اندازه دیافراگم در دوربین گوشیهای هوشمند چه اهمیتی دارد؟
کمپانی نامآشنای الجی هفته گذشته گوشی V30، پرچمدار تازهاش را از سری V رسما در خلال کنفرانس IFA 2017 برلین معرفی کرد. این سازنده بارها پیش از معرفی رسمی گوشی مذکور با انتشار ویدیوها و تیزرهای مختلف برخی ویژگیهای آن را تبلیغ کرد. گوشی V30 به صفحهنمایش فول ویژن و مشخصات فنی فوقالعادهای مجهز شده که دوربین توانمندش هم یکی از آنهاست. الجی ادعا میکند دیافراگم دوربین دوگانه اصلی این گوشی معادل 1.6 است. هیچ گوشی دیگری با این دیافراگم فعلا معرفی نشده است و V30 اولین گوشی هوشمند با دیافراگم 1.6 به شمار میآید. کارشناسان معتقدند گوشی مذکور قادر است تصاویر را در نور کم با کیفیت بینظیری ثبت کند. شاید این سوال برای شما هم پیشآمده باشد که اصلا دیافراگم چیست و چه اهمیتی دارد؟ چرا الجی این نکته را از نقاط قوت V30 میداند و آن را بارها در تبلیغاتش ذکر کرده است؟
آناتومی دوربینهای دیجیتال عکاسی
سیستمهای دوربینهای دیجیتالی عکاسی بسیار پیچیده است. عناصر مختلف و متعددی در این دوربینها وجود دارد که برای حصول نتیجه دلخواه حتما باید در کنار هم و بهصورت هماهنگ همکاری کنند. همه این عناصر در کنار هم باید با همکاری منظمشان واحدی یکتا را تشکیل دهند. در یکطرف این دستگاهها شاهد حسگر دوربین هستیم. این حسگر نور را جذب و آن را به سیگنالهای دیجیتالی تبدیل میکند. همین سیگنالهای دیجیتالی هستند که به تصویر دیجیتال تبدیل میشوند. سیستم لنز در سوی دیگر دوربین تعبیه شده است. این سیستم که معمولا از چند لنز مختلف تشکیل شده است، نور را بهسوی حسگر راهنمایی میکند.

به باز شدن دایرهوار سیستم اپتیکال در لنز بهطورکلی دیافراگم گفته میشود. دیافراگم درواقع میزان وارد شدن نور به داخل لنز دوربین را تعیین میکند. دیافراگم بیشتر اجازه میدهد نور بیشتری وارد دوربین شود و بالعکس.
همانطور که در تصویر بالا شاهد هستیم، میزان دیافراگم در میان دوربینهای سطح بالای دیجیتال، متفاوت است. قطر این دیافراگم با توجه به وضعیت عکاسی یا نمایی که عکاس در نظر دارد و همچنین تواناییهای فنی لنز تعیین میشود.
تفاوت دوربین گوشی و دوربین دیجیتال
دوربین گوشیهای هوشمند نسبت به دوربینهای دیجیتالی بسیار کوچک هستند و به همین خاطر هم نور کمتری جذب میکنند. بدین ترتیب لازم نیست میزان دیافراگم را برای تنظیم نور ورودی در این گوشیها مانند دوربینهای عکاسی در نظر گرفت. قطر لنز دوربین عکاسی در اغلب گوشیهای هوشمند مانند دیافراگم عمل میکند. هر چه این لنز عریضتر و قطرش بیشتر باشد، قادر است نور بیشتری وارد دوربین کند.

دوربین گوشیهای هوشمند از سیستمهای مختلفی برای ثبت تصویر بهره میبرند اما برخلاف دوربین دیجیتال به دیافراگم فیزیکی نیازی ندارند.
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم، دوربین گوشی LG V30 به عریضترین لنز موجود در بازار مجهز شده است. این لنز قادر است در مقایسه با دیافراگم 1.8 سایر گوشیها، 25% بیشتر نور را جذب کند. در ادامه به جدول مقایسه دیافراگم دوربین در گوشیهای پرچمدار موجود توجه کنید:
گوشی |
LG V30 |
Galaxy S8 |
HTC U11 |
iPhone 7 |
LG G6 |
Essential Phone |
دیافراگم |
f/1.6 |
f/1.7 |
f/1.7 |
f/1.8 |
f/1.8 |
f/1.9 |
این ارقام به چه معنی هستند؟
اگر به جزئیات دوربین در صفحه مشخصات فنی گوشی نگاه کنید، متوجه رقم اعشاری میشوید که در کنار حرف F نوشته شده است. البته تفاوتی میان f و F دراینباره وجود ندارد.
برای کاربران عادی توضیح این موضوع کافی به نظر میرسد که هرچه رقم دیافراگم کمتر باشد، لنز عریضتر است. لنز عریض اجازه میدهد تا نور بیشتری وارد لنز شود و تصاویر با وضوح بیشتری توسط دوربین ثبت شوند؛ اما اگر از آن دسته کاربران کنجکاو هستید یا عکاسی را بهصورت جدی دنبال میکنید باید بگوییم f نشاندهنده عبارت focal length of the lens یا به عبارتی فاصله کانونی لنز تا حسگر است. f درواقع فاصله میان حسگر تصویر تا نقطه ایست که اشعههای نور در آن متمرکز میشوند. دیاگرام ساده زیر بهخوبی این مفهوم را نشان میدهد.

لنز عریض چگونه میتواند تصاویر را واضحتر و بهتر ثبت کند؟
ممکن است به نظر برسد که دوربینها در هنگام ثبت تصویر از پلک زدن ما هم سریعتر عمل میکنند اما لازم است بدانید تصاویر هرگز بهسرعت ثبت نمیشوند. حسگر تصویر برای ثبت لحظه و تولید عکس، مدت زمانی را صرف جذب نور موقعیت و صحنه میکند. این بازه زمانی را بهعنوان «سرعت ثبت تصویر» یا «زمان لازم در معرض نور» میشناسیم. این بازه زمانی بهتناسب دوربینها متفاوت است. سرعت ثبت تصویر ممکن است با توجه به موقعیت عکاسی از یکهزارم تا حتی چند ثانیه متوالی طول بکشد. ویژگی مرتبط دیگری هم در دوربین به نام ISO وجود دارد. ISO درواقع تنظیمات حساسیت در حسگر تصویر دوربین است. این تنظیمات همچنین ممکن است با توجه به موقعیت صحنه عکاسی دستخوش تغییر شوند. هر چه تنظیمات ISO بالاتر باشد، تصاویر روشنتر ثبت میشوند و نویز بیشتری دارند. از طرفی ثبت تصاویر در نور کم مستلزم ISO بالاتر است و به همین خاطر تصاویر در نور شب معمولا از وضوح کمتری نسبت به تصاویر روز برخوردارند.
وقتی دوربین گوشی از لنز عریضتری استفاده میکند، قادر است نور بیشتری به حسگر تصویر برساند. این دیافراگم در موقعیت با نور مناسب باعث میشود دوربین با سرعت بیشتری تصویر را ثبت کند و احتمال ایجاد تاری ناشی از تکان خوردن دوربین هم کاهش یابد. در موقعیتهایی که نور صحنه کم است، دیافراگم کمتر میتواند تصاویر باکیفیت را بدون تنظیم ISO در سطح بالا ثبت کند. به همین خاطر هم تغییر دیافراگم 1.8 در V20 به دیافراگم 1.6 در V30 بهبود شگفتانگیزی به نظر میرسد.
تصویر سمت چپ با لنز عریض و دیافراگم کمتر ثبت شده است. تصویر سمت راست با دیافراگم بیشتر ثبت شده و تنظیمات ISO آن هم به خاطر تنظیم نور افزایش یافته است.

دوربین LG V30
این گوشی رسما معرفی شده اما هنوز وارد بازار نشده است. تصاویر متعددی منسوب به دوربین این گوشی تابهحال در فضای وب منتشر شدهاند اما ذکر این نکته هم لازم است که دستگاههای V30 موجود، نسخه نهایی این گوشی نیست. روز گذشته گزارشی منتشر شد و ادعا کرد تصاویر ثبت شده توسط این گوشی از دیافراگم 1.7 بهره میبرد. بههرحال باید منتظر تولید و عرضه نسخه نهایی V30 الجی بمانیم و نظر قطعیمان را پس از ثبت تصاویر به کمک دوربین آن صادر کنیم.