کیهان سریعتر از آنچه که تصور میشد در حال گسترش است
دانشمندان از مدتها پیش میدانستند که کیهان در حال گسترش است، اما حالا اطلاعات جدیدی از تلسکوپ فضایی هابل به دست آمده که نشان میدهد سرعت این انبساط بسیار بیشتر از آن چیزی است که فکرش را میکردیم. اخترشناسان با مشاهده حرکت ستارگان در کهکشانهای نزدیک ما دریافتهاند که سرعت انبساط کیهان ۹ درصد سریعتر از انتظارات قبلی ماست.
سرعت گسترش کیهان توسط عددی موسوم به ثابت هابل توصیف میشود. مقدار قبلی این ثابت بر اساس مشاهدات اولیه کیهان ۶۷.۴ کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسک بود. ولی با راهاندازی تلسکوپ فضایی هابل در سال ۱۹۹۰، این محاسبه تخمینی زیر سوال رفت. دانشمندان با کمک اطلاعات این تسکوپ فهمیدند که ثابت هابل خیلی بیشتر از آن چیزی است که قبلا محاسبه شده بود.
آدام رایس، محقق ارشد موسسه علوم تلسکوپ فضایی (STScI) و دانشگاه جانز هاپکینز، در بیانیهای گفت:
تفاوت میان ثابت هابل در مشاهدات متقدم و متأخر کیهانی میتواند جذابترین پیشرفتی باشد که طی دههها در حوزه کیهانشناسی رخ داده است. این تناقض در حال افزایش بوده و حالا به نقطهای رسیده که نادیده گرفتن آن ممکن نیست. ناهمسانی مذکور نمیتواند بر حسب اتفاق رخ داده باشد.
محققان برای آزمایش این تناقض از روشی جدیدی به منظور مشاهده ستارگانی استفاده کردهاند که در کهکشان همسایه ما، یعنی ابر ماژلانی بزرگ، وجود دارند. در این مشاهدات تمرکز بر میزان نوری بوده که توسط ستارگان منتشر و تحت عنوان متغیر دلتا قیفاووسی شناخته میشود. این ستارگان گاهی اوقات روشنتر و گاهی اوقات تیرهتر هستند، از این رو اخترشناسان توانستهاند فاصله زمین تا ابر ماژلانی بزرگ را محاسبه کنند. اکنون گفته میشود که فاصله ما تا این کهکشان ۱۶۲ هزار سال نوری است.
با این حساب، ثابت هابل حالا ۷۴.۰۳ کیلومتر بر ثانیه بر مگاپارسک در نظر گرفته میشود. پارسک معیاری از فاصله معادل ۳.۳ سال نوری است، بنابراین مگاپارسک معادل ۳.۳ میلیون سال نوری خواهد بود. به این ترتیب با این ثابت هابل یعنی یک کهکشان با سرعت ۷۴.۰۳ کیلومتر بر ثانیه در حال دور شدن از ماست.
رایس در بیانیه خود این گونه توضیح میدهد:
این موضوع صرفا تناقضی میان دو آزمایش نیست. اتفاقی که افتاده اندازهگیری دو چیز کاملا متفاوت است. یکی به اندازهگیری سرعت گسترش کیهان در حال حاضر میپردازد، دیگری نوعی پیشبینی مبتنی بر فیزیک کیهان اولیه و اندازهگیری سرعتی است که کیهان بر اساس آن باید گسترش یابد. اگر این مقادیر با یکدیگر همخوانی نداشته باشد، احتمالا در مدل کیهانشناسیمان چیزی را نادیده گرفتهایم که این دو دوران را به یکدیگر متصل میکند.
یافتههای این تحقیق در مجله The Astrophysical Journal منتشر شده است.
