای بسیاری از کاربران گزینه‌ای محدود به شمار می‌رود.

هوش مصنوعی‌های مولد

هوش مصنوعی یکی از اجزای کلیدی در گوشی‌های هوشمند امروزی به شمار می‌رود؛ از پردازش تصاویر و بهینه‌سازی سخت‌افزار گرفته تا بسیاری از قابلیت‌های نرم‌افزاری دیگر، همگی به الگوریتم‌های هوش مصنوعی متکی هستند. با این حال، موج جدید قابلیت‌های هوش مصنوعی مولد (Generative AI) در اغلب موارد کارایی چندانی ندارد و استفاده از آن‌ها میان کاربران رایج نیست.

در بسیاری از گوشی‌های هوشمند، این قابلیت‌ها یا کمک خاصی به کاربر نمی‌کنند یا در برخی موارد نتایجی نادرست ارائه می‌دهند. به همین دلیل، این ویژگی‌ها اغلب نادیده گرفته می‌شوند.

در موارد معدودی، برخی از این ابزارها کنجکاوی کاربران را برمی‌انگیزند. به عنوان مثال، یکی از قابلیت‌هایی که توجه‌ها را جلب کرد، ابزار "Interpreter" سامسونگ بود که با استفاده از هوش مصنوعی مولد طراحی شده است. با این حال، عملکرد این ابزار در عمل ناامیدکننده بود؛ چراکه از زبان‌های پرکاربرد به‌خوبی پشتیبانی نمی‌کرد. در تست‌هایی که با زبان‌ها و جملات ساده صورت گرفت، ترجمه‌ها دقت کافی نداشتند.

از سوی دیگر، استفاده از هوش مصنوعی مولد با دغدغه‌هایی در زمینه حريم خصوصی همراه است. برخی شرکت‌ها مانند سامسونگ، گزینه‌ای برای پردازش داده‌ها به‌صورت آفلاین و صرفا روی خود دستگاه ارائه می‌دهند تا امنیت اطلاعات کاربران حفظ شود. با این حال، فعال‌سازی این گزینه باعث غیرفعال شدن برخی از دیگر قابلیت‌های هوش مصنوعی خواهد شد. برای نمونه، سامسونگ تنها در صورتی امکان خلاصه‌سازی خودکار فایل‌های صوتی را فراهم می‌کند که این تنظیمات حریم خصوصی غیرفعال شده باشد. این موضوع کاربران را در انتخاب میان حفظ حریم خصوصی و بهره‌مندی از تمامی قابلیت‌ها، دچار تردید می‌کند.

حافظه رم‌های بالای 12 گیگابایت

در سال‌های اخیر بسیاری از برندها به‌سمت افزایش ظرفیت رم در گوشی‌های هوشمند حرکت کرده‌اند؛ به‌طوری که برخی پرچمداران فعلی با ۱۶ یا حتی ۲۴ گیگابایت رم عرضه می‌شوند.

با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که رم ۱۲ گیگابایتی برای اغلب فعالیت‌های روزمره نظیر بازی و انجام همزمان چند کار، تعادلی مناسب فراهم می‌کند. حتی برای اکثر کاربران، ۸ گیگابایت رم نیز کاملا کافی است و تنها افرادی که کارهای سنگینی مانند ویرایش ویدیو انجام می‌دهند، ممکن است به ۱۲ گیگابایت رم یا بیشتر نیاز داشته باشند.

فراتر از این مقدار، به‌نظر می‌رسد که بسیاری از برندها تنها به‌دنبال عددسازی در مشخصات فنی هستند. در برخی موارد نیز با افزودن رم مجازی (Virtual RAM)، سعی می‌کنند ظرفیت رم واقعی دستگاه را بزرگ‌نمایی کنند؛ روشی که تاثیر واقعی محدودی بر عملکرد کلی دستگاه دارد.

استثنا زمانی رخ می‌دهد که گوشی برای اجرای مداوم ابزارهای هوش مصنوعی مولد مورد استفاده قرار گیرد. در این شرایط، حافظه رم بیشتر می‌تواند مفید باشد. با این حال از آنجا که هنوز استفاده از این ابزارها برای بسیاری از کاربران همه‌گیر نشده، در اکثر سناریوها رم بالاتر از ۱۲ گیگابایت ضرورتی نداشته و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.

برای افرادی که علاقه‌مند به استفاده از قابلیت‌های جدید مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، انتخاب گوشی‌هایی با رم بیشتر توصیه می‌شود. البته باید در نظر داشت که حتی داشتن رم و پردازنده قدرتمند نیز تضمینی برای دریافت قابلیت‌های جدید از طریق به‌روزرسانی نرم‌افزاری نیست. به‌عنوان نمونه، بسیاری از ویژگی‌های One UI 7 برای دارندگان گلکسی S23 در دسترس قرار نگرفته‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که پشتیبانی نرم‌افزاری و سیاست‌های شرکت‌ها نقش مهم‌تری نسبت به سخت‌افزار در تجربه کاربری دارند.

قابلیت ضبط ویدیو 8K

قابلیت فیلم‌برداری با وضوح 8K چند سالی است که در گوشی‌های پرچمدار حضور دارد، اما همچنان یکی از ویژگی‌هایی است که استفاده گسترده‌ای در بین کاربران ندارد. دلیل اصلی این مسئله به محدودیت‌های این فناوری بازمی‌گردد؛ بیشتر گوشی‌هایی که از فیلم‌برداری 8K پشتیبانی می‌کنند، آن را با نرخ ۳۰ فریم بر ثانیه ارائه می‌دهند. این نرخ فریم پایین، باعث کاهش محسوس کیفیت بصری و روان بودن ویدیو می‌شود.

از طرفی، بیشتر نمایشگرهایی که در اختیار کاربران قرار دارند، از وضوح 8K پشتیبانی نمی‌کنند. بنابراین، تماشای محتوای 8K در این نمایشگرها تفاوت چندانی با 4K یا حتی Full HD ندارد و انگیزه‌ای برای استفاده از این فرمت ایجاد نمی‌کند. هرچند ممکن است برخی کاربران حرفه‌ای از مزایای «داون‌سمپل کردن» ویدیوهای 8K به 4K بهره‌مند شوند، اما این سناریو بیشتر در موارد تخصصی کاربرد دارد و افراد حرفه‌ای نیز معمولا ترجیح می‌دهند از دوربین‌های اختصاصی استفاده کنند تا گوشی هوشمند.

جالب آنکه حتی قابلیت فیلم‌برداری 4K با نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه که در اکثر گوشی‌های رده‌بالا وجود دارد نیز چندان پرکاربرد نیست. علت اصلی این موضوع، حجم بالای فایل‌های ویدیویی است. برای بسیاری از کاربران، ثبت یک ویدیوی ساده چند ثانیه‌ای نباید منجر به اشغال صدها مگابایت یا چندین گیگابایت از حافظه شود.

در عوض، آنچه انتظار می‌رود نسل بعدی گوشی‌های پرچمدار در بخش فیلم‌برداری ارائه دهند، بهبود عملکرد در شرایط نوری چالش‌برانگیز است. چرا که همچنان ثبت ویدیوی با کیفیت در نور کم یا صحنه‌های با کنتراست بالا یکی از نقاط ضعف رایج در گوشی‌های هوشمند محسوب می‌شود.

نمایشگر 4K

نمایشگر 4K حتی در کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ‌های بسیاری از کاربران نیز به‌ندرت به کار می‌رود؛ بنابراین استفاده از چنین رزولوشنی در صفحه‌نمایش یک گوشی هوشمند، با ابعادی معمولا بین ۶ تا ۶.۹ اینچ، بیش از حد و تا حد زیادی غیرضروری به نظر می‌رسد. با این وجود، برخی شرکت‌ها همچنان به تولید گوشی‌هایی با این وضوح تصویر ادامه داده‌اند.

به‌عنوان نمونه، گلکسی S23 اولترا با وجود پشتیبانی از وضوح 1440p، در بسیاری از مواقع روی حالت 1080p تنظیم می‌شود تا عمر باتری افزایش یابد. این موضوع نشان می‌دهد که حتی کاربران حرفه‌ای نیز به دنبال وضوح بیشتر نیستند، بلکه بهینه‌سازی مصرف انرژی را ترجیح می‌دهند.

در طول سال‌های اخیر، این ویژگی در برخی گوشی‌های خاص مثل سری اکسپریا سونی دیده شده است. با این حال حتی خود سونی نیز در نسل‌های جدیدتر مانند Xperia 1 VI و Xperia 1 VII از این مسیر فاصله گرفته و به استفاده از نمایشگرهایی با وضوح پایین‌تر روی آورده است. این موضوع گواهی بر این است که رزولوشن 4K آن‌چنان که در گذشته تصور می‌شد، مورد توجه کاربران نیست.

در مقابل، ارتقاهایی مانند پشتیبانی از فناوری HDR، نرخ نوسازی بالا، یا افزایش تراکم پیکسلی می‌توانند تاثیر ملموس‌تری در تجربه کاربری داشته باشند. البته با توجه به اینکه گوشی‌های تاشو به‌ویژه مدل‌های سه‌تاشو در حال رایج‌تر شدن هستند و از نمایشگرهای بزرگ‌تری بهره می‌برند، ممکن است بار دیگر شاهد گرایش برخی برندها به رزولوشن‌های بالاتر باشیم.

در نهایت، با وجود تفاوت نیازها و سلایق کاربران، آنچه اهمیت بیشتری دارد، تمرکز تولیدکنندگان بر بهبودهای واقعی به جای استفاده از ویژگی‌های تبلیغاتی و غیرکاربردی است. یکی از حوزه‌هایی که همچنان جای پیشرفت دارد، افزایش دوام گوشی‌ها به‌ویژه مقاومت نمایشگرهاست؛ چرا که تعویض این قطعات بسیار پرهزینه شده و می‌تواند دردسرهای فراوانی برای کاربران به همراه داشته باشد. همچنین بهینه‌سازی فناوری باتری و ارتقاء سرعت شارژ در گوشی‌های پرچمدار، به‌ویژه در برندهایی مانند سامسونگ، می‌تواند تاثیر چشمگیری بر رضایت کاربران داشته باشد.