این حقایق دربارۀ زبان ترکی را نمی‌دانستید!

تا به حال به زبان ترکی و معنی جملات آن فکر کرده‌اید؟ زبان ترکی شبیه به باقلواست، جملاتی کوتاه اما پرانرژی، بامفهوم و بانفوذ دارد؛ آوای جذاب و زیبای این زبان باعث محبوبیت آن در میان بسیاری از مردم دنیا شده است. کلمات جذاب و مفاهیمی که زبان ترکی در خود جای داده، آن را به یکی از شیرین‌ترین و غنی‌ترین زبان‌ها تبدیل کرده است.

در این مقاله می‌خواهیم حقایقی دربارۀ زبان ترکی به شما بگوییم که احتمالا نمی‌دانستید!

ریشۀ زبان ترکی حوالی سیبری‌ است

زبان ترکی جزء گروهی به نام آلتایی است و در سیبری و رشته‌کوهی به نام آلتای ریشه دارد. عشایری که در آن منطقه زندگی می‌کردند، به سمت آسیای میانه حرکت کردند و با این اتفاق زبان ترکی هم گسترش پیدا کرد. درواقع زبان ترکی ریشه در عربی ندارد و زبان مردم قبایلی بود که به ترکی معروف بودند.

نکتۀ جالب این است که زبان ژاپنی و کره‌ای هم از همین گروه هستند و ساختار مشابهی با زبان ترکی دارند؛ کسانی که با این زبان آشنایی دارند بهتر می‌توانند دیگرزبان‌های آسیای میانه را درک کنند.

زبان ترکی در 100 سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شد

اگر قبل از سال 1932 و در زمان امپراتوری عثمانی زبان ترکی را تحلیل می‌کردید، متوجه می‌شدید که تنها 35 تا 40 درصد کلمات رایج آن‌ها ترکی‌ است، تأثیری که این زبان از فارسی و عربی گرفته بود دایره لغاتِ آن را دست‌خوش تغییرات زیادی کرده بود.

در کنار اصلاحات سیاسی و اقتصادی، دولت ترکیه تصمیم گرفت با تشکیل انجمن زبان ترکی تا جایی که می‌تواند زبان ترکی را اصلاح کند. هدف آن‌ها حذف کلمات با ریشۀ خارجی بود. با تلاش‌های انجمن زبان ترکی حالا تقریباً 80 درصد کلمات این زبان، ترکی‌ست و ریشۀ آن‌ها خالص است!

الفبای ترکی در گذر زمان زیر و رو شد!

گفتیم که زبان ترکی در 100 سال گذشته تغییرات بسیاری کرده است، همین ماجرا برای الفبای زبان ترکی هم پیش آمد.

ترکی عثمانی به رسم‌الخط عربی نوشته می‌شد. اما نوشتن به این رسم‌الخط دردسرهایی ایجاد کرده بود. ترکی هشت مصوت دارد (هشت حرف صدادار زبان ترکی: a, e, ı, i, o, ö, u, ü ) اما خط عربی فقط شش مصوت دارد (اَ، اِ، اُ، آ، ای، او). آتاتورک در سال 1928 یک رسم‌الخط لاتین اصلاح‌شده را جایگزین رسم‌الخط عربی کرد.

الفبای ترکی 29 حرف دارد و همان‌طور که گفتیم 8 مصوت و 21 صامت دارد. در زبان ترکی حروف W، X وQ  وجود ندارد و در مقابل حروف Ş، Ğ و Ç را دارد.

خطاهایی که در ترجمه اتفاق می‌افتند، گاهی کم‌اثر هستند و گاهی می‌توانند مشکلات بزرگی به بار بیاورند؛ مثلاً می‌دانستید در سال 2009 میلادی یک بانک بین‌المللی به نام HSBC به خاطر اینکه یک کلمه از شعار تبلیغاتی‌اش را اشتباه ترجمه کرده بود، متحمل خسارت چند میلیون دلاری شد؟

ترجمه فقط جایگزین‌کردن کلمات مقصد به جای مبدأ نیست، ترجمه باید فراتر از کلمات برود و به مغز ایدۀ نویسنده برسد.

برای دور ماندن از خطاهای ترجمه از متخصصین این کار کمک بگیرید. در این روزگار کرونا راه‌حل ما برای شما، استفاده از خدمات سفارش ترجمه آنلاین است. ترنسیس به عنوان یک پلتفرم ترجمه تخصصی آنلاین به دغدغه‌ها و چالش‌های فرآیند ترجمه واقف است. تنها کافیست سفارش ترجمه خود را ثبت کنید تا علاوه‌بر پشتیبانی همه‌جانبه و گارانتی قیمت، ترجمه‌ای استاندارد و باکیفیت در اختیار داشته باشید.

ترکی زبان بومی دو قاره است

ترکیه تنها کشوری ا‌ست که بین دو قارۀ مختلف است. شهر استانبول در این کشور دو بخش آسیایی و اروپایی دارد؛ در واقع ترکی زبان بومی یک کشور در دو قاره است!

زبان مادری بیش از 80 میلیون نفر ترکی‌ست که از تمام کسانی که ایتالیایی و یونایی صحبت می‌کنند بیشتر است. این روزها با مهاجرانی که در سراسر اروپا پخش شده‌اند زبان ترکی حتی به آلمان هم صادر شده است!

در زبان ترکی جنسیت وجود ندارد

برخلاف زبان فرانسوی، اسپانیایی و آلمانی در زبان ترکی جنسیت نداریم. در واقع در فعل و اسم و ضمایر اشاره هیچ علامتی برای جنس خاصی وجود ندارد و این موضوع یادگیری زبان ترکی را خیلی ساده می‌کند. برای مثال در اینجا جمله‌ای را آورده‌ایم تا از نظر جنسیت اسم بررسی کنیم:

جملۀ Adam bir mühendis یعنی آن مرد یک مهندس است. حالا اگر بخواهیم همین جمله را برای یک خانم بنویسیم اسم آن تغییری نمی‌کند؛ به شکل O kadın bir mühendis نوشته می‌شود که یعنی آن زن یک مهندس است.

زبان ترکی کلمات طولانی را دوست دارد

یک کلمه در زبان ترکی می‌تواند پسوندها و پیشوندهای زیادی بگیرد و ترکیب‌های زیادی از آن ساخته ‌شود.

کلمۀ Muvaffakiyetsizleştiricileştiriveremeyebileceklerimizdenmişsinizcesine طولانی‌ترین کلمۀ ترکی‌ست که 70 حرف دارد.

مثلاً: جملۀ «من می‌روم یک فیلم تماشا کنم» در فارسی از 6 کلمه تشکیل شده است. اما در ترکی می‌گویند: Film seyredeceğim که فقط از دو کلمه تشکیل شده است! یعنی شما می‌توانید برای انتقال معنای یکسان از 4 کلمه کمتر استفاده کنید. یک کلام می‌گویید و تمام منظورتان را به طرف مقابل منتقل می‌کنید.

با وجود چنین تفاوت‌هایی در زبان‌های مختلف، می‌بینید که ترجمه کار هر کسی نیست، اگر روزی سر و کارتان به متنی ترکی افتاد و یا نیاز به ترجمه مقاله علمی، فیلم یا کتابی به زبان ترکی داشتید، پیشنهاد می‌کنیم از ترجمه ترکی به فارسی ترنسیس استفاده کنید. روند سفارش ترجمه ترکی استانبولی در ترنسیس ساده‌تر از چیزیست که فکرش را می‌کنید!

رد پای ترکی در خیلی از زبان‌های دیگر!

زبان ترکی هم مثل همۀ زبان‌ها، در ساختار دیگر زبان‌ها اثراتی داشته است؛ به عنوان مثال 20 درصد از واژگان زبان انگلیسی، 10 درصد از واژگان فرانسوی و 17 درصد از واژگان زبان آلمانی از زبان ترکی گرفته شده‌اند. مثلاً کلمۀ انگلیسی Achy به معنای "دردناک" و از واژۀ ترکی acı (آجی) گرفته شده است که به معنی "درد" است.

از طرفی با توجه به موقعیت جغرافیایی ترکیه، منطقی است که زبان ترکی و فارسی تحت تأثیر یکدیگر قرار گرفته باشند. بعضی از کلماتی که در زبان فارسی حرف "قاف" دارند در زبان ترکی تقریباً به همان شکل و با حرف "کاف" تلفظ می‌شوند. مثلاً کلمۀ قایق در زبان ترکی به شکل kayık نوشته شده و کایک خوانده می‌شود.