بررسی اندروید ۱۶؛ تغییرات زیاد، تفاوت‌ها کم!

گوگل چند روز پیش از اندروید 16 رونمایی کرد، اما آن‌طور که از گزارش‌ها می‌توان متوجه شد، اندروید 16 احتمالا ویژگی‌های چندان هیجان‌انگیزی نخواهد داشت، اما در عین حال گوگل در پایه و اساس اصلی طراحی آن تغییراتی اعمال خواهد کرد.

در واقع گوگل در اندروید 16 تغییرات زیادی ایجاد نمی‌کند و اکثر ویژگی‌های برجسته هم تا اواخر سال در دسترس نخواهند بود. در عوض، جدیدترین نسخه اندروید، تماما با تغییراتی همراه خواهد شد که می‌توانند کاربری گوشی‎های اندرویدی را ساده‌تر کند؛ ژست پیش‌بینی کننده دکمه بازگشت اکنون به طور قابل اعتمادی کار می‌کند، مقایس‌بندی متن‌ها در گوشی‎های تاشو بسیار بهتر شده، گوگل درهم‌ریختگی اعلان‌ها را مرتب‌تر کرده و یک حالت سلامت باتری جدید وجود دارد.

در کل اندروید 16، ویژگی‌هایی که از نظر هیجانی بودن در آن‌ها نقص دارد را با تغییرات پایدار و بهبود قابلیت استفاده از گوشی جبران کرده و به همین دلیل می‌توان گفت که قطعا آپدیت مهمی برای بهبود تجربه کاربری گوشی‌های اندرویدی خواهد بود.

از جمله مزایا اندروید 16 می‌توان به ویژگی‌های امنیتی اصلاح شده، مدیریت بهینه‌تر باتری، اصلاحات ظریف در تجربه کاربری و مقیاس‌بندی بهتر در گوشی‌های تاشو اشاره کرد. در همین حال، لازم به ذکر است که بیشتر ویژگی‌های جدید اندروید 16 تا زمان انتشار نسخه QRP1 در دسترس قرار نخواهند گرفت، تا سه ماه سوم سال محدود به گوشی‎های پیکسل خواهد بود و همچنین قابلیت سلامت باتری جدید در دستگاه‌های قدیمی‌تر در دسترس قرار نمی‌گیرد.

گوگل با اندروید 16 قصد دارد نحوه انتشار به‌روزرسانی‌های اندروید را تغییر دهد. با تسریع در زمان انتشار، این شرکت می‌تواند نسخه پایدار را چند ماه زودتر ارائه دهد و این به گوشی‎های آینده گوگل مانند پیکسل 10 و همچنین گلکسی زد فولد 7 اجازه می‌دهد تا از ابتدا به اندروید 16 مجهز شوند.

این مشکل در سال‌های گذشته وجود داشت، چراکه گوگل برحسب عادت آخرین نسخه اندروید را در پایان سه ماهه سوم یا اوایل سه ماهه چهارم منتشر می‌کند و اکثر دستگاه‌هایی که در پاییز عرضه می‌شدند، این به‌روزرسانی را از دست می‌دادند.

یکی دیگر از تغییرات جالب این است که اندروید 16، تنها نسخه اندروید در سال 2025 نخواهد بود. در واقع گوگل قصد دارد به‌روزرسانی دیگری را در سه ماه چهارم ارائه دهد که شامل APIها و ویژگی‌های جدیدتر است. علاوه‌بر این، گوگل به ارائه به‌روزرسانی‌های فصلی ادامه خواهد داد و اگر بخواهیم دقیق‌تر اشاره کنیم، بیشتر تغییرات هیجان‌انگیز اعلام شده با اندروید 16 مانند رابط کاربری Material 3 Expressive و حالت دسکتاپ تا زمان انتشار نسخه QPR1 در سه‌ماهه سوم در دسترس نخواهند بود.

در نتیجه، آپدیت اندروید 16 که امروزه هم در دسترس است، هیچ تفاوتی با اندروید 15 ندارد. با این حال گوگل همچنان به ارائه تغییرات کاربردی‌تر در رابط کاربری که در استفاده روزانه تغییرات قابل‌ملاحظه‌ای ایجاد کرده و همچنین بهبودهای قابل‌توجه در حریم خصوصی ادامه می‌دهد. در ادامه به طور کامل‌تر هر آنچه که در مورد اندروید 16 باید بدانید را آورده‌ایم.

بهبود قابلیت‌های امنیتی با با Advanced Protection

بهبود امنیت، همچنان نقش قابل‌توجهی در به‌روزرسانی‌های اندروید ایفا کرده و گوگل با معرفی قابلیت Advanced Protection در اندروید 16، همچنان بر این اساس عمل می‌کند.

این مجموعه ابزارها که «موثرترین ویژگی‌های امنیتی» لقب گرفته، شامل قابلیت ثبت ورود غیرمجاز، قفل تشخیص سرقت، راه‌اندازی مجدد غیرفعال پس از 72 ساعت، قفل آفلاین دستگاه، محافظت در برابر هرزنامه‌ها و کلاه‌برداری پیامکی، غربالگری خودکار تماس‌ها، شناسه تماس گیرنده و هرزنامه در شماره‌گیر و موارد دیگر می‌شود.

اندروید 16 حتی کاربران را از محافظت USB نیز بهره‌مند می‌کند؛ به‌طوری که هنگام قفل بودن دستگاه، به طور پیش‌فرض با هر اتصال USB جدید شارژ می‌شود. گوگل با اعمال پروتکل HTTPS و مسدود کردن نصب برنامه‌ها از منابع ناشناخته، وب‌گردی ایمن را دوچندان می‌کند. این به راحتی تبدیل به یکی از قوی‌ترین ویژگی‌های امنیتی موجود در حال حاضر شده و بهترین ویژگی آن این بوده که فعال کردن همه این موارد تقریبا به آسانی امکان‌پذیر است؛ تنها با کلیک کردن روی یک دکمه.

بیش از هر چیز دیگری که در مورد قابلیت‌های جدید اندروید 16 اهمیت دارد، سهولت استفاده از آن‌ها است. در اغلب تنظیمات حفاظتی اضافی، کاربران در پیدا کردن گزینه مورد نظر با مشکل مواجه می‌شوند و این به عنوان یک عامل بازدارنده در استفاده از قابلیت‌های امنیتی عمل می‌کند. در این مورد، گوگل ایمن‌سازی گوشی را بسیار ساده کرده و طرفداران اکوسیستم اندروید بی‌صبرانه منتظر هستند تا برندهای دیگر این ویژگی را در نسخه‌های اندروید 16 خود ادغام کنند.

قابلیت‌های کاربردی بسیار مورد نیاز

گوشی‌های تاشو امروزه بسیار بهتر شده‌اند و بهبودهای قابل‌توجهی را در تجربه کاربری ارائه می‌دهند. با این حال یک مشکل همیشگی که اکثر کاربران هنگام استفاده از گوشی‎هایی مثل پیکسل 9 پرو فولد یا آنر مجیک V3 با آن مواجه می‌شوند، این است که مقیاس‌بندی متن در آن‌ها یکنواخت بوده و کاربران را با مشکل مطالعه متن‌ها مواجه می‌کنند.

در واقع برنامه‌هایی وجود دارند که از حالت بوم توسعه‌یافته برای نمایشگرهای گسترده پشتیبانی نمی‌کنند و گوگل در اندروید 16 با اجباری کردن مقیاس‌بندی متن در اندازه‌های مختلف نمایشگر دستگاه‌ها، این مشکل را برطرف کرده است.

این امر استفاده از گوشی‎های تاشو را به طور قابل‌توجهی آسان‌تر می‌کند؛ اگرچه هنوز تغییراتی در مرحله فعلی دیده نمی‌شود، اما با به‌روزرسانی‌های پیوسته برنامه‌ها در ادامه تغییر خواهد کرد.

مرتب‌سازی نوتیفیکیشن‌ها برای آرامش بیشتر

در طول روز، حجم بالای نوتیفیکیشن‌ها می‌تواند آزاردهنده باشد و بسیاری را وادار به فعال‌سازی حالت مزاحم نشوید (DND) می‌کند. اندروید به‌طور کلی در مدیریت این حالت عملکرد خوبی دارد، به‌جز در گوشی‌های وان‌پلاس و حالا گوگل با دسته‌بندی نوتیفیکیشن‌های هر اپلیکیشن، روند مدیریت اعلان‌ها را ساده‌تر کرده است.

این تغییر تا حد زیادی از شلوغی اعلان‌ها جلوگیری می‌کند و در کنار قابلیت "notification cooldown"، تاثیر قابل‌توجهی در بهبود تجربه کاربری دارد.

افزایش طول عمر باتری دستگاه

گوگل با ارائه ویژگی جدید سلامت باتری (Battery Health)، بهبود عمر باتری دستگاه‌های اندرویدی را در اولویت دارد. این صفحه که در منوی باتری تنظیمات قرار گرفته، نشانگری در مورد وضعیت فعلی باتری گوشی و پیشنهادهایی در مورد کارهایی که می‌توانید برای افزایش طول عمر دستگاه انجام دهید را ارائه می‌دهد.

این ویژگی همچنین میزان شارژ باتری گوشی را تخمین زده و می‌توانید از آن در کنار محدودیت شارژ (برای اعمال محدودیت عدم شارژ بالای 80 درصد)، برای اطمینان از دوام طولانی‌مدت دستگاه استفاده کنید. البته نکته قابل‌توجه این است که قابلیت مذکور فقط در گوشی‌های پیکسل 8a و مدل‌های بالاتر موجود است؛ بنابراین اگر از پیکسل‌های قدیمی استفاده می‌کنید، متاسفانه به آن دسترسی نخواهید داشت.

ژست حرکت پیش‌بینی کننده دکمه بازگشت

گوگل در اندروید 16، ژست حرکتی پیش‌بینی کننده دکمه بازگشت را قابل دسترس‌تر کرده و اکنون علاوه‌بر حرکات، با ناوبری سه دکمه‌ای قدیمی نیز کار می‌کند. اگر از سیستم ناوبری دکمه‌ای قدیمی استفاده می‌کنید، فشار دادن طولانی دکمه بازگشت، پیش‌نمایشی از صفحه قبلی را نشان می‌دهد.

البته اگر حرکت بازگشت کاربرد زیادی داشت، این قابلیت می‌توانست مفید باشد، اما در واقع این‌طور نیست. حتی کروم هم این حرکت را ندارد، بنابراین جای تعجب نیست که اکثر کاربران حتی نمی‌دانند چیزی شبیه به این وجود دارد. گوگل برای این که بتواند این قابلیت را به یک استفاده رایج تبدیل کند، مجبور است آن را اجباری کرده و قبل از آن باید سرویس جدید را به مجموعه ابزارهای خود اضافه کند.

در مورد دیگر ژست‌ها هم لازم به ذکر است که در گوشی‌های پیکسل، با دو بار فشار دادن دکمه پاور می‌توانید گوگل ولت را اجرا کنید. با این حال، این ویژگی در گوشی‎های گلکسی بهبود زیادی داشته و می‌توانید از تنظیمات، هر برنامه‌ای را برای اجرای پیش‌فرض با این ژست تنظیم کنید.

تبدیل نمای تمام‌صفحه به حالت استاندارد

در اندروید ۱۶، حالت edge-to-edge به یک الزام تبدیل شده است؛ حالتی که باعث می‌شود متن‌ها در نمایشگر ظاهر مرتب‌تر و خواناتری داشته باشند، به‌ویژه هنگام مطالعه محتوای بلند. دیگر فضای خالی اضافی یا مشکل در تراز متن وجود ندارد و این ویژگی در استفاده راحت‌تر از دستگاه‌های تاشو تاثیر بیشتری داشته است.

نکته مهم اینکه گوگل این حالت را با زبان‌هایی مانند گجراتی، کانارا، مالایالم، اودیا، تامیل، تلوگو، عربی، لائو و تایلندی هم سازگار کرده است. بنابراین اگر از این زبان‌ها استفاده شود، تفاوت محسوسی در نمایش محتوا دیده خواهد شد.

شنیدن بدون محدودیت

گوگل در اندروید ۱۶ دو قابلیت جدید برای کاربران دارای سمعک اضافه کرده است. در محیط‌های پرسر و صدا، اگر کاربر از سمعک مبتنی بر بلوتوث LE استفاده می‌کند، امکان تغییر ورودی صدا به میکروفون گوشی فراهم شده تا کیفیت تماس بهتر شود. همچنین می‌توان حجم صدای سمعک را مستقیما از طریق گوشی تنظیم کرد.

ارتقا بهره‌وری با حالت دسکتاپ

گوگل بالاخره حالت دسکتاپ را به اندروید اضافه کرده و مهم‌ترین خبر این است که برای انجام این کار با سامسونگ همکاری نزدیکی دارد. سامسونگ در این زمینه با قابلیت DeX پیشتاز بوده و گوگل هم تصمیم دارد به جای طراحی مجدد آن، از دانش سامسونگ برای ارائه آن به صورت گسترده‌تر برای مخاطبان استفاده کند.

با قابلیت desktop windowing، می‌توانید به راحتی هر گوشی اندرویدی را به مانیتور وصل کنید. با توجه به این که اکثر گوشی‌ها با استاندارد USB-C 3.2 با DisplayPort عرضه می‌شوند، اتصال گوشی‎ها از طریق پورت USB-C نباید چالش خاصی داشته باشد. گوگل همچنین قابلیت شخصی‌سازی میانبرهای کیبورد را به اندروید 16 اضافه کرده و این قابلیت، تبدیل صفحه‌نمایش گوشی به یک پنل بزرگ‌تر را بسیار روان‌تر خواهد کرد.

با این حال نکته مهم این است که قابلیت اشاره شده فعلا در دسترس نبوده و برای بهره‌مندی از آن باید تا عرضه نسخه اول بتا اندروید 16 صبر کنید. اگرچه این موضوع شاید کمی ناامیدکننده باشد، اما حداقل گوگل عرضه آن را تا سال آینده موکول نمی‌کند؛ همان‌طور که اخیرا در مورد بسیاری از ویژگی‌ها افتاده است.

نوتیفیکیشن‌های لحظه‌ای در راهند

گوگل با قابلیت جدیدی به‌نام Live Updates قصد دارد نوتیفیکیشن‌ها را هوشمندتر و پویاتر کند. این ویژگی، اطلاعات مرتبط با فعالیت‌های در حال انجام را به‌صورت لحظه‌ای و متحرک در نوار اعلان نمایش می‌دهد و با هر تغییری، محتوای نوتیفیکیشن هم به‌روزرسانی می‌شود.

این قابلیت مشابه ویژگی Live Activities در آیفون است که اطلاعات زنده را در اطراف بریدگی ناچ دوربین سلفی نمایش می‌دهد. گوگل هم قصد دارد با استانداردسازی این تجربه، آن را در سراسر اندروید گسترش دهد. نکته مثبت اینکه Live Updates با Now Bar در گوشی‌های سامسونگ و سیستم Live Alerts در گوشی‌های اوپو و وان‌پلاس هم‌راستا خواهد بود تا تجربه‌ای یکپارچه ارائه شود.

با این حال، این قابلیت در نسخه اولیه اندروید ۱۶ فعال نبوده و قرار است در سه‌ماهه سوم سال به‌صورت عمومی منتشر شود.

اندروید ۱۶ در راه گوشی‌های بیشتر

اگر گوشی پیکسل ۶ یا مدل‌های جدیدتر دارید، همین حالا می‌توانید اندروید ۱۶ را نصب کنید. در این نسخه خبری از ویژگی‌های انقلابی نیست، اما بهبودهای پایداری و کاربردپذیری باعث می‌شود تجربه روزمره روان‌تر و قابل‌اعتمادتر باشد؛ چیزی که در عمل از هر تغییر بزرگی مهم‌تر است.

مثل سال‌های گذشته، چند ماه طول می‌کشد تا دیگر برندها نسخه پایدار اندروید ۱۶ را برای گوشی‌های خود منتشر کنند. با توجه به مشکلات سامسونگ در توسعه One UI 7، بعید است عرضه One UI 8 برای گوشی‌های گلکسی به این زودی‌ها انجام شود. با این حال، گوگل زودتر از همیشه نسخه نهایی را منتشر کرده و احتمالا بیشتر گوشی‌هایی که پاییز امسال معرفی می‌شوند، به‌صورت پیش‌فرض با اندروید ۱۶ عرضه خواهند شد.

دیگر خبری از هیجان سابق برای انتشار نسخه‌های سالانه اندروید نیست، چون گوگل به‌جای معرفی یک‌جای تغییرات، حالا آن‌ها را در طول سال منتشر می‌کند. با این حال، نسخه QPR1 اندروید ۱۶ که به‌زودی منتشر می‌شود، بزرگ‌ترین تغییرات ظاهری سه سال اخیر را به همراه خواهد داشت. هدف اصلی گوگل این است که اندروید ۱۶ روی دستگاه‌های بیشتری از همان ابتدا نصب باشد و همین نکته به‌تنهایی اهمیت بالایی دارد.

جمع‌بندی اندروید 16؛ آپدیتی بی‌سروصدا اما حیاتی برای تجربه بهتر

اندروید 16 شاید در ظاهر تغییرات هیجان‌انگیزی نداشته باشد، اما پایه‌ریزی مهمی برای آینده سیستم‌عامل گوگل به حساب می‌آید. در این نسخه، به‌جای تمرکز بر امکانات پرزرق‌وبرق، شاهد بهبودهای کاربردی و زیرساختی هستیم؛ از جمله امنیت پیشرفته با Advanced Protection، تجربه کاربری بهتر در گوشی‌های تاشو، نوتیفیکیشن‌های مرتب‌تر و قابلیت سلامت باتری.

گرچه بسیاری از قابلیت‌های مهم مثل حالت دسکتاپ و رابط Material 3 Expressive هنوز در مرحله تست هستند و تا انتشار نسخه QPR1 فعال نمی‌شوند، اما گوگل با تغییر در روند انتشار و سرعت بخشیدن به آن، قصد دارد تا اندروید 16 را زودتر از همیشه به دستگاه‌های جدیدی مثل پیکسل 10 و گلکسی زد فولد 7 برساند.

در مجموع، اندروید 16 یک به‌روزرسانی زیربنایی بوده که بیش از آن‌که برای نمایش باشد، برای استفاده روزمره طراحی شده است؛ با تمرکز بر پایداری، امنیت، بهره‌وری و تطبیق‌پذیری بهتر با سخت‌افزارهای جدید.