با تزریق واکسن COVID-19 چه اتفاقی در بدن خواهد گذشت؟

هر واکسنی با یک سری عوارض جانبی همراه است اما در بسیاری از موارد این عوارض بروز پیدا نمی‌کنند. شاید شما هم پس از تزریق واکسن آنفلونزا دردی را در بازوی خود حس کنید و یا سردردی کوتاه یا حتی تب و افزایش دمای بدن را تجربه کرده باشید. واکسن‌های ویروس کرونا (که امیدواریم به‌زودی شاهد عرضه آن‌ها در مراکز درمانی سرتاسر جهان باشیم) نیز از این قاعده مستثنا نیستند و اثراتی جانبی به همراه خواهند داشت و حتی این احتمال وجود دارد که این تأثیرات در برخی افراد شدت بیشتری داشته باشند. این اتفاق لزوماً که یک پیشامد بد نیست.

اگرچه تاکنون هیچ‌گونه واکسن کرونا در ایالات‌متحده تائید نهایی نشده اما همگی بر این باورند که چند نمونه در شرف تائید هستند. یکی از نام‌آورترین کاندیدها، واکسن Pfizer/BioNTech است که برای مصارف ضروری در انگلستان مورد تائید قرارگرفته است و احتمالاً هفته آینده نیز ایالات‌متحده چنین تصمیمی بگیرد. دیگر کاندید از Moderna است که تحت نظارت FDA است و تا ماه آینده احتمال دریافت تأییدیه دارد. (برای هر دو مورد FDA تصمیم‌گیرنده نهایی پیرامون ایمنی و کارآمدی واکسن‌ها است. همچنین تضمینی وجود ندارد که یکی از این دو واکسن اصلاً مورد تائید واقع شوند اما اطلاعات به‌دست‌آمده حکایت امیدوارانه‌ای دارد.)

شاید تب و بدن درد رایج باشند

سازندگان هر دو واکسن اعلام کرده‌اند که اثرات جانبی واکسن تولیدی‌شان از خفیف تا متوسط متغیر است بدین معنی که ریسک ایمنی خاصی، گیرنده را تهدید نمی‌کند (بنا به گفته تولیدکنندگان). البته همین اثرات جانبی خفیف تا متوسط هم حس خوبی القا نمی‌کنند.

با توجه به اعلامیه بریتانیا مربوط به واکسن  Pfizerاحتمال قوی وجود دارد که یکی از اثرات جانبی ذیل برای 10% از دریافت‌کنندگان واکسن رایج خواهد بود:

درد در محل تزریق، خستگی، سر درد، درد ماهیچه‌ای، درد مفاصل، احساس سرما و تب. (توجه داشته باشید که حتماً تمامی این موارد روی نخواهند داد بلکه یکی از این اثرات بسیار بیشتر رایج خواهد بود).

محل تزریق برای یک نفر از میان ده نفر ممکن است قرمز شود، باد کند یا برای فرد حالت تهوع ایجاد کند. موردی که بسیار کمتر گزارش‌شده است تورم غدد لنفاوی است.

یکی از دریافت‌کنندگان آزمایشی واکسن در مصاحبه‌ای که داشته بیان کرد اطلاعی ندارد که آیا واکسن واقعی را دریافت کرده است یا یک پلاسیبو (دارونما) – اما چون درد شدیدی در محل تزریق احساس کرده احتمال می‌دهد واکسن اصلی بوده است. "یک روز پس از تزریق حس خستگی شدیدی همراه با بدن درد داشتم. حدود سه هفته بعد نوبت تزریق دوم بود و مجدداً در بازو احساس درد داشتم. محل تزریق قرمز شد، بدن درد و حس خستگی داشتم."

در یکی از نشست‌های اخیر مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا، صاحب‌نظران اهمیت درک مردم از تأثیرات جانبی را به بحث گذاشتند. بیمارستان‌ها و مشاغل ضروری بایستی این حقیقت را درک کنند و از واکسینه کردن تمامی کارمندان خود (مخصوصاً ICU) اجتناب کنند.

عوارض جانبی مترادف با کارآمد بودن واکسن است

تجربه چنین علائمی حتماً آزاردهنده هستند اما نشانه‌ای از وجود مشکل نیستند. عملکرد واکسن‌ها بدین‌گونه است که سیستم ایمنی را تحریک می‌کنند تا نسبت به یک مهاجم ساختگی عکس‌العمل نشان دهد. تب کردن‌ها، خستگی و درد ماهیچه‌ای بخشی از پاسخ بدن ما با یک عفونت است و نسخه‌ای کوچک‌تر از آن پاسخ است که اغلب با یک واکسن به وجود می‌آید.

کُوید به‌خودی‌خود یک بیماری سخت هست که حال قرار باشد علائم آزاردهنده کارکرد واکسن بدان اضافه شود اما ارزش این را دارد تا خود را در برابر چنین عفونت شدیدی ایمن کنیم. درصورتی‌که واکسن نهایی تائید شد و در صف دریافت‌کنندگان قرار گرفتید بسیار مهم است تا از عوارض جانبی آن مطلع باشید.

کارشناسان سلامتی واهمه دارند که افراد پس از تجربه کردن تب و خستگی بعد از دریافت اولین دور واکسن از دریافت دوز دوم اجتناب کنند. اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که برخی واکسن‌ها به تزریق 2 دوز جهت محافظت کامل نیاز دارند. در اعلامیه بریتانیا برای واکسن Pfizer آورده شده است که افراد تا 7 روز پس از دومین تزریق نباید خود را مصون از ویروس بدانند. ازآنجاکه حداقل 3 هفته بین دو تزریق وقت لازم است بهتر است بدانیم که محافظت در برابر کورونا یک ماه پس از تزریق اولین دوز آغاز می‌شود.

درباره دو واکسن Pfizer و Moderna به ترتیب در تاریخ‌های 10 دسامبر (20 آذر) و 17 دسامبر (27 آذر) پس از نشستی که در مقر FDA برگزار خواهد شد قطعاً اطلاعات بیشتری در دسترس خواهد بود.