آینده گوشیهای هوشمند: موبایلهای رایگان و خدمات تعیین کننده
توجه: متن زیر ترجمه خلاصه مقالهای است که به قلم Jason Perlow نگاشته شده است. در قسمتهایی که نگارنده به مطالب نوشته شده پیشین خود ارجاع داده برای روشن شدن بحث مطالبی اضافه شده است.
کنگره موبایل بارسلونا هفته آینده بازگشایی خواهد شد و گرچه تنها محصولاتی که مشتاق رونمایی از آنها در این مراسم هستیم موبایلها نیستند، با این حال همچنان عمدهترین نقش را در این نمایش بازی خواهند کرد. اما این مسأله تا به کی ادامه خواهد یافت؟ چند سال دیگر کنگره جهانی موبایل مجبور میشود که تمرکز خود را بر روی تکنولوژیهای درحال پیشرفت مانند واقعیت مجازی، پوشیدنیهای هوشمند و ماشینهای بدون سرنشین بگذارد؟ این زمان چندان دور نیست. اگر نظر مرا بخواهید حداکثر پنج سال و شاید حتی زودتر، سه سال دیگر.
اما این پیش بینی از کجا میآید ؟ همه چیز به تثبیت بازار و نگاه کالایی برمیگردد. نگاه کالایی زمانی اتفاق میافتد که بازار آنقدر اشباع میشود که به محصولات صرفا به چشم یک کالا نگاه میشود. این اتفاق مقدمه ورود به بازار رقابت کامل است. بازار رقابت کامل بازاری است که تعداد زیادی تولیدکننده و مصرفکننده بر سر یک کالای همگن و خاص به داد و ستد میپردازند. در این نوع بازار سهم هر تولیدکننده از تولید آن کالای خاص اندک است و مثلًا یک تولیدکننده درصد بالایی از سهم بازار را در اختیار ندارد. در نتیجه هیچ تولیدکنندهای نمیتواند با استفاده از کم و زیاد کردن تولیدش روی قیمت بازار تأثیر بگذارد.
در مورد نقش چین در صنعت موبایل به عنوان یکی از مراکز اصلی تولید صنعتی تکنولوژی موبایل که روز به روز نیز پر رنگ تر میشود بارها سخن گفته شده است. با افزایش ظرفیت و قابلیت تولید کنندگان چینی، قیمت محصولات به شدت افت خواهد داشت؛ زیرا کیفیت محصولات بسیار به هم نزدیک میشود. این اتفاقی است که زمینه ساز ورود به بازار رقابت کامل است.
اما این برای سامسونگ و اپل به چه معناست؟ این دو شرکت احتمالا همچنان به تولید کالاهای لوکس خود ادامه خواهند داد و این بدین معنی نخواهد بود که آنها به شرکت هایی ضرر ده تبدیل خواهند شد اما دیگر به مانند امروز سهم عمده بازار فروش را در اختیار نخواهند داشت. البته وضع برای سامسونگ اندکی بهتر است و احتمالا بیشتر دوام خواهد آورد. این شرکت علاوه بر بخش گوشیهای هوشمند، بخشهایی نیز دارد که میتواند تا حدودی سهم آنها از بازار را حفظ کند. سامسونگ اجزای اصلی بسیاری از شرکتهای چینی را تولید میکند. اجزایی مانند چیپستها، حافظهها و صفحه نمایشها.
اما به نظر میرسد این رویه به همین صورت ادامه نخواهد یافت. چینیها به شدت در حال ارتقای ظرفیت و کیفیت تولید کارخانههایشان هستند و به دنبال ایناند که تنها یک سر هم کننده قطعاتی که از دیگر شرکتها تهیه میکنند، نباشند. باید انتظار داشت که در آیندهای نه چندان دور شاهد موبایلهایی باشیم که تمامی قطعات آنها ساخته شرکتهای چینی است. قطعاتی که اکنون حدود 70 تا 80 درصد آن ساخت کرهایها و تایوانیهاست.
گوشی هوشمندی که امروز به قیمت 600 یا 800 دلار تهیه میکنید احتمالا 5 سال آینده قیمتی حدود 200 دلار خواهد داشت. نه تنها قیمت افت خواهد کرد بلکه کیفیت آنها نیز بسیار بهتر خواهد شد. البته ممکن است از خود بپرسید که یک جنس 150 یا 200 دلاری چه کیفیتی خواهد داشت؟ من اخیرا تجربه کار با گوشی Samsung Z1 و Z3 را داشته ام. گوشیهای ذکر شده با سیستمعامل متن باز تایزن کار میکند و به طور مشخص بازار هندوستان را هدف گرفته است. با در نظر گرفتن سیستمعامل نوپای تایزن و اکوسیستم آن میتوان گفت این گوشیها حقیقتا خوب بودند.
البته من برای استفاده روزانهام آنها را به کار نمیگیرم. بی شک این گوشیها قابل مقایسه با گوشیهای حتی 300 دلاری بازار اندروید آمریکا نیست اما میتوانم تصور کنم که در 3 تا 5 سال آینده چقدر جای پیشرفت دارند. به خصوص که در طول این مدت تایزن نیز پیشرفتهای احتمالی خوبی خواهد داشت. همین طور میتوانم تصور کنم که چطور این گوشیها جای خود را در بازار هند و سایر کشورهای در حال توسعه باز خواهد کرد. جایی که آیفون و گوشیهای اندرویدی سامسونگ بسیار بسیار گرانتر هستند.
بیش از نیمی از تولید کنندگان گوشی هوشمند چینی محصولاتشان را از قطعات مشابه میسازند و حتی امکاناتی که در اختیار شما قرار میدهند نیز مشابهاند. چه بر سر تفاوت آمده است؟
امروز هنگامی که قصد دارید یک گوشی هوشمند بخرید، انتخابهای زیادی با امکانات مختلف پیش روی شماست. اما نگاه کالایی که پیش از این صحبتش را کردیم در حال تغییر همه چیز است. اگر شرکتها مجبور شوند که گوشیهایشان را 200 یا 150 یا 100 دلار به فروش برسانند و قابلیتهای آنها نیز فرقی نکند، پس چه بهتر که تمامی قطعات را شرکتهای چینی تولید کنند و به برندهای معروف تحویل دهند.
بله، اگر امروز قادر به انتخاب یکی از 5 مدل جدید گلکسی سامسونگ هستید و یا میتوانید از بین سه یا چهار مدل اخیر آیفون برای خرید انتخاب کنید، احتمالا در آینده تنها با سه دستگاه اندرویدی رو به رو خواهید بود: یک گوشی بزرگ، یک کوچک و یک متوسط. آن قیمت 200 یا 150 یا 100 دلاری نیز تقریبا بهای خدمات پس از فروش مواردی از این قبیل است. بنابراین میتوان تصور کرد دوباره به عصر گوشیهای رایگان باز خواهیم گشت.
یکی از راههای در آمد تولید کنندگان موبایل در آینده میتواند همکاری با شرکتهای بزرگ باشد. شرکتها میتوانند برای کارمندان خود محصولات 100 دلاری مخصوصی سفارش دهند که برای انجام کار آنها در شرکت شخصی سازی شده است. با این حال اگر آینده بدین شکل رخ دهد، آیندهای که در واقع گوشی ها رایگان شوند، همه چیز به خدمات بر میگردد.
نظر شما در این زمینه چیست؟ به تظر شما چنین آیندهای برای موبایلها قابل تصور است؟ ماجرایی که در گذشته نه چندان دور برای سیم کارتهای موبایل اتفاق افتاد این بار برای گوشیهای هوشمند تکرار خواهد شد؟