صنعت خودروسازی پرشده از نامهای کوچک و بزرگ که این صنعت را در مشت خود گرفتهاند. درگذر دوران و پیشرفت این صنعت پر پول شرکتها استراتژیهای متفاوتی را برای حضور و کسب سود سرشار در بازار در نظر گرفتند. گاهی دست به تأسیس هولدینگ های جهانی زدند و گاهی هم قسمتهایی از بدنه اصلی شرکت را واگذار کردند. حدود 4 دهه است که شرکتهای بزرگ و پرمشغله دنیای خودروسازی تصمیم گرفتند تا روش جدید برای جذاب کردن محصولاتشان و البته کاهش فشار بر شرکت مادر را ابداع کردند. در این روش شرکتهای ثروتمند اقدام به تأسیس شرکتها یا همان تیمهای ویژه خودشان کردند. وظیفه این شرکتها ساخت و یا توسعه و بهبود بعضی از محصولات شرکت مادر است. مثال بارز و قابل لمس این مورد هم شرکتهایی مانند AMG و یا M هستند که نمونههای به شدت موفقی هم محسوب می شوند. اما ما در این مطلب قصد داریم تا به معرفی تیمهای ویژه بپردازیم و برترین آنها را برای شما معرفی کینم.
اولین تیمی که می خواهیم آن را معرفی کنیم به شرکت عظیم فورد مربوط می شود. با شروع سال 1980 شرکت آمریکایی فورد خود را در طوفان خودروهای سرعتی و قدرتمند اروپایی تنها می دید. در آن زمان تیمهای ویژه در اروپا طوفانی به پا کرده بودند. از این رو سه نفر در شرکت فورد به نامهای جان پلانت که عضو تیم بازاریابی فورد بود و جانی بی که مدیر برنامه خودرو ماستانگ در شرکت فورد بود و درنهایت رابرت بنهام که مدیر برنامه شرکت فورد بود دست به تأسیس برند SVT زدند. البته در ابتدا نام این برند را SVO گذاشتند چرا که در ابتدا به جای کلمه VEHICLE از کلمه OPERATION استفاده شده بود. این برند در سال 1983 بنا نهاده شد و سیاست تولید خودروهای رده بالا و جوان پسند تر این شرکت را به دست گرفت. اولین حرکت شرکت تازه تأسیس SVT کاری با رسیک بالا بود. این شرکت در اولین تجربهاش در صنعت خودروسازی اقدام به تولید یک موتور 4 سیلندر اختصاصی برای ماستانگ کرد. عملکرد خوب و مناسب این شرکت باعث شد که بعدها فورد میدان کاری این تیم را گسترش دهد و حتی اجازه ساخت قطعات کلیدی و مهم را هم به این تیم بدهد. تیم SVT تا به حال بیش از 10 ها مدل متفاوت را توسعه داده و البته مدلهای جدیدی را هم به لیست شرکت فورد افزوده است. شکی نیست که فورد به کمک تیم SVT توانست توازن قدرتی را که مدتها بود به نفع اروپاییها بود را به نفع خود تغییر دهد.
مگر می شود حرفی از برترینهای این زمینه زد و نامی از یکی از محشرترین این تیم ها یعنی تیم M نیاورد. اگر دقیق تر به نام این تیم توجه کنید باید سؤال برایتان پیش آمده باشد که این M به چه معناست. نام دقیق تیم آلمانی BMW Motorsport GmbH است و همان طور که مشخص است نام M در ابتدای موتور اسپرت است تا نشان دهد که کلاس کاری این تیم چه تفاوتی با بقیه دارد. اما این شرکت در سال 1972 با هدف کمک به BMW برای تولید قطعات ایجاد و تأسیس شد. این شرکت در ابتدا کار خود را تنها با 35 کارمند شروع کرد. صادقانه بگوییم در ابتدای کار هیچ کس فکر نمی کرد که قرار است رسالت این تیم به جای تولید قطعات به سمت تولید خودروهای قدرتمند سوق داده شود. در ابتدای کار این شرکت کیفیت محصولات و البته فنّاوری بالای آنها موردتوجه شرکت مادر قرار گرفت. برای همین هم شرکت مادر اجازه داد تا این تیم دامنه کاری خود را وسیع تر کند. این تیم کم کم وارد توسعه و اصلاح خودروهای تولید شده شد. در سال 1988 تیم M نزدیک به 400 کارمند داشت و تبدیل به یکی از بازوهای توانمند شرکت BMW شده بود. اما اولین محصولی که باعث شد M به عنوان یک تیم تمام عیار شناخته شود خودرو BMW 3 CSL بود. این خودرو یک نمونه حرفهای و البته مسابقهای بود که البته ساخت خود M نبود بلکه یک نمونه تقویت شده بود. شاید موفقیت بسیار زیاد این خودرو باعث شد تا تیم M جرات پیدا کند و به سمت ساخت اولین خودرو خود برود. اولین خودرو این شرکت یک خودرو به شدت خوب البته بازهم مسابقهای بود. نام این خودرو را M1 گذاشتند که عدد 1 نمایانگر اولین تولید این تیم بود. این خودرو در نمایشگاه خودرو پاریس در سال 1978 به نمایش درآمد که بازخورد خوبی هم دریافت کرد. امروزه کسب و کار این شرکت به شدت بزرگ شده است. از تولید خودروهای مخصوص مسابقه گرفته تا تولید کیتهای بدنه. تیم آلمانی نه تنها خودرو تولید می کند بلکه به تجهیز خودروهای دیگر برندها نیز می پردازد. در پایان می توان این شرکت را یکی از برترین تیمهای ویژه صنعت خودروسازی نامید.
مگر می شود که کسی عاشق عضلانیهای آمریکایی باشد و نام SRT را نشنیده باشد. شرکت خوش نام و بزرگ SRT یکی از بهترین و البته موفق ترین گروههایی است که در کنار شرکت مادر مشغول به فعالیت است و البته جزو معدود شرکتهایی هم هست که بسیاری از اوقات از شرکت اصلی در بحث سود آوری جلوتر زده است. اما بیایید نگاهی به تاریخ این تیم شگفت انگیز بیندازیم. همان طور که می دانید شرکت بزرگ فیات کرایسلر که البته در ابتدا تنها کرایسلر بود یکی از بزرگ ترین غولهای خودروسازی جهان محسوب می شود که شرکتهای آمریکایی زیادی را تحت سلطه خود داشت. از جمله معروف ترین این شرکتها می توان به شرکت دوج و جیپ و البته خود کرایسلر اشاره کرد. در سال 1989 شرکت دوج تصمیم به توسعهی خودرو بی نظیر دوج وایپر گرفت از همین رو درصدد برآمد تا تیمی از جمع مهندسان کارکشته و مکانیکهای زبده را به کار گیرد تا از آنها در توسعه خودرو خود کمک بگیرد به همین خاطر در سال 1989 تیم وایپر شکل گرفت. درست است در ابتدا نام SRT تیم وایپر بوده. البته تیم وایپر بعدها با تیم Prowler ادغام شد و نامش به SVE تبدیل شد. البته بازهم در سال 2002 با توجه به گسترده بودن کسب و کار SRT نامش را به PVO به معنای Performance Vehicle Operations تغییر دادند. اما در سال 2004 نماد SRT بر روی همهی خودروهای ساخت PVO نقش می بست تا به عیار بالای آنها اشاره کند از این رو مدیران ارشد تصمیم گرفتند تا معنی SRT در همه جا به عنوان نماد رسمی آن ها معنی شود به همین خاطر در آخرین تغییری که برای این تیم صورت گرفت از ژانویه سال 2004 نام این تیم به SRT تغییر کرد. اگر تا به حال به نام گذاری خودروهای SRT توجه کرده باشید به عنوان مثال Chrysler 300C SRT8 شاید شده باشد که بگویید که چرا بعد از SRT یک عدد آمده است. در اینجا باید این نکته مهم را اضافه کنیم که SRT هیچ گاه یک ماشین کامل نمی سازد بلکه تنها در بحث قوای فنی و کیتهای بدنه فعالیت می کند. عمده فعالیت این شرکت در این روزها به ساخت موتورهای قدرتمندش مربوط می شود. حالا می توانیم دلیل قرار گرفتن عدد بعد از نام SRT را بگوییم. عدد بعد از عنوان SRT نشان دهنده سیلندرهای موتور به کار گرفته شده در خودروی مورد نظر است. اما بدون شک بزرگ ترین و معروف ترین محصول SRT موتور بی نظیر هلکت است که توسط این تیم ساخته شده و تنها بر روی معرکه ترین خودروهای دوج و جیپ قرار دارد. خودروهایی که تا به حال با موتورهای این تیم ساخته شدهاند به شدت زیادند و شاید تعداد تولیدشان بیش از چند میلیون هم باشد. در پایان می توان SRT را یکی از بهترین تیمهای ویژه در صنعت خودروسازی نامید.
نوبتی هم که باشد نوبت یک آسیایی است که عرض اندام کند. مجموعه N هیوندای تا به الآن جوان ترین تیم ویژهای است که کار خود را در ابعاد بزرگ شروع کرده است. هیوندای که دست خود را برای رقابت تنگاتنگ با برترینهای جهانی در این زمینه خالی می دید در سال 2014 اقدام به تأسیس این تیم نمود. اما شاید برای شما سؤال باشد که N مخفف چیست؟ N مخفف نامیانگ است. نامیانگ منطقهای در کره جنوبی است که دو غول خودروسازی این کشور یعنی کیا و هیوندای برای آزمایش خودروهای خود از آنجا استفاده میکنند. در حقیقت نامیانگ قلب تحقیق و توسعه صنعت خودروسازی کره جنوبی به شمار می رود. اما همان طور که گفتیم تیم N جوان است و محصولات زیادی تا به حال عرضه نکرده است اما همان دو سه مدلی هم که معرفی کرده است به شدت طرفدار دارد. این شرکت تا به حال خودروهای سری i و ولستر را توسعه داده و البته که محصول خاص به خود یعنی N-LINE را تولید کرده است. این شرکت هم چنین خودرو مخصوص مسابقات رالی این شرکت را نیز توسعه می دهد. درنهایت می توان آینده بسیار درخشانی را برای این تیم پیش بینی کرد.
با اینکه تیمهای زیادی در صنعت خودروسازی در جهان مشغول به کار هستند اما می توان به راحتی هر چه تمام AMG را بزرگ ترین و البته مستقل ترین تیم در صنعت خودروسازی در جهان نامید. این شرکت جزو با سابقه ترینهاست. اولین سنگ بنای این شرکت در سال 1967 گذاشته شد. البته این شرکت تا سال 1999 دچار تغییرات گسترده چه در بخش خدمات و چه در بخش استراتژی شد. در سال 1999 این تیم به طور کامل تحت اختیار غول خودروسازی جهان یعنی گروه دایملر قرار گرفت. این گروه تا سال 2005 تحت نظر مستقیم این شرکت به کار خود ادامه داد تا اینکه توانست در سال 2005 به صورت یک شرکت مستقل کار خود را شروع کند. در حال حاضر وسعت و اعتبار این شرکت در حدی است که به راحتی می تواند بدون نظر مدیران دایملر مهندس استخدام کند و برای طرحهای مختلف به طور مستقل معامله و همکاری نماید. در حقیقت به همین خاطر است که این شرکت در سال 2018 توانست اولین نمایندگی مستقل خود از گروه مرسدس را در سیدنی استرالیا افتتاح کند. اما همان طور که اکثریت می دانند حوزه کاری AMG تنها در توسعه و ساخت خودروهای رده بالا و گران قیمت مرسدس است. خودروهای ساخت این شرکت به شدت قوی و البته لوکس هستند. شرکت AMG تمامی خودروهای ساخت خود را به موتورهای ساخت خودش و کیت بدنه اختصاصی خود مجهز می کند. بدون شک می توان این تیم را جزو برترین تیمهای ویژه در صنعت خودروسازی عنوان نمود.
تیم TRD یکی از قدیمیهای تیونینگ در آسیا محسوب می شود و البته که جزو برترین تیمهای ویژه در جهان به شمار می رود. این شرکت جزو افتخارات تویوتا است و همیشه در این شرکت حضور پر رنگی دارد. این شرکت از تهیه لوازم تا توسعه خودروهای مسابقهای تویوتا دست دارد. TRD مخفف Toyota Racing Development است و از اول برای ساخت و توسعه خودروهای مسابقهای ساخت تویوتا پایه ریزی شده بود. البته این شرکت در توسعه بعضی خودروهای جادهای ساخت تویوتا و البته لکسوس هم همکاری می کند اما پر رنگ ترین حضورش درزمینهٔ مسابقات است. اما مرکزهای TRD در کل جهان 2 تا هستند. یک مرکز که معروف به Toyota Technocraft است که در ژاپن قرار دارد. و دیگری هم معروف به TRD USA است که مشخص است در کجا فعالیت می کند. اما زمینه فعالیت این دو مرکز کاملاً با هم متفاوت است. مرکز ژاپن در بخش مسابقات Super GT و سری مسابقات قهرمانی فرمول سه ژاپن فعالیت می کند و مرکز آمریکا در بخش مسابقات NASCAR، Formula Drift و GT Daytona فعالیت می کند. جالب اینجاست که TRD آمریکا را به خاطرات افتخارات زیادی که کسب کرده است به نام Toyota Racing می شناسند. عمده شهرت TRD در واقع به خاطر تولید موتورهای پایدارش است که به طور ویژه در خودروهای مسابقهای تویوتا به کار می روند. در نهایت می توان TRD را هم یکی از برترین تیمهای ویژه یا همان تیونر های مطرح در جهان خودروسازها نام برد.
می توان به راحتی گفت که این شرکت قدیمی ترین تیونر در کل جهان است. در زمانی که اکثر جهان خودروسازها از خودشان تشکیل شده بود کرایسلر شرکتی به نام موپار را در 1937 بنا نهاد. شاید برای شما سؤال باشد که معنی موپار چیست؟ معنی موپار به معنی MOTORS و PARTS است. این شرکت بیشتر خدماتش برعکس دیگر شرکتهایی که نام آن ها را آوردیم تولید قطعات برای خودروهای تحت برند کرایسلر است. این شرکت با اینکه مدت زمان زیادی است که ساخته شده است اما هیچ گاه به سمت تولید یک خودرو مستقل یا توسعهی خودرو به معنی واقعی نرفته است. موپار در سالهای افول کرایسلر در مرز نابودی قرار داشت که البته با خرید کرایسلر توسط فیات توانست به حیات خود البته تحت مدیریت اصلی فیات ادامه دهد. شاید موپار در حال حاضر به اندازه بقیه تیمهای گفته شده عملکرد درخشانی نداشته باشد اما نمی توان تاریخ پرافتخار آن را انکار کرد.
اما آخرین تیونر یا همان تیم ویژه لیست یک ژاپنی کار درست است. نیسمو برندی است که از ادغام دو شرکت زیرمجموعه نیسان که در زمینهٔ قسمتهای ورزشی کار می کردند در سال 1984 تأسیس شد. در حال حاضر این شرکت مسئولیت فعالیتهای ورزشی شرکت نیسان را بر عهده دارد و نمونههای حرفهای تر و سطح بالاتری را برای شرکتهای نیسان و اینفینیتی و واتسون توسعه می دهد. نام نیسمو از دو کلمه NISSAN و MOTORSPORT تشکیل شده است. طبق آخرین آمار کارکنان این شرکت بین 300 تا 400 نفر هستند. اما عمده فعالیتهای نیسمو در زمینهٔ افزایش راندمان خودرو و بحث آیرودینامیک خودروهای شرکتهای ذکر شده است. البته خودروهای مسابقهای نیسان تحت نظر مستقیم این شرکت تولید می شوند. شاید معرکه ترین محصولی که تا به حال تحت نظر خود نیسمو در نمونهای خاص تولید می شد خودرو GT-R نیسمو است. درنهایت این شرکت را می توان جزو برترینهای لیست خودمان قرار دهیم.
بدون شک تعداد تیونرهایی که در صنعت خودروسازی فعالیت می کنند بیش از این تعدادی است که نامشان را آوردیم اما ما سعی کردیم تا به برترینها و کارکشتهها اشاره کنیم.