شمار تجهیزات متصل به شبکههای سیّار اعم از تلفنهای همراه، وسایل خانگی هوشمند، خودرانها، پهپادها و حسگرهای مختلف مدام رو به افزایش است. در همین راستا، نسل پنجم شبکههای بیسیم یا اصطلاحا 5G با بهرهگیری از باندهای بسامدی جدید تا 52 گیگاهرتز، میتواند شمار فزاینده ابزارهای ریز و درشت دیجیتال را زیر چتر گسترده خود بگیرد.
اما دادههای بیسیم فقط زمانی میتوانند بیوقفه و سریع منتقل شوند که ایستگاههای فرستندهوگیرنده یا اصطلاحا «بیساستیشنها»1 در خط دید مستقیم یکدیگر باشند. حتی مانعی مثل دیوار نیز میتواند از قدرت سیگنال بکاهد. در جاهایی که سیگنال ضعیف دریافت میشود، میتوان ایستگاه دیگری دایر کرد تا آن ناحیه را پوشش دهد. اما با افزایش شمار ایستگاههای فرستندهوگیرنده، هزینههای مالی و فنی نیز افزایش مییابد. پژوهشگران فیزیک دانشگاه ایتمو روسیه برای حل این مشکل راهکار سادهتر و ارزانتری یافتهاند؛ آنها آنتنی ساختهاند که با نور کنترل میشود.
آندری سایانسکی، از پژوهشگران دانشکده فیزیک دانشگاه ایتمو میگوید، آنتن نوری آنها از چندین بازتابگر یا اصطلاحا رفلکتور تشکیل شده است که تکتکشان حسگر نوری دارند. اگر آنتن در جهت درست تنظیم شود، امواج دریافتی از فرستنده را بین تجهیزات دور از دسترس در ناحیه خود بازپخش میکند. برای این منظور وسیله مخصوصی شبیه کنترل از راهدور نیز طراحی شده است تا بتوان فرآیند بازپخش سیگنالها را بهصورت پویا کنترل و مدیریت کرد. وسیله مذکور کدهای دیجیتالی مادونقرمز را به اجزای آنتن میفرستد. سپس آنتن نوری میدان 5G را بر مقصد موردنظر متمرکز میکند.
این آنتن جدید، اجزای پیچیده یا گرانقیمتی ندارد و چون ماجولار است، میتوان اجزای آنرا به فراخور نیاز کاربر، کم و اضافه کرد و اندازه آنتن را تغییر داد. این نوع ساختاربندی، هم به کاهش چشمگیر هزینهها و هم به سادهتر شدن طراحی و تولید آن کمک میکند. آنتن نوری دانشگاه ایتمو را میتوان بیرون ساختمان یا درون آن کار گذاشت. چنانچه آنتن بیرون از ساختمان نصب شود، میتواند برق موردنیازش را از سلولهای خورشیدی کسب کند.
آنتن یادشده پیشنمونه است اما در انتقال دادهها عملکرد خوبی از خود نشان داده است. پژوهشگران در مرحله بعد، آنتن جدید را در شرایط مختلف خواهند سنجید تا برای عرضه به بازار آماده شود.
توضیحات:
- در شبکههای بیسیم محلیِ کوچک و متوسط، معمولا مسیریابها یا همان روترهای بیسیم در نقش بیساستیشن نیز ظاهر میشوند.