بررسی تخصصی Xperia XA1

Xperia XA1 نام گوشی‌ای میان رده از سونی است که در سال 2017 عرضه شده. سونی برخلاف کمپانی‌های دیگر که تقریبا گوشی‌هایی شبیه به هم تولید می‌کنند این ریسک را کرده تا گوشی‌هایی متفاوت از نظر طراحی، حتی در رده میانی بازار، عرضه کند تا امضایی متفاوت در بازار داشته باشد. طراحی گوشی شبیه به پرچم‌داران سونی است اما تفاوت‌هایی دارد که نشان می‌دهد با یک گوشی ارزان‌قیمت روبرو هستید.

به اینکه ظاهر و عملکرد گوشی چه میزان تناسبی با قیمتش دارد در این مقاله می‌پردازیم و ارزش خرید آن را در برابر رقبایش بررسی می‌کنیم.

طراحی

در اولین نگاه طراحی گوشی دلسرتان می‌کند؛ به سبب بدون حاشیه بودن صفحه‌نمایش در کناره‌ها و حاشیه‌های زیاد در بالا و پایین در همان نگاه اول به‌طور حتم ظاهر گوشی را نمی‌پسندید. اما بهتر است زود قضاوت نکنید. بعد از روشن کردن صفحه‌نمایش و دست گرفتن گوشی نظرتان کاملا عوض می‌شود. به لطف بی حاشیه بودن صفحه‌نمایش عرض گوشی بسیار کم است و به‌خوبی هر چه تمام‌تر در دست جای می‌گیرد. خوشحالیم که سونی از کمپانی‌های دیگر پیروی نمی‌کند و گوشی‌هایی با ظاهر کاملا متفاوت از دیگران تولید می‌کند. این گوشی قد بلندی دارد و کناره‌های صفحه‌نمایش هم خمیدگی جزئی‌ای دارند که سبب متفاوت به نظر رسیدن آن از دیگران شده است. هرچند حاشیه‌های صفحه‌نمایش خیلی کم است اما ضخامت دستگاه کم نیست و گوشی با ضخامت 8 میلی‌متری در سطح متوسط است.

قاب پشتی از پلاستیک ساخته شده و فریم اطراف فلزی است تا هنگام دست گرفتن و کار کردن با گوشی حس بدی منتقل نشود. گوشی به‌خوبی حتی در دست‌های کوچک جای می‌گیرد و این امر به لطف صفحه‌نمایش بدون حاشیه و کوچکش امکان‌پذیر شده است.

در قاب جلوی گوشی شاهد صفحه‌نمایش 5 اینچی هستیم که در کناره‌ها هیچ حاشیه‌ای ندارد. این صفحه‌نمایش 71 درصد قاب جلو را به خودش اختصاص داده است. بالای صفحه‌نمایش دوربین دوم و سنسورهای نور و مجاورت در کنار فلاش LED، که زیر رنگ سفید قاب جلو مخفی شده و تنها با آمدن نوتیفیکیشن دیده می‌شود، قرار دارند. خروجی صدای مخاطب در بالاترین نقطه قاب جلویی و چسبیده به لبه دستگاه قرار دارد و میکروفون هم چه از نظر طراحی و چه نوع قرارگیری همانند خروجی صدای مخاطب در پایین صفحه‌نمایش دیده می‌شود.

در لبه سمت راست کلید ولوم، پاور و شاتر دوربین قرار دارند. کلید پاور طراحی دایره‌ای و بیرون زده از دستگاه دارد که در پیدا کردن و فشردنش کمک زیادی می‌کند. در لبه سمت چپ شاهد حضور درگاه‌های کارتی گوشی هستیم. با استفاده از کاوری که درگاه‌های گوشی را پوشانده می‌توان درگاه‌های سیم‌کارت را بیرون کشید. بعد از بیرون کشیدن کاور دو درگاه، که هر دو برای سیم‌کارت هستند، بیرون کشیده می‌شوند و برای خارج کردن درگاه کارت حافظه خارجی باید از ناخن استفاده کرد. متاسفانه هنوز شاهد این هستیم که با هر بار بیرون کشیدن و جا زدن درگاه سیم‌کارت گوشی بدون اجازه خاموش و روشن می‌شود.

پایین گوشی شاهد حضور درگاه ارتباطی آن هم از نوع تایپ سی و اسپیکر هستیم و بالای گوشی هم میکروفون دوم در کنار سوکت جک 3.5 میلی‌متری صدا هستیم.

در قاب پشتی دوربین اصلی به همراه فلاش LED در بالای سمت چپ قرار دارد. لوگوی NFC برای نمایش محل این تکنولوژی در پشت گوشی کمی بالاتر از لوگوی اکسپریا به چشم می‌خورد.

Xperia XA1 گوشی بسیار خوش‌دستی است. از نظر زیبایی ظاهری چندگانگی در این گوشی دیده می‌شود. قاب جلویی خیلی زیبا نیست اما اطراف و قاب پشتی‌اش طراحی زیبایی دارد.

صفحه‌نمایش

سونی از صفحه‌نمایش 5 اینچی با کیفیت اچ‌دی برای این گوشی بهره برده است. کیفیت اچ‌دی تراکم پیکسلی 294 پیکسل در اینچ را برای این گوشی به همراه آورده است. درست است که کیفیت نسبت به نسل قبل پایین‌تر است و تراکم پیکسلی خیلی بالا نیست اما با همین اوصاف با چشم غیرمسلح نمی‌توان پیکسل‌ها را در این گوشی تشخیص داد. در نمایش رنگ‌ها گوشی عملکرد متوسطی دارد. کمی حالت رنگ‌پریدگی در صفحه‌نمایش دیده می‌شود و رنگ مشکی هم آن عمقی را ندارد  که در صفحات سوپرآمولد انتظار داریم. رنگ سفید بسیار خوب نمایش داده می‌شود و با وجود اینکه با نگاه کردن به صفحه‌نمایش با زاویه زیاد رنگ سفید کمی به زردی می‌زند اما یکی از بهترین رنگ‌های سفیدی که تا به حال دیده‌ایم را نمایش می‌دهد. نور صفحه‌نمایش بسیار زیاد است و همین امر باعث شده در محیط باز و زیر نور خورشید هیچ مشکلی بابت مشاهده محتوا وجود نداشته باشد. زاویه دید صفحه‌نمایش هم خوب است و با وجود اینکه با کج کردن گوشی و تماشا از زاویه صفحه‌نمایش تاریک می‌شود هنوز تصویرها و متن‌ها قابل مشاهده هستند.

سیستم‌عامل و رابط کاربری

اندروید نسخه 7 پیش‌فرض روی این گوشی نصب است. رابط کاربری مخصوص سونی بسیار شبیه به رابط کاربری اندروید خام است و تنها چند برنامه و ویجت به آن اضافه شده‌اند تا کمی تفاوت با اندروید خام حس شود. صفحه قفل در گوشی‌های سونی یکی از زیباترین صفحه قفل‌هایی است که روی گوشی‌های موبایل می‌بینیم. یک ساعت بزرگ به همراه تاریخ و دو میانبر در این صفحه، ‌نمایش داده می‌شوند. قفل صفحه با کشیدن انگشت به چپ یا بالا باز می‌شود. صفحه اصلی میزبان 5 آیکون در پایینش است که آیکون میانی برای باز کردن اپ دراور است و منو نامیده می‌شود. امکان جابه‌جا کردن آیکون منو با نگه داشتن انگشت روی آن مانند سایر آیکون‌ها وجود دارد.

در بخش تنظیمات صفحه اصلی گزینه‌های متنوعی دیده می‌شود. می‌توان ویژگی دو بار ضربه زدن روی صفحه‌نمایش و خاموش شدنش را در این قسمت فعال کرد. یا اینکه می‌توان از گوشی خواست تا آیکون برنامه‌های با کاربری یکسان را در یک فولدر جمع کند یا اینکه اگر دو آیکون از یک برنامه روی صفحه قرار دارد یکی از آن‌ها را حذف کند. تنظیم نوع جابه‌جا شدن صفحات یا تعداد نمایش آیکون‌ها در صفحه از دیگر تنظیمات این قسمت هستند. تم بخش دیگری است که در تنظیمات صفحه اصلی قرار دارد. با انتخاب تنظیم تم به دنیایی بزرگ از تم‌ها، عکس‌های پس‌زمینه، بازی، برنامه و موزیک دسترسی پیدا می‌کنید که برای نصب هرکدام از آن‌ها باید به بازار پلی استور مراجعه کنید و در اصل این بخش مانند یک ویترین است.

نوتیفیکیشن سنتر با کشیدن انگشت از بالای صفحه‌نمایش به پایین نمایان می‌شود. این بخش دقیقا همانند اندروید خام است و با کمک کلید ویرایش در پایین آن امکان جابه‌جا کردن سوییچ‌های تنظیمات به دلخواه وجود دارد.

در بخش تنظیمات صفحه‌نمایش گزینه‌ای به نام "کیفیت" وجود دارد. در این بخش می‌توان از گوشی خواست هنگام نمایش عکس یا ویدئو کیفیت صفحه‌نمایش بالاتر رود یا وایت بالانس را به دلخواه تغییر داد.

گزینه قابل ذکر دیگری در تنظیمات گوشی به چشم نمی‌خورد و تنظیمات معمولی که در دیگر گوشی‌های هوشمند دیده می‌شوند در اینجا قرار گرفته‌اند.

سخت‌افزار

پردازنده دستگاه ساخت کمپانی مدیاتک است. این پردازنده 8 هسته دارد که 4 هسته آن فرکانس 2.3 گیگاهرتز و 4 هسته دیگر فرکانس 1.6 گیگاهرتزی دارند. کنار پردازنده حافظه رم 3 گیگابایتی قرار دارد. زمانی که تمام برنامه‌ها روی گوشی بسته باشند 1.3 گیگابایت از حافظه رم آزاد است. حافظه داخلی گوشی 32 گیگابایت در نظر گرفته شده که در همان ابتدای کار حدود 9.5 گیگابایت اشغال و در اختیار فایل‌های سیستمی است.

شاید تصور کنید پردازنده مدیاتک نتواند به‌خوبی پاسخگوی نیازتان باشد اما این تفکر اشتباه است. گوشی در اجرای برنامه‌ها و بازی‌های سنگین هیچ مشکلی ندارد. بازی آسفالت 8 به‌راحتی و بدون هیچ لگی روی گوشی اجرا می‌شود و نه‌تنها بدون لگ بازی اجرا می‌شود سرعت باز شدن و آماده به کار شدنش هم بسیار خوب است.

خبری از سنسور اثرانگشت نیست و سونی برای کاهش قیمت تصمیم گرفته این گوشی ارزان‌قیمت را بدون این امکان عرضه کند. اسپیکر برخلاف چیزی که از سونی انتظار داریم تک کاناله است. اسپیکر پایین گوشی قرار دارد و کیفیت صدایش هم در سطح متوسط است.

درگاه سیم‌کارت‌ها و کارت حافظه در لبه سمت چپ دستگاه قرار دارند. با بیرون کشیدن کاور پوشاننده درگاه‌ها هر دو درگاه سیم‌کارت که به کاور چسبیده‌اند از جایشان خارج می‌شوند اما برای دسترسی به درگاه کارت حافظه خارجی باید از ناخن کمک بگیرید.

دوربین

دوربین تکی در قاب پشتی و در لبه سمت چپ و بالا قرار دارد. زیر این دوربین یک فلاش LED قرار دارد. دوربین جلو هم سمت چپ نام سونی و بالای صفحه‌نمایش دیده می‌شود. برای دوربین اصلی از سنسور 23 مگاپیکسلی Exmor RS استفاده شده است. اندازه دهانه دیافراگم این سنسور f/2.0 است. سونی تجربه زیادی در تولید سنسور دوربین‌ها دارد و سنسور تعداد زیادی از پرچم‌داران کمپانی‌های دیگر را هم تولید می‌کند؛ بنابراین باید انتظار زیادی از گوشی‌های ساخت خودش داشته باشیم.

برای دوربین اصلی چهار تب در نظر گرفته شده است. تب اول حالت دستی را فعال می‌کند که برای استفاده از این حالت باید کمی از اطلاعات عکاسی سر رشته داشته باشید. تب دوم حالت خودکار است. با انتخاب این تب همه چیز به‌صورت خودکار تنظیم می‌شود و برای کاربرانی که اطلاعات زیادی از عکاسی ندارند مفید است. تب سوم برای فعال کردن فیلم‌برداری و تب چهارم مودها را نشان می‌دهد.

رفتار نامتعارف منوی دوربین این است که با انتخاب حالت خودکار امکان روشن و خاموش کردن HDR وجود ندارد و برای اینکه به فعال کردنش دسترسی داشته باشید باید حتما حالت تنظیمات دستی را انتخاب کنید.

سرعت فوکوس دوربین اصلی بسیار خوب است و در کسری از ثانیه روی سوژه مورد نظر فوکوس می‌کند. این سرعت بالای فوکوس به همراه سرعت بالای شاتر سبب می‌شوند در نور کم عکس‌ها با لرزش دست تار نشوند.

منوی دوربین مانند گوشی‌های پرچم‌دار سونی است و سونی از این بابت هیچ فرقی بین گوشی‌های نگذاشته است. برای اطلاع از عملکرد منو می‌توانید بررسی تخصصی Xperia XZ Premium را مطالعه کنید.

باید انتظار زیادی از دوربین داشته باشیم اما همین ابتدای کار می‌گوییم که انتظار خودتان را پایین بیاورید زیرا دوربین در حد و اندازه‌ای که باید نیست اگرچه از بسیاری میان رده‌ها عملکرد بهتری دارد.

در نور روز عکس‌های ثبت شده جزئیات خوبی دارند اما ثبت جزئیات به اندازه‌ای نیست که با زوم کردن روی تصویر بتوان آن‌ها را به تفکیک مشاهده کرد. ثبت رنگ‌ها بسیار خوب انجام می‌شود و با یکی از بهترین دوربین‌های موبایلی در این زمینه روبرو هستیم. رنگ‌ها علاوه بر اینکه بسیار نزدیک به واقعیت هستند بسیار شفاف و پویا ثبت می‌شوند. با وجود اینکه ثبت جزئیات خیلی خوب نیست اما رنج دینامیکی قابل‌قبول است و توانایی دوربین در ثبت جزئیات در نقاط تاریک و روشن یکسان است.

نمونه عکس‌های دوربین در نور روز

نمونه عکس‌های ماکرو

نمونه عکس‌های دوربین اصلی نور شب

نمونه عکس دوربین دوم

باتری

باتری ظرفیت 2300 میلی‌آمپر ساعتی دارد. این باتری قرار است صفحه‌نمایشی به اندازه 5 اینچ و با کیفیت اچ‌دی را روشن نگه دارد اما در انجام همین کار خیلی آسان هم خوب عمل نمی‌کند. در استفاده معمولی باتری 1 روز را به زور دوام می‌آورد و زمانی که به خانه می‌رسید باید آن را به شارژ وصل کنید. نه‌تنها شارژ دهی خوب نیست در بخش شارژ شدن هم عملکرد متوسطی دارد. برای شارژ صفر تا 100 این گوشی به حدود 2 ساعت 40 دقیقه زمان نیاز است که برای باتری‌ای با این ظرفیت کم خوب نیست.

البته نباید Stamina Mode را فراموش کنیم. این ویژگی مخصوص گوشی‌های سونی است که به عمر بیشتر باتری در آن‌ها کمک می‌کند. دو حالت برای استمینا مود وجود دارد. یکی از آن‌ها برای زمانی است که هنوز گوشی شارژ به اندازه کافی دارد و فعال کردنش می‌تواند دوام باتری تا زمانی که به شارژر برسید به کمک بیاید. حالت دوم اولترا استمینا مود است. با فعال کردن این ویژگی گوشی کاملا از حالت هوشمند خارج می‌شود و تنها امکان دسترسی به برنامه‌های تلفن، مخاطبان، پیامک‌ها، دوربین، عکس‌ها، تقویم، ساعت، ماشین‌حساب، رادیو، تنظیمات و موزیک امکان‌پذیر است. در این حالت عمر باتری 2 برابر می‌شود که برای مواقع اضطراری بسیار کارآمد است.

نتایج تست‌های تکی به شرح زیر است:

کاهش درصد باتری در 30 دقیقه بازی آسفالت 8:  16 درصد

کاهش درصد باتری در 1 ساعت فیلم‌برداری: 36 درصد

مدت‌زمان خاموش شدن با پخش مدام ویدئوی فول اچ‌دی با شارژ 100 درصد: 5 ساعت

بخریم؟

این گوشی با قیمتی زیر 1 میلیون تومان وارد بازار ایران شده است. در نگاه اول و با دست گرفت گوشی قیمت کمتر از آن چیزی تصور می‌کنید که اکنون در بازار به فروش می‌رسد. اما شاید حین کار کردن با محصول نظرتان کمی در موردش عوض شود.  صفحه‌نمایش، جنس خاص بدنه و خوش‌دست بودن از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبت این گوشی هستند اما دوربین ضعیف، امکانات سخت‌افزاری کمتر و بعضا ضعیف‌تر از رقبا و درنهایت عملکرد متوسط باتری از ویژگی‌های منفی گوشی محسوب می‌شوند که در برابر قیمت بالای محصول کاربر را کمی دو دل می‌کنند.

کسانی که طرفدار سرسخت سونی هستند و قصد ندارند هزینه زیادی برای گوشی موبایل بپردازند باید Xperia XA1 را انتخاب کنند. علاوه بر این پیشنهاد خرید این گوشی را به افرادی می‌توان داد که به دنبال گوشی جمع‌وجور و خوش‌دست با پشتیبانی از دو سیم‌کارت برای استفاده گوشی دوم هستند.