آیا گوگل درحال کار روی عینک هوشمند جدید است؟

جذاب‌ترین گجت موبایلی حال حاضر چه چیزی است؟ این عینک‌های هوشمند ری‌بن متا هستند که نه تنها ظاهر فوق‌العاده‌ای دارند، بلکه عملکرد بسیار خوبی هم ارائه می‌دهند. این عینک‌ها باهوش و در عین حال ظریف طراحی شده‌اند و به شما دلیلی می‌دهند که هر وقت دلتان خواست، آن‌ها را به چشم بزنید. به علاوه، هوش مصنوعی – ویژگی موردعلاقه‌ی غول‌های فناوری حال حاضر – به طور مستقیم در آن‌ها تعبیه شده است. حالا، رقیب گوگل در کنفرانس Google I/O کجا بود؟

تماشاگران تیزبین سخنرانی اصلی که با نمایش‌های بی‌پایان هوش مصنوعی در حوزه‌ی بهره‌وری به خواب نرفته بودند، ممکن است در یک لحظه نگاهی اجمالی به یک عینک هوشمند انداخته باشند. در طول نمایش پروژه آسترا (Astra Project) و پس از استفاده از گوشی برای به رخ کشیدن قابلیت‌های آسترا، یکی از کارمندان گوگل به طور معمولی یک عینک معمولی برداشت، آن را به چشم زد و سپس دموی خود را ادامه داد. ارائه با نمایشی از دید اول شخص ادامه پیدا کرد، انگار که ما از طریق عینک به پروژه آسترا نگاه می‌کردیم و آن را با صدا کنترل می‌کردیم. به نظر بسیار جالب می‌آمد، با این حال، به طور واضح نمایش یک محصول «واقعی» نبود. عینک هوشمند هرگز معرفی نشد و ما هرگز فردی را ندیدیم که واقعاً از آن استفاده کند، تنها برای لحظه‌ای در یک پنجره‌ی کوچک تصویر در تصویر آن را بر چشم زد. اما این نمایشگر اشاره‌ای بود به آنچه گوگل فکر می‌کند با عینک هوشمند و پروژه‌ی آسترا در آینده ممکن است.

همانطور که مشاهده کردید، این تنها یک نمایش کوتاه و گذرا از محصولی بود که می‌توانیم فرض کنیم تنها یک «اثبات مفهوم» است و در واقعیت وجود ندارد. اما چرا وجود ندارد؟ به جز نماد روی صفحه که نشان می‌داد جِمینی (احتمالاً دستیار صوتی گوگل) در حال گوش دادن است و این موضوع نشان می‌دهد که عینک هوشمند دارای نوعی صفحه نمایش تصور شده، هیچ کارایی جدیدتری نسبت به ری‌بن متا ارائه نمی‌دهد. در حالی که ری‌بن متا هم‌اکنون قابل خرید است و قابلیت هوش مصنوعی نیز تقریباً یک ماه است که برای تمام کاربران در ایالات متحده در دسترس قرار گرفته است. 

کنفرانس کلیدی Google I/O 2024 مملو از نمایش‌های هوش مصنوعی بود که عمدتاً با استفاده از تلفن هوشمند یا رایانه انجام می‌شد، اما به طور کلی فاقد هرگونه سخت‌افزار اختصاصی مبتنی بر هوش مصنوعی برای تحریک ذهن ما بود. با این حال، گوگل بیش از یک دهه پیش، زمانی که گوگل گلاس را معرفی کرد، پیشگام مسابقه عینک‌های هوشمند شد، محصولی که چنان از زمان خود جلوتر بود و آنقدر مورد سوءتفاهم قرار گرفت که به حدی مورد انتقاد قرار گرفت که تولید آن متوقف شد. با این حال، زمان تغییر کرده است، و آنچه در آن زمان غیرقابل قبول بود، دیگر چندان مشکل‌ساز نیست.

به نظر می‌رسید معرفی نسخه‌ی امروزی گوگل گلاس با هوش مصنوعی جِمینی و با تمرکز بیشتر بر حفظ حریم شخصی، برای گوگل ایده‌ای کاملاً بدیهی بود، و کنفرانس کلیدی I/O 2024 بهترین زمان برای رونمایی از آن به شمار می‌رفت. با این حال، بهترین کاری که گوگل توانست انجام دهد، یک نمایش کوتاه و گذرا بدون هیچ توضیحاتی درباره‌ی آن بود. کنار گذاشتن عینک هوشمند یا پنهان کردن اطلاعات بیشتر به بهانه‌ی «هنوز در مراحل اولیه بودن» (به دلیلی نامعلوم)، در حالی که به وضوح می‌خواست توجه مردم را به آن جلب کند، بی‌معنی به نظر می‌رسد. در غیر این صورت، چرا اصلاً آن‌ها را در نمایش قرار می‌داد؟

مشکل اینجاست که ری‌بن متا هم‌اکنون در حال اثبات است که عینک‌های هوشمند گجت‌های پوشیدنی فوق‌العاده‌ای برای هوش مصنوعی هستند و تنها بازیگر این عرصه هم به شمار نمی‌روند. سولوس (Solos) نیز چند مدل عینک هوشمند برپایه‌ی چت‌جی‌پی‌تی دارد و عینک‌های هوشمند جذاب فریم (Frame) از شرکت بریلیانت لبز (Brilliant Labs) هم‌اکنون به دست علاقه‌مندان اولیه رسیده‌اند. علاوه بر این موارد، باید به عینک‌های هوشمند مجهز به هوش مصنوعی از اوپو و پلتفرم‌های مبتنی بر اپلیکیشن و با اولویت هوش مصنوعی که با عینک‌های هوشمند مانند ایکس‌آر‌ای (XRAI) کار می‌کنند نیز توجه داشته باشیم. در حال حاضر دنیای عینک‌های هوشمند بسیار پررونق است، اما گوگل به طور کامل از این عرصه غایب است.

این اولین بار نیست که گوگل در سخنرانی اصلی Google I/O عینکی هوشمند مفهومی را به نمایش می‌گذارد و سپس به طور کامل آن را نادیده می‌گیرد. در سال ۲۰۲۲، گوگل نشان داد که چگونه رونویسی زنده از طریق عینک‌های هوشمند می‌تواند زندگی مردم را متحول کند و این یک نگاه الهام‌بخش و هیجان‌انگیز به آینده بود. آن عینک‌های هوشمند با آن قابلیت امروز کجا هستند؟ هیچ‌کس نمی‌داند. شاید گوگل همان عینک قدیمی را برای نمایش پروژه آسترا گردگیری کرده و دوباره استفاده کرده است، چون مطمئناً برای فروش عرضه نشده‌اند. این تعلل از سوی گوگل مشکل بزرگی است. همان‌طور که پیکسل واچ نشان داد، عقب افتادن در عرضه‌ی سخت‌افزار و عدم نوآوری در طراحی، باعث می‌شود محصول نهایی در سایه‌ی رقبا قرار بگیرد. پیکسل واچ نسل دوم نسبت به نسل اول پیشرفت خوبی داشت، اما همچنان از نظر ظاهری تکراری است و رقبای این حوزه یا بسیار جلوتر هستند یا در حال حرکت به سمت نوآوری‌های جدید می‌باشند.

اما برتری گوگل (یا شاید بهتر است بگوییم برتری گذشته‌ی گوگل) در این بود که مرزها را جابجا می‌کرد. گوگل باید این کار را اکنون با سخت‌افزار هوش مصنوعی خود انجام دهد، نه اینکه چندین سال دیگر صبر کند و آن موقع ببیند که رقبا همه‌ی کارها را انجام داده‌اند. به نظر می‌رسد گوگل فراموش کرده است که چطور باید هیجان‌انگیز باشد. آنقدر درگیر «مفید» کردن هوش مصنوعی شده که چطور باید نوآوری‌های نرم‌افزاری‌اش را «جذاب» کند، از یاد برده است. عینک‌های هوشمند می‌توانستند دقیقاً همین کار را انجام دهند. و نکته‌ی ناامیدکننده این است که به نظر می‌رسد گوگل هم این را می‌داند، چون آن نمایش کوتاه و گذرا را به طرز بی‌میلی در سخنرانی اصلی گنجانده بود.

بی‌انگیزگی گوگل در زمینه‌ی عینک‌های هوشمند و در واقع هر سخت‌افزار اختصاصی دیگری که بتواند پتانسیل فوق‌العاده جِمینای و هوش مصنوعی را به رخ بکشد، به رقبایش برتری چشمگیری داده است. این بزرگترین مشکل از همه است. گوگل در رویداد I/O امسال فرصت بزرگی برای بازپس‌گیری جایگاه خود به عنوان یک پیشرو در زمینه‌ی عینک‌های هوشمند (و همچنین یک پیشرو در واقعیت ترکیبی) داشت – در عین حال می‌توانست سایه‌ی ناکامی گوگل گلاس را که هنوز پس از سال‌ها بر سر این شرکت سنگینی می‌کند، دور بریزد. اما به جای آن، گوگل ترجیح داد وانمود کند که عینک‌های هوشمند هنوز فناوری‌ای مربوط به آینده هستند.

برای مثال، شما می‌توانید همین امروز عینک هوشمند فوق‌العاده ری‌بن متا را بخرید! این عینک‌ها نه یک محصول مفهومی و نه یک نسخه‌ی آزمایشی، بلکه یک ابزار کاربردی برای استفاده‌ی روزمره هستند که با داشتن هوش مصنوعی در نوک انگشتان‌تان، شیفته‌تان خواهند کرد. ری‌بن متا می‌تواند افراد عادی را به پتانسیل هوش مصنوعی بسیار بیشتر از خلاصه‌های ماشینیِ ایمیل‌ها یا فایل‌های پی‌دی‌اف که گوگل به نظر فکر می‌کند «حیرت‌انگیز» هستند، علاقه‌مند و هیجان‌زده کند. شاید عینک هوشمند گوگل گلاس در سال ۲۰۲۵ با قابلیت‌های هوش مصنوعی بازگردد، اما با توجه به وضعیت موجود، بیشتر کنجکاو این هستیم  تا ببینیم رقبای گوگل سال آینده چه کارهایی با سخت‌افزار هوش مصنوعی انجام خواهند داد.