پورت لایتنینگ در زمان عرضه از زمان خود جلوتر بود، اما اکنون منسوخ شده است

آیپاد محصولی انقلابی از سوی اپل بود. اما دلیل آن، پخش فایل‌های صوتی نبود، بلکه به این دلیل بود که یک مجموعه کامل موسیقی می‌توانست در یک دستگاه کوچک جیبی جای بگیرد. پس از آن نیز پخش‌کننده فایل‌های صوتی نیز در بازار موجود بود که از فضای ذخیره‌سازی بیشتری برخوردار بودند. اما اپل توانست با یک روش معمولی و سهولت در استفاده، آیپاد را به موفقیت برساند.

 

هرچند که iTunes نیز عامل مهمی در موفقیت این دستگاه‌ها بود. این برنامه قابلیت آن را مهیا می‌ساخت تا با اتصال آیپاد به کامپیوتر، از طریق این برنامه بتوانید تا سقف ۱ گیگابایت آهنگ به پخش‌کننده مورد نظر انتقال دهید.

در آن زمان، پخش‌کننده دیگری به نام Creative Nomad Jukebox وجود داشت که در سپتامبر ۲۰۰۰ (مصادف با شهریور ۱۳۷۹) با حافظه ۶ گیگابایتی (در مقایسه، اولین آیپاد حافظه ۵ گیگابایتی داشت) عرضه شد. اما با وجود حافظه زیاد، این دستگاه دارای یک پورت USB 1.1 بود که حداکثر سرعت آن ۱۲ مگابیت بر ثانیه بود. این به آن معنا بود که پر کردن حافظه این دستگاه با آن اتصال آهسته بیش از ۱ ساعت طول می‌کشید.

اولین نسل آیپاد

اما اپل تصمیم گرفت در اولین آیپاد خود که در سال ۲۰۰۱ معرفی شد، از پورت Fire Wire استفاده کند. پورتی که بعدها در مک‌ها نیز به کار گرفته شده بود. پورت‌های فایروایر معمولا با سرعتی که پشتیبانی می‌کنند نام‌گذاری می‌شدند. به عناون مثال پورت این آیپاد Fire Wire 400 بود که سرعت ۴۰۰ مگابیت بر ثانیه را دارا بود. سرعت اولین آیپاد، تقریبا به اندازه USB 2.0 بود که انتقال ۴۸۰ مگابیت بر ثانیه‌ای را انجام می‌داد. این اختلاف سرعت باعث شد آیپاد علی‌رغم حافظه کمتر، از Creative Nomad Jukebox بسیار محبوب‌تر شود.

اما اپل در سوم نسل آیپاد، پورت Fire Wire را با یک پورت داک ۳۰ پین اختصاصی جایگزین کرد. از آنجایی که این پورت توانایی انجام تمام کارها اعم از شارژ، انتقال داده و پشتیبانی از لوازم جانبی خاص را انجام می‌داد، توانست در آیفون نیز به ایفای نقش پرداخته و اولین پورت آیفون‌ها لقب بگیرد.

پس از نزدیک به یک دهه استفاده از پورت ۳۰ پین، اپل خواستار درگاهی شیک‌تر و مدرن‌تر بود که از همه مهم‌تر، جای کمتری هم درون محصولاتش اشغال کند. در همین راستا، اپل در سال ۲۰۱۲ آیفون ۵ را با پورتی جدید به نام لایتنینگ معرفی کرد. پورتی که باعث عصبانیت مردم شد.

عصبانیت مردم به این دلیل بود که یک اکوسیستم گسترده با پورت ۳۰ پین تا آن زمان تشکیل شده بود. به عنوان مثال بلندگوهای سازگار با آیپاد، در اتومبیل‌ها و حتی در برخی اتاق‌های هتل از پورت ۳۰ پین پشتیبانی می‌کردند. اما اپل به ناگهانی اعلام کرد از این پس آیفون‌ها و آیپادها با پورت لایتنینگ به بازار عرضه می‌شود که این یعنی همه لوازم جانبی سازگار با پورت ۳۰ پین، به یک باره به درد نخور شده بودند.

• 
• 

اسپیکرهایی که از پورت ۳۰ پین پشتیبانی می‌کردند

البته که تبدیل‌هایی برای ادامه استفاده از پشتیبان‌ها پورت ۳۰ پین وجود داشت، اما نتوانست خشم طرفداران شرکت آمریکایی را کنترل کند. اپل در نهایت مجبور شد برای فرونشاندن خشم مشتریان خود، قول دهد که تا یک دهه پورت را عوض نکند. قولی که تا آنجا که به آیفون مربوط می‌شود، اپل به آن عمل کرد.

پس از معرفی پورت لایتنینگ، برخی از لوازم‌های جانبی قدیمی به تبدیل نیاز داشتند

علی‌رغم صحبت‌ها زیادی که در مورد فناوری USB-C وجود داشت، اپل در واقع اولین پذیرنده این پورت‌ها بود. هرچند که USB-C اولین بار در سال ۲۰۱۴ رسمی شد و اپل نمی‌توانست بیش از آن صبر کند، زیرا قصد داشت هرچه زودتر پورت ۳۰ پین را کنار بگذارد.

پورت لایتنینگ، پورتی بود که بسیار از درگاه قبلی اپل کوچک‌تر بود. زیرا تعداد پین‌ها از ۳۰ به ۸ کاهش پیدا کرده بود. برای درک کوچکی این پورت، باید بدانید USB-C دارای ۲۴ پین است.

تصویری از پین‌های پورت لایتنینگ

در واقع، باید گفت که ۱۶ پین روی پلاگین لایتنینگ وجود داشته، اما به دلیل اینکه آن‌ها در یک پیکربندی آینه‌ای هستند، تنها از ۸ پین آن استفاده می‌شود. این پیکربندی آینه‌ای باعث می‌شود بتوانید سیم شارژر را از هرطرفی به درون پورت وارد کنید. این موضوع باعث می‌شود با مشکلاتی که در هنگام استفاده از پورت USB دارید مواجه نباشید.

این پورت با تنها ۸ پین، حداکثر سرعت انتقال داده آن مانند USB 2.0، ۴۸۰ مگابیت بر ثانیه است. سرعتی که خیلی بهتر از درگاه‌های Fire Wire اولین نسل آیپادها نیست.

اکثر دستگاه‌هایی که توسط اپل با پورت لایتنینگ تولید شده است، دارای ۸ پین در درون پورت خود هستند. اما دلیل اینکه روی پلاگین لایتنینگ ۱۶ پین وجود دارد، این بوده که برخی دستگاه‌ها مانند آیپد پرو (قبل از آنکه به سمت درگاه USB-C برود)، پورت درونی آن دارای ۱۶ پین بود. این تعداد پین‌ها باعث می‌شد آیپد پرو از سرعت ۵ گیگابیت بر ثانیه که در نسل اول USB 3.2 نیز موجود است برخوردار شود.

تنها وسیله جانبی لایتنینگ که از سرعت نسل اول USB 3.2 پشتیبانی می‌کرد

فیل شیلر در جریان رونمایی از آیفون ۵ درسال ۲۰۱۲، لایتنینگ را درگاهی مدرن برای دهه آینده نامید. اکنون با توجه به اینکه یک دهه از عمر این پورت گذشته، به نظر زمان رونمایی از یک اتصال‌دهنده جدید فرارسیده است.

آیفون ۵ با پورت لایتیتنگ

اکنون اپل کاملا آماده است تا وارد مرحله جدیدی شود. همه مک‌های این شرکت اکنون از پورت USB-C بهره برده، همه آیپدها از همین درگاه برخوردارند و حتی ریموت تلویزیون جدید اپل نیز از همین پورت استفاده می‌کند. همه مدل‌های ایرپادز، کیبورد و ماوس‌های اپل و البته، آیفون‌ها همچنان از پورت لایتنینگ استفاده می‌کنند.

ولی زمانه عوض شده و حالا دیگر مرگ پورت‌های لایتنینگ قطعی است، فقط زمان آن مشخص نیست. زیرا اپل قبلا انتقال آیفون به پورت USB-C را تأیید کرده است. همچنین تحلیلگران معتقدند این اتفاق در سال جاری و پیش از پایان مهلت تعیین شده توسط اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ رخ خواهد داد. همچنین شایعاتی مبنی بر استفاده آیفون ۱۵ اولترا از این پورت به گوش می‌رسد.

اپل به خاطر دارد که چگونه با ورود به پورت لایتنینگ و کنار گذاشتن ۳۰ پین، چگونه بسیاری از لوازم جانبی‌ها منسوخ شدند. این موضوع نیز یکی از استدلال‌هایی بود که اپل برای عدم پذیرش اجباری پورت USB-C به کار برد که نتیجه‌ای نداشت. اکنون دیگر باید آماده باشیم که بسیاری از لوازم‌های جانبی و کابل‌های لایتنینگ به زودی بلااستفاده شوند. البته تبدیل‌هایی برای آن‌ها موجود خواهد بود، اما هرگز نمی‌تواند آن بهره‌وری ایده‌آل را به کاربر ارائه دهد.

• 
• 

کابل USB-C به لایتنینگ و تبدیل USB-C به لایتنینگ برای شارژ نسل اول قلم‌های اپل

از طرف دیگری نیز، استفاده از پورت USB-C مزایای زیادی را به همراه خواهد داشت. بزرگترین مورد برای کاربران اپل این بوده که دیگر می‌توانند از یک کابل برای شارژ همه دستگاه‌ها خود استفاده کنند و دیگر مجبور نیستند برای هر دستگاه، یک کابل جداگانه حمل کنند.

در گذشته نیز، لحظاتی وجود داشته که کاربران از تصمیمات اپل بسیار متعجب شده‌اند: تصمیماتی که مایه شرم برای اپل بوده است. زمانی که شرکت آمریکایی تمام مک‌بوک‌های جدید خود را با پورت USB-C عرضه کرد، در حالی که آیفون‌های جدید تنها با کابل USB-A به لایتنینگ عرضه شدند. همچنین نسل دهم آیپدها نیز از قلم اپل پشتیبانی می‌کرد، اما پورت مناسبی برای شارژ نداشت، برای همین کاربران مجبور به تهیه یک آداپتور جداگانه برای شارژ قلم خود بودند.

شاید آیفون‌های بعدی که از پورت USB-C پشتیبانی خواهند کرد، سد شارژ ۳۰ وات را شکسته و از شارژ سریع‌تری برخوردار شوند. همچنین آن‌ها می‌توانند با این درگاه جدید، قابلیت‌های خروجی ویدیو را بهبود دهند. البته که USB-C قابلیت‌های زیادی را می‌تواند به ارمغان بیاورد، اما این به اپل بستگی داشته که از کدام‌یک از آن‌ها استفاده خواهد کرد.