5 اشتباهی که ممکن است در رانندگی با خودروی توربوشارژر مرتکب شوید
این روزها بازار خودروی کشورمان شاهد تعداد قابل‌توجهی از خودروهای توربو است. نه‌تنها در حال حاضر برندهای چینی و فرانسوی و یا غول‌های آلمانی، ایتالیایی و سوئدی با موتور توربو به‌وفور در خیابان‌ها دیده می‌شوند، بلکه حتی صنعت خودروسازی داخلی هم چند سالی است که مدل‌های توربو تولید می‌کند.
با توجه به پیچیدگی و حساسیت زیاد این موتورها خصوصاً حساسیت به کیفیت بنزین مصرفی، نحوه رانندگی شما می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت و سلامت موتور داشته باشد. ازآنجاکه بنزین سوپر به‌خصوص در شهرهای کوچک کمتر یافت می‌شود، پس بهتر است با اصلاح نحوه تعاملتان با خودرو، از آسیب‌دیدگی آن جلوگیری کنید.
- قبل از گرم شدن خودرو، به آن فشار نیاورید
مسئله مهمی که دراین‌باره باید به آن توجه کنید، اصطلاحاً باید از گرم شدن خودرو اطمینان حاصل کنید. برخی این موضوع را تنها با چک کردن درجه دمای آب خودرو می‌سنجند که این کار کافی نیست. درواقع آب خودرو بسیار زودتر از روغن‌موتور، به درجه ایده‌آل می‌رسد، درحالی‌که روغن‌موتور مدت‌زمان بیشتری را برای گرم شدن نیاز دارد. این امر در خودروهای توربوشارژر بیشتر اهمیت دارد.
پس اگر تنها بعد از گرم شدن آب، به موتور خودرو فشار بیاورید، ازآنجایی‌که روغن‌موتور هنوز سرد است، سرعت چرخش و جریان آن در موتور نیز بسیار آهسته است و درنتیجه محافظت کمتری از موتور آن‌هم در دورهای بالا به عمل می‌آورد. پس بهتر است چند دقیقه بعد از گرم شدن آب خودرو بازهم صبر کنید و دور موتور را پایین نگه‌دارید.
فراموش نکنید که هرگز در حالت ساکن، خودرو را گرم نکنید.
- بلافاصله بعدازاین که به خودرو فشار آورده‌اید، موتور را خاموش نکنید
اگر برای ساعات یا دقایقی، خودروی توربویتان را سریع و خشن (!) رانده‌اید، خودرو را به‌محض رسیدن به مقصد خاموش نکنید بلکه چند دقیقه صبر کنید و سپس خودرو را خاموش‌کنید. اما دلیل پشت این توصیه این است که وقتی به موتور فشار آورده باشید، مسلماً بخش‌هایی از موتور مثل خود توربو یا بلاک موتور داغ شده‌اند و با خاموش کردن خودرو، جریان روغن نیز متوقف می‌شود. در این حالت روغن متوقف‌شده در معرض حرارت بالای این قسمت‌ها قرارگرفته و می‌سوزد و از کیفیت روغن سالمی که در فاصله بیشتر قرار دارد نیز می‌کاهد. درنتیجه شما مجبور به تعویض پیش از هنگام روغن خودرو می‌شوید علاوه بر اینکه روغن نیم‌سوخته محافظت کمتری هم از موتور خودرو می‌کند.
پس بهتر است برای جلوگیری از همه این مشکلات، زمانی که به مقصدتان نزدیک می‌شوید، دور موتور خودرو را پایین آورید و بدون بوست توربو، سعی کنید با رانندگی آرام تر، تا زمانی که به مقصد می‌رسید، درجه حرارت بخش‌های مختلف موتور را کاهش دهید.
- با دور موتور پایین، تخت گاز نرانید
فرض کنید دور موتور خودروی توربوی شما 1500 دور در دقیقه باشد درحالی‌که در دنده 4 هستید. حال اگر شما در این حالت، پدال گاز را تا آخر فشار دهید، توربوی خودرو بوست فوق‌العاده زیادی به شما می‌دهد درحالی‌که موتور خودرو توان کافی را ندارد. در این حالت نه‌تنها شما به خواسته خود که همان شتاب گیری باشد نمی‌رسید بلکه دو مشکل اساسی دیگر هم رخ می‌دهند.
اول اینکه، با فشردن پدال گاز تا انتها، سوخت فراوانی به سیلندرها تزریق می‌شود درحالی‌که به دلیل دور موتور پایین، هوای کمی برای فرایند احتراق فراهم می‌آید. نتیجه اینکه، این ترکیب غلیظ سوخت زیاد و هوای کم، ممکن است هنگام خروج، به اگزوز یا مبدل کاتالیست خودرو آسیب جدی وارد کند. این موضوع در کنار ایجاد آلودگی بیشتر می‌تواند برای شما دردسرساز گردد.
مشکل دومی که ایجاد می‌شود، آسیب‌دیدگی جدی موتور خودرو است. ازآنجاکه چگونگی وقوع این مسئله قدری پیچیده و تخصصی است، از توضیح آن می‌گذریم اما همین‌قدر بدانید که بوست بالا درحالی‌که دور موتور آماده نیست، می‌تواند به پیستون‌های موتور صدمه جدی وارد کند یا شمع‌های خودرو را از بین ببرد.
پس برای جلوگیری از این مشکل هم کافی است به‌راحتی یک یا چند دنده، به عقب برگردید تا دور موتور شما سرحال‌تر شود و سپس اقدام به‌شتاب گیری کنید.
- بهترین سوخت را برای خودروی توربوی خود در نظر بگیرید
خودروهای توربو معمولاً ارزان نیستند، پس به‌تبع هزینه‌های نگهداری بالاتری هم دارند. اما شاید هزینه بنزین برای این خودروها بیش از هر هزینه دیگری ضروری باشد. سعی کنید همواره بنزینی با اکتان بالاتر برای خودروی خود خریداری کنید. در کشور ما بنزین سوپر تنها راه‌حلی است که اگر در شهرتان موجود باشد باید از آن استفاده کنید. البته اگر مسائل مالی برایتان اهمیتی ندارد، خصوصاً در خودروهای اروپایی که موتور حساس‌تری دارند، حتماً از مکمل هم در هر باک استفاده کنید. البته باید بدانید که مکمل‌هایی منظورمان است که قیمت بسیار زیادی دارند و شاید پیدا کردنشان هم اندکی سخت باشد.
- بعد از خروج از پیچ‌ها، شتاب گیری زیاد نکنید
صرف‌نظر از اینکه، خودروی شما توربو یا تنفس طبیعی باشد، هنگام ورود به پیچ‌ها، طی کردن پیچ و خروج از آن‌ها نباید ترمز محکم یا شتاب گیری زیادی داشته باشید.. دلیل این امر این است که خودرو تنها زمانی ثبات داشته و متعادل است که زاویه لغزش (slip angle) در هر چهارچرخ برابر باشد. اما اگر فرضاً در هنگام ورود به پیچ، ناگهان ترمز را تا انتها فشار دهید یا برعکس ناگهان به خودرو فشار زیادی بیاورید، این برابری زاویه‌ها به هم می‌خورد و خودرو از کنترل شما خارج می‌شود. مشکل مضاعفی که برای خودروهای توربو ایجاد می‌شود مربوط به پدیده تأخیر توربو است. ازآنجایی‌که معمولاً همه خودروهای توربو، چه ارزان و چه گران‌قیمت، قدری تأخیر توربو را تجربه می‌کنند، رعایت این نکته در همه خودروهای توربو مهم است.
اما تأخیر توربو چیست؟ (turbo lag)
در موتورهای تنفس طبیعی، مخصوصاً اگر با موتور بزرگ و قدرتمندی روبرو باشیم، به‌محض فشار دادن پدال گاز به همان میزان نیرو از موتور دریافت می‌کنیم. اما در موتورهای توربو، به علت نحوه همکاری توربو با موتور، همیشه بعد از چند ثانیه که از فشار دادن پدال گاز می‌گذرد تازه توربو به کار می‌افتد و بوست آن وارد مدار حرکتی می‌شود. حال فرض کنید که بعد از پیچ یا طی آن، پدال گاز را تا انتها فشار دهید، ممکن است بسته به خودروی‌تان تأخیری چندثانیه‌ای را تجربه کنید و بعدتر تمام آن نیرو به‌یک‌باره به چرخها منتقل می‌شود که درنهایت با از بین رفتن تعادل زاویه لغزش چرخها، بیش فرمانی یا کم فرمانی رخ‌داده و احتمالاً خودرو از کنترلتان خارج می‌شود.
