گوگل، توئیتر و فیسبوک به مبارزه با اطلاعات غلط درباره واکسن ویروس کرونا میروند
فیسبوک، توئیتر و گوگل برای مقابله با مبارزه بزرگ بعدی در برابر ترویج اطلاعات گمراهکننده آماده میشوند. این سه شرکت قرار است با همکاری مراجع راستیآزمایی و نهادهای دولتی در سراسر دنیا به مبارزه با اطلاعات غلطی بپردازند که پیرامون واکسنهای ویروس کرونا منتشر خواهد شد. پلتفرمهای بزرگ رسانههای اجتماعی طی توافقی مشترک با محققان و نهادهای دولتی بریتانیا و کانادا به ایجاد چارچوبی برای مقابله با اطلاعات گمراهکنندهی مربوط به واکسن کووید-۱۹ مشغول میشوند.
گروه Full Fact در بیانیهای خبری در وبسایت خود نوشته است: «با توجه به اینکه احتمالا چند ماه بیشتر با واکسن ویروس کرونا فاصله نداریم، موجی از اطلاعات نادرست میتواند اعتماد به داروها را در حیاتیترین زمان ممکن از بین ببرد. این پروژه تلاشی برای درس گرفتن از اتفاقاتی است که در موجهای قبلی ترویج اطلاعات غلط، چه در زمان انتخابات یا همهگیری، با آنها مواجه بودیم. با این کار میخواهیم اطمینان یابیم که بحران بعدی را پیش از وقوع تحت کنترل نگه میداریم.»
فیسبوک، گوگل، توئیتر و مراجع راستیآزمایی آمریکا، بریتانیا، هند، اسپانیا، آرژانتین و آفریقا همگی در این پروژه حضور دارند. به گفته وبسایت Full Fact، این گروه به تبیین استانداردهایی برای مسئولیتپذیری در قبال اطلاعات گمراهکننده و توسعه چارچوبی مشترک برای مبارزه با ترویج اطلاعات نادرست خواهد پرداخت.
نکتهای که نامشخص باقی مانده این است که گروههایی نظیر این ائتلاف در نهایت تا چه اندازه بر سیاستهای این رسانههای اجتماعی تاثیر میگذارند. اگرچه این پلتفرمها قدمهایی برای کاهش تئوریهای توطئهی ضدواکسن برداشتهاند، ولی سابقه آنها در موضوع مورد بحث چندان جالب نیست.

برای مثال، فیسبوک اخیرا اعلام کرد که تبلیغات ضدواکسن را ممنوع میکند و کاربران را به دریافت واکسن آنفلوآنزا تشویق خواهد کرد. اما این شرکت اجازه داده تا تئوریهای توطئه پیرامون واکسنها در اینستاگرام و گروههای فیسبوکی ترویج پیدا کنند.
در آن سو، یوتیوب هم بهتازگی انتشار اطلاعات گمراهکننده درباره واکسنهای کووید-۱۹ را ممنوع کرده است، ولی گفته از حذف ویدیوهایی که صرفا نگرانیهای کلی را پیرامون این مسئله مطرح میکنند پرهیز خواهد کرد. توئیتر نیز گامهایی را برای ترویج اطلاعات صحیح درباره واکسن و همهگیری ویروس کرونا برداشته، اما برخی از تئوریهای توطئه را حذف نمیکند.
شایان ذکر است که راستیآزمایی بهتنهایی کافی نخواهد بود. شبکههای اجتماعی سالهاست که میزبان ناشران اطلاعات نادرست درباره واکسنها بودهاند. به موجب این اتفاق، مخاطبان این تئوریهای توطئه در سایر جوامع آنلاین نیز گسترش یافتهاند. همین موضوع باعث شده که عدهای از متخصصان باور داشته باشند که راستیآزمایی بهتنهایی کارساز نیست. آنها میگویند اطلاعرسانی صحیح باید به نحوی قانعکننده و منطقی در دسترس کاربران باشد و کسانی که دچار تردید هستند به متخصصان ارجاع داده شوند.
شرکتهای حاضر در Full Fact میتوانند با توسل به این راهکارها عملکرد بهتری از خود نشان دهند. ولی اگر این اقدامات هرچه زودتر پیادهسازی نشود، با ورود قریبالوقوع واکسن ویروس کرونا شرایط سختتری پیش روی رسانههای اجتماعی قرار میگیرد.