پیشتر در مقالهای نسبتا مبسوط به هایپرلوپ پرداختیم و دانستیم که این وسیله چیست، چگونه کار میکند و اکنون در چه مرحلهای است.
در آنجا گفته شد که ایده اولیه هایپرلوپ حدود چهار سال پیش توسط ایلان ماسک شکل گرفت. وسیله نقلیه پرسرعتی که او مدنظر دارد از دو بخش اصلی تشکیل میشود: یکی پاد یا کپسولی که مسافران را حمل میکند و دیگری تونل یا لولهای که شرایط شبهخلاء بر آن حاکم است و پادها درون آن با سرعت 1200 کیلومتر در ساعت حرکت میکنند. طرح پیشنهادی وی، توسط شرکتها و تیمهای دانشگاهی مختلفی در دنیا مورد اقتباس واقع شد و آنها کوشیدند این ایده را با فناوریهای مختلف آزمایش کنند.
مثلا شرکت «هایپرلوپ وان» ژوئیه پارسال توانست دومین آزمایش کامل خود را با موفقیت به انجام برساند و پادهای خود را با سرعتی در حدود 309 کیلومتر بر ساعت درون لولهها به حرکت درآورد. اواخر اوت امسال نیز یکی از تیمهای دانشگاهی آلمان موفق شد با دستیابی به سرعت تقریبی 322 کیلومتر بر ساعت، رقابت هایپرلوپ را که مجری آن شرکت اسپیسایکس بود، ببرد.
اما اکنون رقیب چینی قدرتمندی از راه رسیده که ادعای شگفتانگیزی دارد. شرکت علوم و صنایع هوافضای چین یا بهاختصار، کاسیک (CASIC) بهتازگی از برنامه خود برای ساخت «قطار پرسرعت پرنده» سخن گفته است که T-Flight نام دارد. قطاری که این پیمانکار دولتی رویای آن را در سر میپروراند، مسافران را با سرعت 4000 کیلومتر بر ساعت یعنی سه برابر سرعت صوت (3 ماخ) جابهجا خواهدکرد. عبارت «پرنده» به خیزش یا شناوری کپسولها از سطح داخلی لوله و شناور ماندن آنها اشاره دارد که طی آن میدان مغناطیسی حدود یک اینچ بین کف پاد و سطح داخلی لوله فاصله ایجاد میکند تا اصطکاک این دو را به صفر برساند. در نتیجه، کپسولها میتوانند با سرعت بسیار زیادی حرکت کنند.
در واقع، «تیفلایت» نیز همچون هایپرلوپ در لولههای شبهخلاء رفت و آمد میکند، اما برخلاف هایپرلوپ پیشنهادی ایلان ماسک، برای شناور ماندن در داخل تونل از خیزش یا شناوری مغناطیسی بهره میبرد، نه از یاتاقان هوا.
کاسیک مدعی است، «تیفلایت» نخستین وسیله نقلیه جهان در نوع خود است که با سرعت مافوق صوت حرکت خواهدکرد.
این شرکت همچنین اظهار داشته است که در حال حاضر بیش از 200 حق اختراع مرتبط با این پروژه را در تملک خود دارد. اگر چنین باشد لازم نیست کاسیک همه چیز را از صفر شروع کند و این نتیجتاً به تسریع روند کار کمک میکند.
از دیگر ویژگیهای قطار پرنده چینیها سازگاری نسبی آن با محیط زیست است. بخش عمده برق مورد نیاز این قطار از طریق صفحههای خورشیدی تعبیه شده روی سقف آن تامین خواهدشد. در طرح مورد نظر آنها جرم هر کپسولها 20 تن، طول آن 35.8 متر و عرض و ارتفاع آن بیش از 2 متر خواهدبود. هر کپسول حاوی 16 صندلی است که در دو ردیف هشتتایی چیده میشوند. بار مسافران نیز در صندوق پشت سر آنها جاسازی خواهدشد.
در این شبکه حمل و نقل، هر خط شامل دو لوله است که حرکت در آنها یکطرفه است. طبق برنامه، مرحله پژوهشی این طرح در سال 2020 به پایان میرسد. به گفته «لیو شیکوان»، جانشین مدیرعامل کاسیک، شرکت متبوع او برای به اجرا درآوردن مرحله نخست پروژه، با 20 شرکت داخلی و بینالمللی همکاری خواهدکرد. هدف آنها در مرحله اول، ایجاد شبکهای منطقهای از کپسولها است که سالانه حدود 8 میلیون مسافر را در محدوده ووهان، ششمین شهر پرجمعیت چین جابهجا خواهدکرد. سرعت کپسولها در این مرحله بین 600 تا 1000 کیلومتر در ساعت پیشبینی شده است.
هدف آنها در مرحله دوم، ایجاد شبکهای ملی از این کپسولها است؛ ضمن اینکه سرعت آنها تا سال 2027 به حدود 1950 کیلومتر در ساعت خواهدرسید. پیشبینی شده که در این مرحله شهرهایی مانند شانگهای، چنگدو و پکن به هم متصل شوند.
و سرانجام در مرحله آخر، سرعت قطار به 3 ماخ یا 4000 کیلومتر در ساعت خواهدرسید.
کاسیک قصد دارد این فناوری را به کشورهایی که بخشی از راه ابریشم جدید محسوب میشوند صادر کند. راه ابریشم جدید، بیش از 60 کشور در شرق آسیا، غرب آسیا، اروپا و آفریقا را در برمیگیرد.
گفتنی است، باتوجه به تجربه چینیها در ساخت قطارهای پرسرعت شناوری مغناطیسی یا اصطلاحا maglev (سرنام magnetic levitation)، به نتیجه رسیدن پروژه بلندپروازانه آنها دور از دسترس به نظر نمیرسد. نخستین قطار تندرو شناور مغناطیسی چینیها با حداکثر سرعت 431 کیلومتر بر ساعت در سال 2002 افتتاح شد.