هربار که با دوربین دیجیتال یا تلفن هوشمند عکس میگیرید، دستگاه شما اطلاعات بیشتری به آن عکس اضافه میکند و متا دیتاهایی که مربوط به تصویر است، در خود آن ذخیره می شود. این دادههای EXIF که کوتاه شدهی Exchangeable Image File Format است شامل تاریخ، زمان و موقعیت جعرافیایی عکس اصلی است. همچنین شامل تنظیمات دوربین همچون:
برنامههای عکس میتوانند ازاین اطلاعات برای سازماندهی عکسها براساس تاریخ، زمان و مکان دقیق آنها استفاده کنند. عکاسان حرفهای میتوانند برای دیدن تنظیمات دقیق دوربین به عکسهای قدیمی رجوع کرده و از این اطلاعات EXIF استفاده کنند. حتی میتوان اطلاعات حق چاپ را به دادههای EXIF اضافه کرد. از طرف دیگر، آژانسهای اجرای قانون از دادههای EXIF برای یافتن مجرمان استفاده میکنند (شبیه کاری که جان مک آفی در سال ۲۰۱۲ انجام داد.) این اطلاعات برای اینکه عکس مورد نظر کی و کجا گرفته شده نیز میتواند مورد بررسی قرار گیرد البته با این فرض که اطلاعات جعلی به آن اضافه نشده باشد. به عنوان مثال عکسهای ترامپ که ادعا میشود پس از ابتلا به کووید-۱۹ گرفته شده، میتواند به لحاظ زمان و مکان مورد بررسی قرار گیرد.
برای مشاهدهی متادیتای عکسهای گرفته شده در ویندوز و مک راههای مختلفی وجود دارد. برای این کار باید به خصوصیات فایل دسترسی پیدا کنید. مشاهدهی خصوصیات فایلها در ویندوز، مک، اندروید و ای او اس به راحتی صورت میگیرد.
روی عکسهای ذخیره شده راست کلیک کنید
روی Properties کلیک کنید
روی تب Details کلیک کنید تا متادیتای عکس را مشاهده کنید
روی عکس مورد نظر کلیک کنید
کلیدهای ترکیبی Command + I را بزنید
اکنون در تبهای مختلف میتوانید متادیتای عکس را مشاهده کنید
در دنیای مرورگرها اکستنشنهای بسیاری وجود دارد که با آنها میتوان به این اطلاعات دسترسی داشت که از جمله آنها میتوان به Exif Viewer for Firefox و EXIF Viewer Classic on Chrome اشاره کرد. همچنین سایت Verexif.com نیز به کاربران اجازه میدهد دادههای EXIF عکسهای JPEGs آپلود شده در فضای مجازی را مشاهده کنید.
متادیتای عکسها اطلاعات بسیاری را در مورد عکسها فاش میکنند، اما به راحتی میتوان این اطلاعات را حذف یا ویرایش کرد. این کار باعث حفظ حریم خصوصی میشود. این کار شواهد عکسها را کمتر میکند. برنامههایی مانند فوتوشاپ و لایت روم به کاربر اجازه میدهند دادههای EXIF را قبل از بارگذاری در شبکههای اجتماعی همچون اینستاگرام، Imgur و توییتر حذف کنند. البته این کار را مستقیما در ویندوز نیز میتوان انجام داد.
کاربران مک برای حذف دادههای EXIF احتیاج به یک برنامه اضافی دارند. همانطور که گفته شد، فوتوشاپ و لایت روم میتوانند این کار را انجام دهند. همچنین چندین برنامه شخص ثالث رایگان مانند ImageOptim و EXIF Purge وجود دارند که میتوان از آنها بهره برد. کاربران اندروید و ای او اس میتوانند برچسب گذاری جغرافیایی را خاموش کنند تا از اضافه شدن دادههای موقعیت جغرافیایی به عکسهایشان جلوگیری کنند، اما سایر دادههای EXIF همچنان وجود دارند. برنامههای زیادی هستند که این کار را انجام میدهند اما غالبا تبلیغات آزاردهندهای دارند. امنترین گزینه استفاده از برنامههای دسکتاپ گفته شده در بالا است.