فناوری روز به روز پیشرفتهتر میشود و زندگی ما را سادهتر میکند و به همان میزان نیز وظایف کارآمدتر میشوند. هیچ تردیدی وجود ندارد که فناوریهای جدید مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی تاثیر زیادی روی آینده شغلهای مختلف خواهند داشت.
براساس اعلام موسسه McKinsey & Company، تا سال 2030 حدود 70 میلیون شغل در ایالات متحده تحت تاثیر اتوماسیون قرار خواهند گرفت. البته همه پیشبینیها تا این حد نیز منفی نیستند و مرکز Gartner گزارش داده است که هوش مصنوعی در سال 2020 میتواند 500 هزار شغل بیش از تعداد شغلهایی که حذف میکند را ایجاد کند.
با این وجود، جنبش پیشروی به سوی استفاده از اتوماسیون نشان دهنده یک تغییر اساسی است که میتواند آینده فضای کار را تحت الشعاع خود قرار دهد. حال سوالی که مطرح میشود این است: آیا با گسترش استفاده از هوش مصنوعی و رباتها، میتوان اینگونه استنتاج کرد که شغلهای زیادی در آینده از بین خواهد رفت.
نگران نباشید. در این مقاله سه مهارت را به شما معرفی میکنیم که با یادگیری آنها میتوانید حداقل در دهه آینده شغل خود را تثبیت کنید و آن را در خطر اتوماسیون در امان نگه دارید.
در ابتدا باید یک حقیقت را بپذیریم و آن این است که هوش مصنوعی باعث میشود کارایی ما افزایش بیابد. اما فضاهای کاری هنوز به ارزشهای انسانی نیاز دارند. بر اساس نتایج یک تحقیق صورت گرفته توسط شرکت ادوبی، 70 درصد از کارمندان اداری در ایالات متحده آمریکا اعلام کردهاند که ارتباطات شخص به شخص یا چهره به چهره نیاز است تا آنها بتوانند کارهای خود را خوب انجام دهند. حدود 80 درصد از افراد نیز بر این عقیده بودند که کارمندان موفق آینده کسانی هستند که بتوانند بین همکاری هوش مصنوعی و نفرات انسانی به تعادل برسند. همه ما این فرصت را داریم تا مهارتهای انسانی خود که رباتها قادر به تقلید و جایگزینی آنها نیستند را توسعه دهیم.
اگر شما هنوز دانش آموز هستید، در دانشگاه تحصیل میکنید یا در زمینه کارهای اداری سالها تجربه دارید، برای اینکه بتوانید شغل خود را از چنگال هوش مصنوعی و رباتها حفظ کنید، باید مهارتهای زیر را در خود پرورش دهید:
هوش هیجانی
وقتی در مورد مجموعه مهارتهای منحصر به فرد انسانی صحبت میکنیم، هوش هیجانی یکی از مهمترین مواردی است که باید درنظر گرفته شود. هاوارد گاردنر، نظریه پرداز دانشگاه هاروارد، هوش هیجانی را سطح توانایی یک شخص برای درک دیگران، آنچه در واقع آنها را تحریک میکند و چگونگی همکاری با آنها تعریف میکند.
اکنون بیش از هر زمان دیگری، فاکتور هوش هیجانی به عنوان یک فاکتور لازم برای موفقیتهای بلند مدت شناخته میشود و حتی برخی افراد تاثیر آن را از IQ بیشتر میدانند. انسان در نهایت میخواهد که با دیگران تعامل داشته باشد، آنها نمیخواهند که گوش کنند یا دنبالهرو یک ماشین باشند.
تمامی شرکتها و سازمانها به کارکنانی با هوش هیجانی بالا در تمام سطوح نیاز دارند. در ادامه چهار کاری که یک شخص برای بهبود هوش هیجانی خود میتواند انجام دهد ذکر شده است:
- درک خود از احساساتتان را توسعه دهید (آگاهی از نقاط قوت و ضعف خود).
- یاد بگیرید که چگونه استرس خود را مدیریت و تنظیم کنید (تصمیمگیری بر مبنای دلایل و نه احساسات). توانایی حفظ آرامش در شرایط پر استرس یک مهارت ارزشمند است. برای حفظ آرامش نفس عمیق کشیدن را تمرین کنید.
- یاد بگیرید که با احساسات دیگران همدردی کنید (خواندن زبان بدن دیگران میتواند مفید باشد).
- ایجاد مهارت های بین فردی یا اجتماعی برای موقعیتهای رهبری و برنامههای جاری محیطهای تیمی بسیار مهم است (اگر میخواهید موفق شوید یادگیری مهارتهای حل تعارضها یک ضرورت است).
حل مسئله خلاقانه
محاسبه مجدد مشکلات و فرصتها، پیدا کردن رویکردهای جدید و ابتکار عمل داشتن از جمله ویژگیهای مهم یک شخص با مهارت حل مسئله خلاقانه هستند. برخلاف ترندهای تکنولوژی که گذرا هستند، مهارتهای حل مسئله برای همیشه ضروری و لازم باقی میمانند.
شرکت ادوبی اخیرا 2000 مدرس و سیاستگذار آموزشی در کشورهای ایالات متحده، آلمان، انگلستان و ژاپن را مورد بررسی قرار داده و 86 درصد از این افراد اعلام کردهاند که دانشآموزانی که مهارت حل مسئله دارند در آینده میتوانند شغلهایی با درآمد بالاتر به دست آورند. 75 درصد افراد نیز پیشبینی کردند که مهارتهای حل مسئله خلاقانه کمترین احتمال را دارد که تحت تاثیر اتوماسیون قرار بگیرند.
علاوه بر حل مسئله، خلاقیت خود یک ویژگی منحصر به فرد انسانی است که در کوتاه و بلند مدت میتواند مزیتهای زیادی برای جویندگان شغل داشته باشد.
مهارتهای تفکر انتقادی یا حل مسئله خاصی وجود دارد که انسان میتواند برای برتری یافتن از ماشینها بیاموزد. در شرایطی که مشکلات زیادی در صنایع پدید میآید یا زمانی که مشکل هنوز به صورت کامل تعریف نشده است، افراد میتوانند برای پیدا کردن یک راهحل با یکدیگر کار کنند.
انعطافپذیری و کنجکاوی
با توجه به سرعت بالای تغییرات در محیطهای کاری، کارکنانی که خود را برای یادگیری تکنیکها و مهارتهای جدید به چالش میکشند و کسانی که به نوعی سردمدار حوزه کاری خود هستند، میتوانند مزیتهای رقابتی خود را حفظ کنند.
این دست از افراد به راحتی میتوانند کنج راحتی خود را بشکنند و به اصطلاح خارج از چارچوبهای رایج فکر کنند. داشتن یک ذهنیت منطف و کنجکاو همواره مهم بوده است، اما در عصر هوش مصنوعی داشتن چنین ویژگی شخصیتی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. همانطور که کسبوکارها از مزیتهای هوش مصنوعی بهرهمند میشوند، کارمندان باید به صورت مداوم تلاش کنند تا سطح بالاتری از ارزش را ارائه دهند.
اما چه کاری میتوان انجام داد؟ تحقیق کنید! با افراد مختلف در دپارتمانهای مختلف سازمان خود صحبت کنید و با آنها طرح دوستی بریزید. کنجکاو باشید. با مدیران ارشد و افراد هم رده خود صحبت کنید. در مورد افرادی که اطرافتان هستند، مهارتها، استعدادها و رویکردهای آنها به صورتی انتقادی فکر کنید. در مورد خودتان فکر کنید و سپس آن را به دیدگاهها و استراتژیهای کوتاه و بلند سازمان متصل کنید.
افزایش مستمر استفاده از اتوماسیون و هوش مصنوعی نشان دهنده بروز یکسری تغییرات بالقوه در موقعیتهای شغلی آینده است و پیامدهای بسیار مهمی برای مهارتهای نیروی کار و دستمزدها دارد. البته نباید فقط با دید منفی به این پیشرفتها نگریست، بلکه آنها میتوانند باعث پیدایش فرصتهای شغلی جدید نیز بشوند و برای این شغلها مهارتهای انسانی لازم است. برای مثال 50 سال پیش کسی فکر نمیکرد که بازاریابی شبکههای اجتماعی یک شغل باشد. در واقع در سالهای آینده با وجود اتوماسیون شاهد افزایش فرصتهای شغلی خواهیم بود. اتوماسیون تاثیر کمتری روی شغلهای مرتبط با مدیریت افراد، استفاده از تخصص و تعاملات اجتماعی خواهد داشت و در این زمینهها ماشینها هنوز نمیتواند با انسان رقابت کنند.
یادگیری و آموزش مداوم، قرار گرفتن در معرض فرهنگهای مختلف، ایجاد و حفظ یک شبکه متنوع از افراد هم رده و استقبال کردن از بازخوردها به کارمندان اجازه میدهد تا مهارتهای انسانی خود را جایگاهی برسانند که هیچ دستگاهی توانایی رقابت با آن را نداشته باشد. صرف نظر از اینکه هوش مصنوعی ممکن است در محل کار تاثیر بگذارد، نشان دادن هوش، همدلی، خلاقیت، کنجکاوی فکری، مهارتهای شناختی بالاتر و مهارتهای احساسی مانند مذاکره، رهبری، مدیریت، ارتباطات پیشرفته همراه با توانایی انطباق به شما در ایجاد یک شغل یا کسبوکار پایدار کمک خواهد کرد.
نظر شما چیست؟ آیا پیشرفت تکنولوژی و استفاده از هوش مصنوعی و اتوماسیون میتواند موقعیتهای شغلی انسان را تهدید کند؟