اپل، گوگل، آمازون و فیسبوک چگونه قوانین آنتی تراست را نقض می‌کنند؟

 نبرد دولت علیه شرکت‌های بزرگ فناوری در حال شدیدتر شدن است و در جدیدترین اقدام از گوگل، آمازون، فیسبوک و اپل خواسته شده تا اطلاعات لازم برای پیشبرد پرونده تحقیقاتی آنتی تراست را در اختیار نهادهای لازم قرار دهند. در این پرونده از این شرکت‌ها خواسته شده تا در رویه‌های خود شفافیت بیشتری داشته باشند و روش‌های گردآوری اطلاعات خود را با کاربران در میان بگذارند. علاوه بر این، سیاست‌های اجرایی این ابرغول‌های فناوری نباید به گونه‌ای باشد که بستر رقابت را در بازار از بین ببرد.

این پرونده که دادخواست آن اواسط هفته گذشته توسط دادستانان ۵۰ ایالت آمریکا مطرح شد خواستار تحقیق و بررسی در زمینه سیاست‌های آنتی تراست در گوگل است. دادستان ایالت تگزاس، کِن پَکستون، در دادخواست خود به ابراز نگرانی درباره کنترل افسارگسیخته این شرکت‌ها بر بازارهای تبلیغات آنلاین می‌پردازد و معتقد است که این رفتارها می‌تواند مخل شرایط رقابتی و در نهایت به ضرر مصرف‌کنندگان باشد.

قدرتی بیکران در دست شماری معدود

ما اکثر این شرکت‌ها را به خاطر خدمات آن‌ها می‌شناسیم. گوگل را به خاطر موتور جستجو؛ اپل را به خاطر محصولات و گجت‌ها؛ آمازون را به خاطر فروشگاه الکترونیکی؛ و فیسبوک را در اصل به خاطر تبیین ایده شبکه‌های اجتماعی. اما در پس پرده این خدمات آژانس‌های تبلیغاتی قرار گرفته‌اند (البته منهای اپل که بعدا به آن می‌رسیم).

کسب و کارهای مختلف به سراغ گوگل، فیسبوک و آمازون می‌روند تا محصولات و خدمات خود را به دست عموم کاربران برسانند. امروزه شرایط به گونه‌ای شده که به سختی می‌توان رقیبی را برای این شرکت‌ها در نظر گرفت. به گزارش eMarketer، فیسبوک سهمی ۲۲ درصدی از بازار تبلیغات دیجیتال آمریکا در اختیار دارد. گوگل ۳۷ درصد از این بازار و ۷۵ درصد از بازار تبلیغات جستجو را در دست گرفته است. این‌ها همه شامل همان تبلیغاتی است که روی مرورگر شما ظاهر می‌شود، اخبار و مطالبی که در سراسر اینترنت می‌بینید و نتایجی که در موتورهای جستجو پیدا می‌کنید.

از آن‌جایی که اکثر کسب و کارها برای رسیدن به حداکثر تعداد مخاطب ناچار به مراجعه به این شرکت‌ها هستند، این غول‌های فناوری کنترل زیادی روی کاربران پیدا می‌کنند. در نتیجه وقتی قدرتی زیاد در دست عده‌ای محدود قرار می‌گیرد، فساد ناشی از آن می‌تواند اثرات شدیدی بر مصرف‌کنندگان داشته باشد. از سوی دیگر، وقتی اکثر تبلیغات از طرف گوگل و فیسبوک در مقابل دیدگان ما قرار می‌گیرند، این شرکت‌ها می‌توانند خواسته‌ها و تمایلات ما را شکل بدهند.

با این حساب به راحتی می‌توان تصور کرد که در میان الگوریتم‌های تبلیغاتی این شرکت‌ها چه اتفاقی رخ می‌دهد. سیاست‌های ضدرقابتی، ضداجتماعی و تجاوز به حریم خصوصی از جمله نمونه‌های این مسئله هستند.

احتمالات در این باره نامحدودند. شرکت‌ها می‌توانند از داده‌های آماری و اطلاعات خصوصی کاربران برای هدف قرار دادن آن‌ها استفاده کنند. فیسبوک در این زمینه ید طولایی دارد و قبلا بسیاری از کاربران را بر اساس سن و نژاد آن‌ها هدف نمایش تبلیغات قرار داده بود. گوگل هم با دسترسی گسترده‌ای که به تصاویر، ویدیوها، اسناد و فایل‌هایمان دارد به راحتی می‌تواند فعالیت‌های ما را تحت نظارت قرار داده و ما را به سمت اهداف مدنظر خود هدایت کند.

فراتر از داده‌های بازاریابی

اپل در حال حاضر به عنوان شرکتی شناخته نمی‌شود که فعالیت گسترده‌ای در زمینه تبلیغات انجام داده باشد. اما آن‌ها هم آن قدر اطلاعات در اختیار دارند که نگرانی‌هایی در این زمینه ایجاد کرده باشند. همین هفته گذشته مجددا به رفتار ضدرقابتی اپل در اپ استور اشاره شد. گفته می‌شود که این شرکت از ایده‌های محبوب و پرطرفداری که در اپلیکیشن‌های اپ استور وجود دارد استفاده و آن‌ها را در نرم‌افزارهای خود پیاده‌سازی می‌کند. در نتیجه اپلیکیشن‌های اصلی ناچارا از رده خارج می‌شوند و رقابت کمتر و کمتر می‌شود.

این شرکت حالا مسیری را در پیش گرفته که بیشتر از هر چیز به سمت ارائه خدمات گرایش دارد. آن‌ها هفته گذشته در کنار آیفون ۱۱ از عرضه قریب‌الوقوع اپل تی‌وی پلاس و اپل آرکید خبر دادند. این سرویس‌ها در کنار اپل موزیک، آیکلود و اپل نیوز همگی پتانسیل گردآوری حجم عظیمی از اطلاعات را خواهند داشت. بنابراین اپل هم دیگر شرکتی محدود به آیفون و مک‌بوک نخواهد بود.

حالا از این شرکت‌ها خواسته شده تا شفافیت بیشتری داشته باشند. غول‌های بزرگ تکنولوژی حداقل باید نشان دهند که چگونه از اطلاعات کاربران استفاده می‌کنند و با چه روش‌هایی به گردآوری این اطلاعات می‌پردازند.

آمازون، گوگل، اپل و فیسبوک تا ۱۴ اکتبر (۲۲ مهر) فرصت دارند تا به فهرست طویل درخواست‌های دادگاه ایالت متحده پاسخ دهند.