۷ تغییری که گوشیهای هوشمند در کامپیوترها ایجاد کردهاند
گوشیهای هوشمند باعث تحول بزرگی در کل دنیا شدند و تکنولوژیهای دیگر را نیز مورد تغییر قرار دادند. کامپیوترها هم از این تغییرات اثرات بسیار زیادی دیدند و به سمت بهتر متحول شدند.
امروزه گوشیهای هوشمند تواناییهایی در حد کامپیوترهای سنتی دارند و حتی برای کسانی که پیشتر با کار کردن با کامپیوترها مشکل داشتند، تجربهای سادهتر و لذتبخشتر فراهم کردهاند. با این حال، نوآوریهای شکلگرفته در گوشیها محدود به تلفنهای همراه نمانده و تأثیرات عمیقی بر طراحی و شیوه عملکرد کامپیوترهای رومیزی و لپتاپها گذاشتهاند.
دسترسی به نرمافزارها از یک منبع متمرکز و قابل اعتماد
پیش از ظهور گوشیهای هوشمند، برای پیدا کردن نرمافزارها معمول بود که کاربران در وبسایتهای مختلف جستوجو کرده و فایل نصب آنها را به صورت جداگانه دریافت کنند. این روش برای نرمافزارهای شناختهشده قابل اطمینان بود، اما در مورد برنامههای کمتر شناختهشده ریسکهای امنیتی بالایی وجود داشت.

در آن زمان، نهاد یا سیستمی وجود نداشت که به صورت مرکزی امنیت برنامهها را بررسی کند. ممکن بود یک برنامه از وبسایت رسمیاش بیخطر باشد، اما دریافت نسخهای مشابه از منبعی دیگر، سیستم را در معرض بدافزارها و تهدیدهای امنیتی قرار میداد.
البته در برخی توزیعهای لینوکس، مخازن نرمافزاری متمرکز از مدتها قبل وجود داشتند و کاربران میتوانستند نرمافزارها را از منابع مطمئن دریافت کنند. با این حال، این گوشیهای هوشمند بودند که این شیوه را به استانداردی فراگیر تبدیل کردند. امروزه وجود فروشگاه نرمافزار در ویندوز، مک و کرومبوک، جزئی طبیعی از تجربه کاربری به شمار میرود.
نصب سریع و آسان نرمافزار تنها با یک کلیک
در گذشته، دریافت یک برنامه به معنای دانلود فایل نصبکننده آن بود، نه خود برنامه قابل اجرا. پس از دانلود، لازم بود مراحل نصب یکییکی طی شوند و فایلها به پوشههای مختلف منتقل گردند.

اکنون کافی است در فروشگاه نرمافزار، دکمه نصب فشرده شود. یک نوار پیشرفت کوتاه ظاهر میشود و بلافاصله برنامه در فهرست برنامههای نصبشده در دسترس قرار میگیرد. اگرچه فرآیند نصب همچنان در پسزمینه انجام میشود، اما این مراحل برای کاربر نامرئی و بدون دردسر هستند. دیگر خبری از جعبههای انتخابی نیست که به صورت پنهانی ابزارهای ناخواسته یا تبلیغاتی را به مرورگر اضافه میکردند.
امکانات جانبی گذشته، اکنون به بخشی جدانشدنی از دستگاهها تبدیل شدهاند
در سالهای نهچندان دور، هنگام خرید یک کامپیوتر رومیزی، تهیه بسیاری از لوازم جانبی بهصورت جداگانه ضروری بود. ماوس و صفحهکلید معمولاً همراه سیستم ارائه نمیشدند. دوربین وب و میکروفن نیز اغلب باید بهصورت مجزا تهیه میشدند. برای طراحی دیجیتال نیز استفاده از تبلتهای گرافیکی مستقل تنها گزینه ممکن بود. البته هنوز هم چنین شیوهای در کامپیوترهای رومیزی رایج است، اما دیگر تنها راهکار در دسترس نیست.

گوشیهای هوشمند این روند را متحول کردند. این دستگاهها بهصورت پیشفرض به دوربینهایی باکیفیت، میکروفنهای دقیق و امکاناتی نظیر صفحه لمسی مجهز هستند. در برخی مدلها مانند سری گلکسی اس ۲۵ اولترا، قلم دیجیتال نیز در بدنه دستگاه قرار گرفته و همراه آن عرضه میشود.
این یعنی کاربران میتوانند بدون نیاز به خرید تجهیزات اضافه، مستقیماً وارد فعالیتهای حرفهای، خلاقانه یا ارتباطی خود شوند.
علاوه بر این، حسگرهایی مانند موقعیتیاب جغرافیایی، شتابسنج، قطبنما و حتی قابلیت اندازهگیری دما نیز در بسیاری از گوشیها تعبیه شده است. بهعنوان نمونه، برخی مدلهای جدید گوشیهای پیکسل گوگل دارای حسگر دماسنج داخلی هستند.
رایج شدن نمایشگرهای لمسی در انواع دستگاهها
در گذشته، نمایشگرهای لمسی فناوریای خاص و بیشتر در مراکز تجاری یا نمایشگاهها مشاهده میشد. استفاده از آنها در خانهها امری کمسابقه بود. اما اکنون این نمایشگرها بخشی عادی از زندگی دیجیتال شدهاند. کافی است واکنش کودکان هنگام کار با صفحهنمایش را تماشا کرد تا مشخص شود لمس صفحه، برای نسل امروز به شکل غریزی درونی شده است.

هرچند لمس صفحه همیشه بهترین روش تعامل نیست، اما در بسیاری از دستگاهها از جمله لپتاپها، تبلتها و کنسولهای بازی، وجود این قابلیت مزیتی بزرگ بهشمار میآید.
سادگی در رابطها، یادگیری و کار با نرمافزارها را آسانتر کرده است
بهدلیل محدودیت فضای نمایش در گوشیهای هوشمند، طراحی رابطهای کاربری ناگزیر به سادهسازی شده است. در این دستگاهها نمیتوان همه گزینهها و تنظیمات را به شکل همزمان نمایش داد، بنابراین باید از طراحیهای مینیمال و هدفمند استفاده شود. با این وجود، هیچکاهشی در توانمندی نرمافزارها ایجاد نشده و کاربران همچنان انتظار دارند طیف گستردهای از نیازهایشان را با گوشی برآورده سازند.

نتیجه این سبک طراحی، رابطهایی است که در عین قدرت، ساده، واضح و کاربرپسند هستند. برخلاف بسیاری از نرمافزارهای کامپیوترای که کار با آنها نیازمند تجربه یا آموزش است، نسخههای موبایل اغلب با ساختار بصری قابل فهم و عملکرد مستقیم همراهاند.
جالب آنکه این سبک طراحی فقط به گوشیها محدود نمانده و به محیطهای دسکتاپ نیز سرایت کرده است. یکی از دلایل محبوبیت برخی توزیعهای لینوکس، مانند گنوم، بهرهگیری از رابطهایی با طراحی ساده و نزدیک به تجربه کاربری تلفنهای همراه است.
بهروزرسانی سیستمها دیگر پرخطر، زمانبر و آزاردهنده نیست
سالها تجربه کار با ویندوز باعث شد بهروزرسانیهای سیستم در ذهن بسیاری از کاربران با دردسر، ریسک و اتلاف وقت گره بخورد. هرچند این موضوع تنها به ویندوز محدود نبود، و حتی برخی نرمافزارها نیز پس از بهروزرسانی دچار مشکلات تازه یا باگهای ناخواسته میشدند.

اما گوشیهای هوشمند مسیر تازهای را در این زمینه پیش گرفتند. بهروزرسانی سیستمعامل در تلفن همراه معمولاً بدون اختلال و مزاحمت جدی انجام میشود. در بسیاری از موارد، این فرآیند به شکل خودکار و در ساعات شبانه انجام میگیرد، چرا که برخلاف کامپیوترها، گوشیها بهطور مداوم روشن و فعال هستند.
گرچه بروز مشکل در بهروزرسانیهای گوشیها هم ممکن است، اما احتمال از کار افتادن کامل دستگاه در اثر یک بهروزرسانی رسمی بسیار پایین است؛ مگر در شرایط خاصی مانند نصب نسخههای غیررسمی سیستمعامل.
با وجود چالشهای اجتماعی، تحولات فنی انکارناپذیرند
تأثیرات اجتماعی گوشیهای هوشمند موضوع بحثبرانگیزی است. وابستگی روزافزون به این دستگاهها، تمرکز کاربران را مختل کرده و گاهی حریم خصوصی را تهدید میکند. انتشار لحظهای محتوا، توجه دائمی به صفحه نمایش و سلطه بازیهای موبایلی بر بازار سرگرمی، از جمله پیامدهای فرهنگی و اجتماعی این فناوری است. بسیاری بر این باورند که در کنار رشد کمّی تولیدات، کیفیت بسیاری از تجربههای دیجیتال نیز کاهش یافته است.
با این حال، نمیتوان انکار کرد که گوشیهای هوشمند در زمینه فنی، تحولی بنیادین پدید آوردهاند. آنها نگاه کاربران، طراحان و توسعهدهندگان را نسبت به امکانات نرمافزاری دگرگون کردهاند و استانداردهای جدیدی در دسترسپذیری، سادگی، کارایی و طراحی ایجاد نمودهاند. این تغییرات، نهتنها در دنیای گوشیها بلکه در کامپیوترها نیز مشهود است