نرخ نوسازی نمایشگر چیست و انواع آن چه فرقی با هم دارند؟

تلفن‌های هوشمند جدید در رقابتی شدید برای معرفی Refresh Rate یا نرخ‌های نوسازی بالاتر هستند. این نرخ‌های نوسازی بالا روی کاغذ جذاب به نظر می‌رسند. اما آیا نرخ نوسازی به تنهایی می‌تواند فاکتوری برای تعویض تلفن هوشمند و خرید محصولات گران قیمت شرکت‌های مختلف باشد؟ پاسخ به این سوال به عوامل مختلفی بستگی دارد.

مزایای استفاده از نرخ‌های نوسازی بالا و حتی نحوه عملکرد موبایل‌های مجهز به این فناوری آن‌قدرها که باید مورد توجه قرار نگرفته است. با وجود این که دستگاه‌های مجهز به نرخ نوسازی بالا روان‌تر و جذاب‌تر به نظر می‌رسند، اما فدا کردن عمر باتری در ازای دریافت این نرخ‌های بالا تا حد زیادی به ترجیحات خود کاربر بر می‌گردد. با در نظر گرفتن این موضوع، در ادامه با جی‌اس‌ام همراه باشید تا هر آن‌چه لازم است درباره نرخ نوسازی بدانید را به شما بگوییم.

نرخ نوسازی چیست؟

صفحات نمایش ثابت نیستند. این صفحات مدام در حال تغییرند و محتواهای مختلفی را به حرکت در می‌آورند. حرکات محتوا در نمایشگرها روان به نظر می‌رسد چون هر پیکسل خود را در صفحه به‌روز می‌کند تا جدیدترین محتوا را از پردازنده دریافت کند و آن را به شما نشان دهد. ولی این اتفاق به صورت اتفاقی نمی‌افتد. پنل‌های نمایش محتواهای خود را در بازه‌های زمانی منظمی به‌روز می‌کنند که این بازه‌ها تحت عنوان Refresh Rate یا «نرخ نوسازی» شناخته می‌شود.

نرخ نوسازی سرعت به‌روزرسانی محتواهای نمایشگر را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، یعنی محتوا در چه فواصل زمانی و با چه سرعتی در صفحه به‌روز می‌شود. این فاکتور با واحد هرتز (Hz) اندازه‌گیری می‌شود. نرخ نوسازی به تعداد دفعات تازه شدن نمایشگر در هر ثانیه اشاره دارد. نمایشگرهای ۶۰ هرتزی در هر ثانیه ۶۰ بار تازه می‌شوند، نمایشگرهای ۹۰ هرتزی ۹۰ بار و نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی ۱۲۰ بار. بنابراین نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی دو برابر سریع‌تر از نمایشگرهای ۶۰ هرتزی و ۴ برابر سریع‌تر از تلویزیون‌های ۳۰ هرتزی اطلاعات به‌روز می‌کنند.

به‌روزرسانی سریع‌تر همچنین به معنای تاخیر (Latency) پایین‌تر است، چون پیکسل‌ها به دفعات بیشتری تازه‌سازی می‌شوند. برای مثال، در نمایشگرهای ۶۰ هرتزی ۱۶.۶ میلی ثانیه طول می‌کشد تا صفحه کاملا تازه شود، این مقدار در نمایشگرهای ۹۰ هرتزی ۱۱.۱ میلی ثانیه و در نمایشگرهای ۱۲۰ هرتزی فقط ۸.۳ میلی ثانیه است. نرخ نوسازی تنها فاکتور تعیین‌کننده در بحث تاخیر صفحات نمایش نیست، اما یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را ایفا می‌کند.

نمایشگر تلفن هوشمند شما در هر چرخه به طور کامل تازه‌سازی نمی‌شود، بلکه هر بار ردیفی افقی از پیکسل‌ها به نوبت تازه می‌شوند تا زمانی که کل صفحه در نرخ مورد نیاز به‌روز شود. اگر به صورت آهسته یا اسلوموشن از نمایشگر خود فیلم بگیرید می‌توانید این موضوع را ببینید. به عبارت دیگر، نمایشگر شما دائما در حال به‌روز و تازه شدن است، اما یک چرخه طول می‌کشد تا کاملا تازه شود.

در این‌جا بهتر است اشاره کوتاهی به نرخ نمونه‌برداری لمسی هم داشته باشیم. این نرخ نیز در واحد هرتز اندازه‌گیری می‌شود و به شما نشان می‌دهد که نمایشگر در هر ثانیه چند بار به دنبال ورودی لمسی انگشتان کاربر می‌گردد. هرچه نرخ نمونه‌برداری لمسی بالاتر باشد، لگ کمتری بین ورودی (لحظه لمس یا سوایپ) و عمل مشاهده می‌شود. این مسئله به‌خصوص در بازی‌های سرعتی اهمیت پیدا می‌کند.

۶۰ هرتز، ۹۰ هرتز و ۱۲۰ هرتز چه معنایی برای موبایل‌های ما دارد؟

نمایشگرهای مجهز به نرخ نوسازی بالا می‌توانند محتواها را روان‌تر و سریع‌تر نشان دهند. با این حال، با کارهای عادی مثل اسکرول کردن در تلگرام و اینستاگرام نمی‌توانید متوجه عمده تفاوت این نمایشگرها با نمایشگرهای معمولی ۶۰ هرتزی شوید. به خاطر داشته باشید که بسیاری از محتواهای ویدیویی از استاندارد ۲۴ فریم بر ثانیه یا همان 24Hz استفاده می‌کنند. با این وجود اپلیکیشن‌ها و محتواهایی هستند که حرکت‌های گرافیکی زیادی دارند و در نمایشگرهای مجهز به نرخ‌های بالا روان‌تر به نظر می‌رسند.

منتها اصلی‌ترین تفاوت این نمایشگرها با نمایشگرهای عادی در بحث گیمینگ هویدا می‌شود. نرخ نوسازی بالا و نرخ واکنش سریع‌تر می‌تواند تاثیر قابل توجهی در بازی‌ها داشته باشد، چون تاخیر را کاهش می‌دهد و گیم‌پلی را روان‌تر می‌کند. گیمرهای حرفه‌ای PC معمولا از نمایشگرهای ۱۲۰ و حتی ۱۴۴ هرتزی استفاده می‌کنند. این قابلیت حالا به تلفن‌های هوشمند هم اضافه شده و موبایل ۱۴۴ هرتزی نوبیا رد مجیک 5G از پیشروترین آن‌ها به حساب می‌آید. با این حال، گیمینگ با نرخ فریم بالا نیازمند پردازنده‌ای قدرتمند و البته پرمصرف است که از پس تامین محتوای مورد نیاز نمایشگر بربیاید.

این‌جاست که یکی از اصلی‌ترین مشکلات استفاده از نرخ‌های نوسازی ۹۰ و ۱۲۰ هرتزی پیش می‌آید: عمر باتری. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که وان پلاس ۷ پرو در حالت وبگردی با نرخ ۹۰ هرتزی حدود ۲۰۰ دقیقه کمتر از نرخ ۶۰ هرتزی دوام می‌آورد. این مسئله در خصوص برخی از محصولات از جمله پیکسل ۴ که به صورت پیش‌فرض با مشکل باتری روبرو هستند اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و توصیه می‌شود که در این دستگاه‌ها از نرخ نوسازی ۹۰ هرتزی استفاده نشود.

آیا باید موبایلی با نرخ نوسازی بالا بگیریم؟

تعداد نمایشگرهای مجهز به نرخ نوسازی ۹۰ و ۱۲۰ هرتزی روزبه‌روز بیشتر می‌شود و حضور آن‌ها در بازار گوشی‌های پریمیوم برجسته‌تر است. با این حال، احتمالا به‌زودی در گوشی‌های میان‌رده هم می‌توانیم این پنل‌ها را مشاهده کنیم.

با این وجود، نرخ نوسازی صرفا بخش کوچکی از قابلیت‌های نمایشگرهای امروزی دنیای موبایل است. به نظر نمی‌رسد که فعلا دلیل موجه کافی برای خرید موبایل مبتنی بر قابلیت نرخ نوسازی وجود داشته باشد. اما اگر می‌خواهید دستگاهی را به خاطر نمایشگر آن خریداری کنید، باید به فاکتورهای مهم دیگری مثل طیف رنگی، کنتراست، دمای رنگ سفید و رزولوشن هم توجه داشته باشید، چون این‌ها همگی در تعیین کیفیت صفحه نقش تعیین‌کننده دارند.

ولی اگر واقعا می‌خواهید موبایلی را امتحان کنید که نرخ نوسازی بالاتر از حد عادی دارد، تلفن‌های زیر گزینه‌های خوبی برای این کار هستند:

• Samsung Galaxy S20 5G – 120Hz 
• OnePlus 7T – 90Hz 
• Realme X50 Pro 5G – 90Hz 
• Asus ROG Phone 2 – 120Hz 
• Google Pixel 4 XL – 90Hz